Bundsautobahn 19

De Bundsautobahn 19 (Afkört BAB 19, in Kortform ok A 19 nöömt) is en Autobahn in’n Noorden vun Düütschland. Se verlöpt dör de Bundslänner Mekelnborg-Vörpommern un Brannenborg un verbinnt de Hansestadt Rostock mit dat Autobahndreeeck Wittstock/Dosse, dat Ansluss an de A 24 gifft. De A 19 is op hele Läng vun 123 km Deelstück vun de E 55.

Stratenschild vun de A 19

Verloop vun de A 19

Verloop

De A 19 fangt in’n Noorden vun Rostock an de ööstlichen Utfohrt vun’n Warnowtunnel an un föhrt denn ööstlich vun de Stadt na Süüden. Se krüüzt de A 20 an’t Autobahnkrüüz Rostock, tütt sik dör den Landkreis Rostock un verlööpt ööstlich vun’n Krakower See. Denn föhrt se dör de Mekelnborgsche Seenplaat un snitt nöördlich vun Wittstock/Dosse de Landsgrenz na Brannenborg. Süüdlich vun de Stadt ennt de A 19 an’t Autobahndreeeck Wittstock/Dosse, woneem se in de A 24 münnt.

De Autobahn is ok internatschonal vun gröttere Bedüden wegen ehrn direkten Togang to’n Överseehaven vun Rostock. Vun dor bestaht Fährverbinnen in verschedene Städer vun’t Oostseerebeet, as na Gedser in Däänmark, Trelleborg in Sweden, Helsinki in Finnland, Tallin in Eestland un Ventspils in Lettland. In de Hööftverkehrstieten in de Ferien kann dat op de A 19 faken to Staus kamen, vunwegen dat de Verkehr na de Stränn vun de Oostsee över disse Streck föhrt.

Historie

De A 19 bi Bütow in’n Landkreis Müritz

In de DDR is en de 1950er Johren na den Krieg toeerst vör allen dat Nett vun de Landstraten pleegt un utboet worrn. Na en Schrieven vun de SED-Föhren ut dat Johr 1958 schüll dorna denn allns ünnernahmen warrn, üm mit den Utbo vun dat Autobahnnett in de DDR antofangen. Dorbi güng dat ünner annern ok üm en Projekt bit in den Bezirk Rostock. In de Volkskamer weer Walter Ulbricht al in’n Harvst 1959 vun en Autobahn andoon, op de de Arbeiders na de Oostsee kamen künnen. 1961 weern de Plaans denn aver op eenmol op Ies leggt. In’n Noordoosten vun Rostock geev dat över mehrere Johren en isoleerten eenbahnigen Afsnitt twüschen de Feernverkehrsstraat 105 (vundaag: Bundsstraat) un den Seehaven vun Rostock.

Dat Wassen vun de Weertschop un den starkeren Verkehr, de dormit verbunnen weer, möök dat Enn vun de 1960er Johren denn aver nödig, dat dat Projekt wedder opnahmen warrt. De Anfang vun’n Bo weer 1970. Utföhrt weern de Arbeiden vun de VEB Autobahnbaukombinat. Mit den Wessel an de Spitz vun de SED weer vör allen de Bo vun Wahnruum ünnerstütt un de Boarbeiden an de hüütigen A 19 schülln instellt warrn. Bi Verhanneln mit Günter Mittag is man to en langsomen Wieterbo överinkamen. Na en Botiet vun acht Johren is 1978 denn dat letzte Deelstück vun de Autobahn Berlin–Rostock för den Verkehr freegeven worrn.

Enkelte Deelstücken weern:

• 1963 AS Rostock-Överseehaven - AS Krummendorf
• 1963 AS Krummendorf - AS Rostock-Oost (tweete Fohrbahn eerst 1973)
• 1973 AS Rostock-Oost - AS Rostock-Süüd (tweete Fohrbahn eerst 1974)
• 1973 AS Rostock-Süüd - AS Kessin
• 1974 AS Kessin - AS Laage
• 1975 AS Laage - AS Krakow
• 1976 AS Wittstock - AD Wittstock/Dosse (bit AS Neuruppin an der (hüütigen) A 24)
• 1977 AS Röbel - AS Wittstock
• 1978 AS Krakow - AS Röbel

Na de Wenn is de Fohrbahn na un na utbetert un mit Standstriepens un Parkplätz versehn worrn. De Status as Autobahn is in’t Rebeet Rostock na 1990 mehrmols ännert worrn: Anslusssteden in’t Rebeet vun den Överseehaven weern denn keen Autobahn mehr. Mit Fardigstellen vun’n Warnowtunnel is de oorsprünglich Verloop vun de Autobahn denn noch mol ännert worrn.

Massenunfall

Wegen en Sandstorm is dat an’n 8. April 2011 to en Massenunfall op de A 19 in de Neeg vun Kavelstorf kamen, in den alltohopen över achtig Fohrtüüch op beide Fohrtrichten tosamenkajoolt sünd. Dörtig dorvun weern vun en Füür bedropen, dat bi den Unfall utbroken is – dorünner weer ok en Lastwagen mit Gefahrstoff ünnerwegens weer. Dat weer bit hüüt de swoorste Verkehrsunfall in Mekelnborg-Vörpommern, bi den acht Minschen doodbleven sünd. 131 Lüüd sünd besehrt worrn, dorvun 44 so swoor, dat se in’t Krankhuus müssen.

Literatur

• Axel Doßmann: Begrenzte Mobilität. Eine Kulturgeschichte der Autobahnen in der DDR. Klartext Verlag, Essen 2003, ISBN 3898611531

Weblenken

Bundsautobahn 19. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• Vullstännige Beschrieven vun’n Verloop (hoochdüütsch)

Düütsche Bundsautobahnen

Strecken in Bedriev:

Hööftstrecken: A 1 | A 2 | A 3 | A 4 | A 5 | A 6 | A 7 | A 8 | A 9

Över- un regional: A 10 | A 11 | A 12 | A 13 | A 14 | A 15 | A 17 | A 19 | A 20 | A 21 | A 23 | A 24 | A 25 | A 26 | A 27 | A 28 | A 29 | A 30 | A 31 | A 33 | A 37 | A 38 | A 39 | A 40 | A 42 | A 43 | A 44 | A 45 | A 46 | A 48 | A 49 | A 52 | A 57 | A 59 | A 60 | A 61 | A 62 | A 63 | A 64 | A 65 | A 66 | A 67 | A 70 | A 71 | A 72 | A 73 | A 81 | A 92 | A 93 | A 94 | A 95 | A 96 | A 98 | A 99

Regional un lokal: A 100 | A 103 | A 111 | A 113 | A 114 | A 115 | A 117 | A 143 | A 210 | A 215 | A 226 | A 255 | A 261 | A 270 | A 280 | A 281 | A 293 | A 352 | A 391 | A 392 | A 395 | A 445 | A 480 | A 485 | A 516 | A 524 | A 535 | A 540 | A 542 | A 544 | A 553 | A 555 | A 559 | A 560 | A 562 | A 565 | A 571 | A 573 | A 602 | A 620 | A 623 | A 643 | A 648 | A 650 | A 656 | A 659 | A 661 | A 671 | A 672 | A 831 | A 861 | A 864 | A 952 | A 980 | A 995

Plaant oder ehmolige Strecken:
A 16 | A 18 | A 22 | A 32 | A 34 | A 35 | A 36 | A 41 | A 47 | A 50 | A 51 | A 54 | A 55 | A 56 | A 69 | A 74 | A 77 | A 80 | A 82 | A 83 | A 84 | A 85 | A 86 | A 87 | A 88 | A 89 | A 90 | A 91

A 102 | A 104 | A 105 | A 106 | A 107 | A 205 | A 227 | A 241 | A 250 | A 252 | A 253 | A 263 | A 282 | A 290 | A 314 | A 339 | A 369 | A 376 | A 388 | A 430 | A 432 | A 441 | A 443 | A 448 | A 451 | A 480* | A 533 | A 545 | A 552 | A 558 | A 580 | A 610 | A 621 | A 647 | A 652 | A 653 | A 654 | A 655 | A 680 | A 683 | A 687 | A 713 | A 720 | A 722 | A 731 | A 751 | A 752 | A 753 | A 828 | A 834 | A 840 | A 860 | A 862 | A 863 | A 863* | A 881 | A 895 | A 921 | A 922 | A 942 | A 944 | A 985 | A 990 | A 991 | A 992 | A 993 | A 994 | A 996 | A 997 | A 998 | A 999
* ehmolig Plaan, Tall is intwüschen anners vergeven