Willehad
Willehad, an un for sik Vilhaed, (* üm 740 in Northumbrien; † 8. November 789 in Blexen) weer af 770 as Missionar bi de Fresen un Sassen aktiv un weer de eerste Bischop vun Bremen.
De Rüstringer woorn to’n eerstem Maal in de Tiet von Karl den Groten (748 bet 814) mit dat Christendom bekannt. De König schick den Preester Willehad in dat Sassenland, dat he versöken schull, de Lüüd dar de nee'e Lehr bitobringen. Willehad weer in England boorn un kunn sik in siene Moderspraak mit de Sassen in Wigmodien un de Fresen in Rüstringen verstännigen, denn 449 weern vele Sassen, Angeln un Fresen henöver seilt na England, un siet de Tiet harr sik de Spraak hier un dar nich veel verännert.
De nee'e Lehr keem mit Gedanken darher, de för de Rüstringers frömd weern, de se nich begriepen kunnen un von de se ok nix weten wullen. Den Gloven to wesseln, dat weer na ehren Dünken en Verbreken. Se strüven sik lange Tiet, aver Willehad fund liekers en paar Anhangers. As aver de Naricht na Rüstringen keem, dat de Sassen unner dat Leit von Wittekind enen Upstand gegen den Frankenkönig Karl unnernahmen harrn, kunn Willehad in Rüstringen nix mehr maken. Bi Varel woor de Missionar Benjamin dootslaan, un Willehad weer dat woll jüst so gahn, wenn he nich mit en Schipp von Blexen ut na England flücht weer.
Karl de Grote leet Willehad to sik kamen un stüür em 785 noch eenmaal in dat Sassenland torügg. He woor as de eerste Bischop von Bremen weiht un kreeg den sassischen Go Wigmodien (twüschen Elv- un Wersermünne) un de freeschen Goe Rüstringen, Östringen un Wanga as Bischopsprengel. In Bremen wieh he den St. Petrus-Doom, enen eenfachen Holtbo, in. Up ene von siene Reisen dör Rüstringen woor he krank un bleev in Blexen doot. In sienen Doom in Bremen woor he begraven.
Dat Heidendom hullt sik neven dat Christendoom noch binah tweehunnert Jahr. Eerst unner den Bischop Unwan (1013 bet 1029) weer’t ganz överwunnen.
Rezeption
ännernÜm un bi dat Johr 850 is wohrschienlich in dat Klooster Echternach de Vita Willehadi schreven worrn, wat en Biografie von Willehad sien Leven is.
In dat Rebeed von dat ole Bisdom Bremen gifft dat noch en Reeg Karken, de na Willehad jemehr Naam kregen hebbt (Wilhadi-Kark). Buten dat ole Bisdom weer Willehad as Hilligen nich groot von Belang.