Weströömsch Riek
Dat Weströmsche Riek weer de westliche Deel vun dat römsche Riek. Anno 395 weer de römsche Kaiser Theodosius I. doodbleewen. Sien Söhn Arcadius un Honorius kreegen nu jedereen een Deel vun dat Riek. Honorius kreeg den Westen mit de Hoofdstadt Rom.
To dat Weströmsche Riek höörten to: Italien, Afrika, Spanien un Portugal, Gallien, Germanien (de Deel, den de Römers noch besett harrn) un Britannien.
Historie
- 395 Dat Römsche Riek ward opdeelt. Kaiser Flavius Honorius kümmt op den Thron vun dat Weströmsche Riek. De Hunnen kümmt na Thrakien un Asien.
- 402 Ravenna ward Hoofdstadt. De Hunnen verdriewt de Burgunder un Wandalen vun de Wießel un de Oder.
- 407 Jümmer mehr Sassen kümmt na Britannien. De Römschen Börger in Britannien gefallt dat nich, dat se so wenig Soldaten dor hebbt un se mookt Flavius Claudius Constantinus III. to'n Kaiser. He kümmt obers nich na Rom, dor blifft Honorius Kaiser. Burgunder un Alemannen köömt na Germanien.
- 410 De Westgoten ünner Alarich treckt in Rom in. Alarich ward in den Busento begraven. De Westgoten treckt denn ünner Athaulf na Gallien un ward denn "foederati", wat so vel heet as Verbünnete vun Rom.
- 421 Flavius Constantius ward Kaiser Constantius III. blangen Honorius. Constantius leewt obers blots noch bit September.
- 423 Honorius dood. Galla Placidia ward Kaisersch för ehrn Söhn Valentinian. Johannes griept ook na den Kaiserthron.
- 425 Johannes dood. Valentinian ward Kaiser. Gallia Placidia hett dat Seggen.
- 427 De Hunnen ward ut Pannonien, wat hüüt Ungarn is, verdreewen.
- 429 De Vandalen sett vun Andalusien in Spanien na Afrika över.
- 434 De römsche Generol Aetius övergifft Pannonien an de Hunnen. De Franken holt sick Köln un Trier.
- 437 Aetius treckt mit Hülp vun de Hunnen tegen de Westgoten un Burgunders.
- 439 De Vandalen holt sick ünner ehrn Keunig Geiserik Karthago un mookt dat to ehr Hoofdstadt.
- 442 De römschen Soldaten warrn ut Britannien aftrocken. Britannien ward nu angelsassisch.
- 450 Galla Placidia doodbleewen in Ravenna.
- 451 Aetius mookt tosomen mit de Westgoten de Slacht tegen de Hunnen op de Katalaunischen Felder.
- 452 De Hunnen ünner Attila erovert Aquilea.
- 453 Hunnenkeunig Attila doodbleewen. Nu is to Enn mit dat Hunnenriek.
- 454 Valentinian stickt sien Generol Aetius neder vun wegen dat he glöövt, dat de Kaiser warrn will. De Sassen kümmt na den Norden vun Gallien. De Franken mookt ehr Riek in Gallien grötter.
- 455 Valentinian ward vun Optila, een vun de Soldaten vun Aetius nedersteken. Petronius Maximus ward Kaiser. De Vandalen treckt dör Rom un holt sick allens, wat nich fastbunnen is. Dorvun kümmt hüüt noch de Utdruck "Huusen as de Vandalens". Petronius neiht ut un dat bringt denn de Römers so in Rage, dat se em afmurkst.
- 456 De Westgoten in Gallien seggt, dat Avitus Kaiser warn schall un he ward dat.
- 457 Avitus ward vun den germanschen Generol Ricimer fungen, afsett un to'n Bischop mokt.Majorian ward Kaiser.
- 458 Majorian kreegt de Visigoten in Arelate, Gallien.
- 461 Generol Ricimer sett Majorian af un murkst em af. Ricimer mookt denn Severus III. to sien Poppenkaiser.
- 467 Ricimer mookt Anthemius to sien Poppenkaiser.
- 472 Ricimer mookt Olybrius to sien Poppenkaiser.
- 473 Gundobad, de Neffe vun Ricimer, mookt Glycerius to sien Poppenkaiser.
- 474 De ooströmsche Kaiser Leo schicht Julius Nepos na Rom, dat he Kaiser warrn schall un dat kümmt ook so.
- 475 De Generol Orestes mookt sien Söhn Romulus Augustulus to'n Kaiser.
- 476 De böverste Generol Odoaker (ook Odovacer schreewen) sett Romulus af. Nu is to Enn mit dat Riek.
Dat Weströmsche Riek harr na den Dood vun Theodosius een Nedergang to beleewen. Dat keem besünners vun de verscheeden Germanen, de dor langs trocken un sick Deele vun dat Riek ünnern Naagel reeten. Een groote Roll harrn ook de Hunnen. De keemen vun Osten un driewen all de Germanens vör sick her. Un kemen bit na Gallien. Dat Militär keem - as de Roll vun Ricimer wiest - gau in de Hann vun germansche Generols. Un dat Militär harr bannig veel Geld köst. Dor harrn de Kaisers de Stüürn jümmers wedder na baben sett. Un vun wegen dat de Germanens sick jümmers wedder Saaken un Lü muust harrn, harrn de römschen Börger nix mehr to'n betalen.