Astronoomsch Eenheit

De Astronoomsche Eenheit (Teken: AE, internatschoonal AU för astronomical unit) is een Längenmaat, dat in de Astronomie neven dat Lichtjohr un dat Parsec an’n fakensten bruukt warrt.

De Astronoomsch Eenheit is an’n End vun dat 20. Johrhunnert as 149.597.870.691 m defineert woorn un is ungefäähr so veel as de grote Halfass vun de Ümloopbahn vun de Eer. Dat is also de middlere Afstand vun de Eer vun’t Zentrum vun de Sünn. Afstänn in uns Sünnsystem warrt tomeist in AE angeven.

De moderne Wiert is dör Radar un annere Meten vun de Eer un dör Ruumsonden bestimmt worrn. Förher hett man AE ut de Meten vun de Horizontalparallax vun de Sünn un den Radius vun de Eer afleidt.

Definitschoon

De Astronoomsch Eenheit is in dat internatschoonal Eenheiten System siet 1978 nich mehr tolaten. Aver liekers warrt se in de Astronomie jümmers noch as wichtig ankeken un ok wieter verwendt. De Internatschoonale Astronoomsche Union (IAU) defineert de AE as den Radius von en kreisförmig Ümloopbahn, op de en annahmen Deelken ahn Masse un ahn Stören dör annere Körpers in 2 π / k Daag üm de Sünn löpt. Mit de Gaußschen Gravitatschoonskonstanten k = 0,01720209895 ergifft sik dorut 1 AE := 149.597.870.691 ± 30 m.

Ümreken

De Astronoomsch Eenheit (1 AE) is jüst so veel as:

• 1,49597870691 · 10¹¹ m
• 1,49597870691 · 10⁸ km
• 149,597870691 Gm

Utdrückt in annere interstellaren Maateenheiten is 1 AE so veel as

• 1,581 284 · 10^-5 Lj oder
• 8 Lichtminuuten und 19,0047838 Lichtsekunnen
• 4,848 136 811 13 · 10^-6 pc

SI-Präfixen

Symbol	Y	Z	E	P	T	G	M	k	h	da	-	d	c	m	µ	n	p	f	a	z	y
Faktor	1024	1021	1018	1015	1012	109	106	103	102	101	100	10−1	10−2	10−3	10−6	10−9	10−12	10−15	10−18	10−21	10−24