Hammond-Orgel
De Hammond-Orgel (ok kort Hammond nömmt) is en elektroonsche Orgel. Ehrn Naam hett se weg vun Laurens Hammond, de dat Instrument utklambüstert hett. An un for sik harr he sik vörstellt, se scholl an Stäe vun de Piepenorgel träen. Man denn is se in de Alldagsmusik insett wurrn un is slank to’n Instrument vun de Jazz-Musik wurrn. Vunwegen, datt se billiger weer, as de groten Orgeln, is se in de USA in de Karken inwannert un hett en grote Rull bi de Gospel-Musik speelt. Vun dor ut hett de Hammond-Orgel sik utbreedt in de Rockmusik, in Rhythm and Blues, Soul, Funk, Ska, Reggae, Fusion usw. Man se hett dat nich schafft, sik in de Karken up Duer gegen de Piepenorgeln dör to setten.
En sunnerlich grote Rull speelt hett de Hammond-Orgel in de 1960er un 1970er Johre. Dormols is ok in’n Mainstream meist keen Band sunner en Hammondorgel torecht kamen. Ok hüdigendags noch is ehrn besunnern Klang in de Popmusik wiethen begäng un warrt ok veel namaakt. In den Loop vun de Johrteinte hett de Hammond-Orgel, sunnerlich dat Model B3, tohopen mit en Leslie-Luutspreker, allerwegens en goden Klang harrt.
All Instrumente sund so upboot, datt dor twee Manuale un en Pedal tohöörn doot. Woveel Töne up Manual un Pedal speelt weern könnt, dor verscheelt sik de unnerscheedlichen Modelle. Dat Bövermanual warrt „Swell“ nömmt, dat Unnermanual heet „Great“. Düsse Naams kaamt vun de groten Karkenorgeln her, dor heet se „Hööftwark“ (Great) un „Swellwark“ (Swell).
Geschichte
ännernLaurens Hammond is sülms keen Musiker ween. Um 1920 rüm hett he för Klocken, de he herstellen dö, en Wesselstroom-Synchroonmotor utfunnen. Vun 1932 af an hett he keken, wo he düssen Motor anners noch för bruken konn. Vunwegen, datt in de Johre Orgeln in Kino un Theater en grote Rull spelen döen, hett en Mitarbeider, de Orgelspeler in en Karkengemeen weer, em vörslahn, he scholl dat mol mit Orgelmusik versöken. En oold Klaveer un en ganzen Barg vun Experimenten hett he bruukt, man amenne konn he för siene Hammond-Orgel an’n 19. Januar 1934 den Andrag up en Patent stellen. Dat Vorspelen hett so goot slumpt, datt he al an’n 24. April 1934 vun dat US-Patentamt in Washington (D.C.) dat Patent för den packing box prototype unner den Naam Electrical Musical Instrument kregen hett (US-Patent 1.956.350). To’n eersten Mol is de Orgel an’n 15. April 1935 vun den Orgelspeler Pietro Yon in de St.-Patrick-Kathedraal in New York vör de Presse vörstellt wurrn. Dat duer nich lang, denn hett Henry Ford en Updrag över sess Orgeln geven. Annere bekannte Lüde, de düsse Orgel glieks bestellt hefft, sund George Gershwin un Count Basie. Vun 1936 af an is dat Instrument ok in Düütschland speelt wurrn un goot ankamen. Dor hett sik dat gegen Edwin Welte siene Lichttoonorgel dörsetten konnt.
Technik
ännern
Elektrische Orgeln arbeit op de Grundlaag vun de adativen Synthees, bi de mehrere Sinuskläng tohopenmischt warrt un en komplexen Klang maakt. In de originalen Hammond-Orgel ut dat Johr 1935 sünd de Sinusswingen över wellendreven Tähnrööd tüügt worrn, de de Swingen in’n Toonafnehmer induzeert hebbt. För jede harmoonsche Swingen geev dat jümmer een Rad. Later weern de Swingen dör elektrische Schalten tüügt. De Kläng, de vun de elektroonschen Orgel maakt wurrn sund, konnen wiet weniger afwannelt warrn, as de vun de Synthesizers. Se harrn aver den Vördeel, dat se polyphon speelt weern konnen.