Witness (op Platt so veel as „Tüüg“, dt. Titel: Der einzige Zeuge) is en US-amerikaansch Filmdrama ut dat Johr 1985, dat vun Paramount Pictures produzeert worrn is. In de Hööftrullen weer Harrison Ford un Kelly McGillis to sehn, Speelbaas weer Peter Weir. Dreiht worrn is de Film vör allen in Philadelphia as ok in Intercourse, Pennsylvania. De Speelfilm speelt to’n gröttsten Deel ünner de Minschen vun de Glovensgemeenschop vun de Amischen.

Filmdaten
Plattdüütsch Titel:
Originaltitel: Witness
Düütsch Titel: Der einzige Zeuge
Produkschoonsland: USA
Johr vun’t Rutkamen: 1985
Läng: 112 Minuten
Originalspraak: Engelsch
Düütsch
Öllersfreegaav in Düütschland: FSK 12
Filmkru
Speelbaas: Peter Weir
Dreihbook: William Kelley
Earl W. Wallace
Pamela Wallace
Produkschoon: Edward S. Feldman
Musik: Maurice Jarre
Kamera: John Seale
Snitt: Thom Noble
Dorstellers

Inholt

ännern

Samuel Lapp is en amischen Jung vun söven Johren. As he een Dag mit sien Mudder Rachel in’n Bahnhoff vun Philadelphia op’n Tog töövt, warrt he op de Bahnhoffs-Toilett Tüüg vun en brutalen Moord. Ünnersöcht warrt de Fall vun Detective Cpt. John Book, de veel doran setten deit, den Moord optokloren, vun wegen dat de Dode ok en Polizist wesen is.

Een vun de beiden Mörders hett de Jung aver sehn un so stellt sik rut, dat de korrupte Polizeibeamte James McFee den Moord begahn hett. As Book mit sien Baas Schaeffer snackt hett, luert McFee em op un versöcht em ok ümtobringen. Dormit is kloor, dat de ok in de Saak verwickelt is un Book beslutt, liekers dat he anschoten is, den Jungen un sien Mudder na de Amischen torüchtobringen, dat se dor ünnerduken künnt. He will foorts wedder wegfohren, man sien Sehr is so swoor, dat he tosamenbreken deit. Rachel sorgt dorför dat sien Wunnen versorgt warrt. Book kummt wedder op de Benen un verkleedt sik as Amischen, vun wegen dat de Polizei em nu söcht un he nich mehr seker is. Mit de Tiet bedeeligt he sik an’t Leven vun de Gemeenschop un verkiekt sik dorbi in de Weetfro Rachel, vun de aver ok de Amische Daniel Hochleitner wat will.

As Book een Daag to’n Telefoneeren in de Stadt fohrt, warrt he in en Striet Lüüd rintogen, as en poor halfstarke junge Lüüd de Amischen optehn doot un provozeert. Wiel de Amischen ruhig blieft un de Demödigen still sluken doot, kann de Polizist dat nich mit ansehn un sleiht een vun jem de Nees blödig. Dordör warrt de Polizisten in de Stadt wies, dat he sik nich as’n tyypisch Amischen verhollt un sien Tarnen flüggt op. Gau kamt em McFee, Schaeffer un jemehr Macker Fergie op de Spoor un sökt em nu, üm em üm de Eck to bringen. Book verstekt sik in en Schüün, vun wegen dat he keen Apen hett. In de Schüün kann de Fergie ünner en Hopen Mais begraven. Mit den sien Gewehr schütt he denn McFee doot un kann so Schaeffer opletzt to’n Opgeven bewegen.

An’t Enn vun’n Film verafscheedt sik Book vun Samuel un Rachel un geiht wedder vun jemehr Gemeenschop weg, as se nu wedder seker sünd un he sik mit de Leevoort nich anfrünnen kann. Ünnerwegens dröpt he Hochleitner, de woll op’n Weg na Rachel is.

Kritik

ännern

Dat Lexikon vun’n internatschonalen Film schreev över den Film, dat he „inföhlsom in Szeen sett“ weer. Bito weer as „’n Freid“ ansehn, dat sik de Film „wietaf vun de Klischees vun’t Genre“ bewegt.[1]

Utteken

ännern

De Film is mit twölf Filmpriesen uttkent worrn, dorünner tweemol mit den Oscar, un weer för wietere 25 Priesen vörslahn. Uttekent weer de Film ünner annern mit:

  • 1986: den Oscar in de Kategorie Best Filmsnitt för Thom Noble.
  • 1986: den Oscar in de Kategorie Best Originaldreihbook för Earl W. Wallace, William Kelley un Pamela Wallace.
  • 1986: den BAFTA Film Award in de Kategorie Beste Filmmusik för Maurice Jarre.
  • 1986: den Blue Ribbon Award in de Kategorie Best frömdspraakschen Film för Peter Weir.
  • 1986: den Edgar in de Kategorie Best Speelfilm för Earl W. Wallace un William Kelley.
  • 1986: den KCFCC Award in de Kategorie Best Film.
  • 1986: den KCFCC Award in de Kategorie Best Dorsteller för Harrison Ford.

Anners wat

ännern

De Amisch Lüüd hebbt den Film vun Anfang an nich goot heten. Se kritiseeren, dat de Film de amische Kultur to Schau stellen wull. Ut den Grund sünd in den Film ok keen Amische as Schauspelers oder Statisten optreden. Enkelte Amische, de mit de Filmkru tosamen arbeit hebbt, sünd mit Bannstrafen bedrauht worrn. Sünners veel Schandaal geev dat üm de Schauspelersche Kelly McGillis, de sik för ehr Rull rüsten wull un sik dorför ünner verkehrte Angaven Togang to en amische Familie besorgt harr.[2] .

In de engelschen Originalfaten snackt de Amischen ünnerenanner tomeist op Hoochdüütsch. In Wohrheit warrt bi de Amischen Pennsylvaniadüütsch snackt, wat in’n Film blots in wenige Fäll vörkummt. Üm in’t Original en schienbor wohrhaftigen amisch-düütschen Akzent hentokriegen, sünd bedüdene Nevenrullen mit oosteuropääschen Schauspelern besett worrn, as de ut Russland stammen Alexander Boris Godunow.

In de lütten Rull as Arbeiter vun de Amischen, hett Viggo Mortensen in dissen Film sien eerste Speelfilmrull speelt.

  1. http://www.filmevonabisz.de/filmsuche.cfm?wert=24002&sucheNach=titel
  2. Widerstand der Amischen gegen den Film „Der Einzige Zeuge“ op: Täufergeschichte.net; afropen an’n 19. Januar 2010

Weblenken

ännern