Jens Christian Skou

Jens Christian Skou (* 8. Oktober 1918 in Lemvig; † 28. Mai 2018 in Risskov bi Aarhus) weer en däänsch Mediziner un Biophysiker. Hüm wurr 1997 gemeensam mit John Ernest Walker un Paul Delos Boyer för sien Arbeiten an dat Adenosintriphosphat (ATP) un de Opdecken vun de Natrium-Kalium-Ionenpump de Nobelpries für Chemie tospraaken.

Jens Christian Skou, 2008

Leven

Jens Christian Skou wurr an’n 5. Oktober 1918 as öldst Kind vun de Familie Magnus Martines Skou un sien Ehefru Ane-Margarethe Skou in Lemvig in Westjütland boren. Sien Vader hett en eegen Ünnernehmen in den Beriek vun Holt- un Köhlenhannel leit. Jens Christian hett de Grundschool in Lemvig besöcht un is ansluutend 1933 up dat Gymnasium in Haslev wesselt. Naturwetenschaplich Themen, Mathematik un Sport (Scouting) weern sien leevste Disziplinen. As he 1937 sien Abiturprüfungen afleggen dee, harr he noch kien klor Vörstellungen, wat he later beroplich maken wull. In de Ferien nah den Schoolafsluss hett he bi dat Tennisspeel en Medizinstudenten kennen lehrt, de hüm för den Berop van en Dokter begeistern kunn. Enn’n August hett he sück denn för en Medizinstudium ntscheeden un fung all 2 Daag later an de Universität mit dat Studium an. He hett Medizin an de Universität in Kopenhagen studeert un dit Studium 1944 mit den Master afslooten. Dornah hett he, um sien medizinische Utbillen to verbeetern, in de Kliniken in Hjørring un Aarhus arbeit. All in disse Tiet hett he an sien Dissertatschoon to dat Thema vun de betäubend un toxisch Wirkungsmechanismen bi Lokalanästhesien arbeit. Van 1947 bit 1954 weer he as Assistenz-Perfesser an dat Institut för Physiologie vun de Universität in Aarhus tätig. Um finanziell unafhängiger to ween, hett he af 1949 tosätzlich as Dokter för Notfälle arbeit. Sien Doktertitel kreeg he dor 1954. Dornah weer he van 1954 bit 1963 as Außerordentlicher Perfesser an dat Institut für Physiologie vun de Universität in Aarhus tätig. In den 1950er Johren hett he in sien Forschungstätigkeit nah en Enzym in de Zellmembran söcht, dat den Afbau vun ATP vörnimmt. Dorbi is he up en Transportenzym stött, dat den Transport vun Substanzen dör de Zellmembran bewirkt un dorbi to glieker Tiet ATP verbruukt. Disse Substanz hett he de Naam Kalium-Natrium-ATPase geeven. Later kunn he nahwiesen, dat bi disse Transportvörgänge ATP enzymatisch afbaut un wiels dissen Perzess in Adenosindiphosphat (ADP) un en Phosphatschoon zerleggt wurrd. Siet den 1960er Johren hett Jens Christian Skou över den Besöök vun Kongressen, de Deelnahm an interschonalen Wetenschapsforen sien Kuntakte to anner internatschonalen Wetenschaps- un Forschungsinrichtungen vun de Medizin utbaut. 1963 wurr he an de Universität Aarhus to’n Perfesser för Physiologie beropen. Disse internatschonale Tosommenarbeit hett he in den 1970er Johren fortführt un sück dorbi noch intensiver up Themen konzentreert, de in Tosommenhang mit den Natrium-Kalium-ATPase-Komplex stunnen. He hett wiedere Forscher mit Deelünnersöken beupdragt un führ sülvst en Forscherteam to dissen Themenkomplex. 1973 nehm he an en internatschonal Drapen vun Spezialisten vun dissen Forschungskomplexes in New York teil. 1977 wurr an de Universität Aarhus de Lehrstohl för Biophysik inricht, deren Leitung Skou bit to sien Emeriteeren 1988 inneharr. Dornah hett he sück nu intensiver, ahn de tosätzlich Belastungen dör de Leitungs- un Lehrtätigkeit mit de Ünnersöken vun kinetisch Modelle för de Gesamtreaktschoon vun de Natrium-Kalium-Pump befaat.

Wiels en eegen Krankenhuusupenholt harr he sien latere Ehefru Ellen Margarethe Nielsen kennen lehrt, de up de Statschoon en Krankensüsterutbillen maaken dee. Nah Afsluss vun disse Utbillen hemm 1948 heiraadt. Hör eerst Dochter wurr 1950 boren, de aber wegen en swoor Erkrankung blots 1 1/2 Johr leevt hett. Ut de Ehe gungen twee wiedere Döchter, Hanne (boren 1952) un Karen (boren 1954) hervör. 1957 hett sück de Familie en Huus in Risskov, dicht bi Aarhus, köfft un dor ehr Levensmiddelpunkt upbaut.

Af 1977 weer he Liddmaat vun de Deutschen Akademie der Naturforscher Leopoldina, siet 2008 vun de Natschonale Akademie vun de Wetenschapen. 1988 wurr he in de National Academy of Sciences (Foreign Associate) un 1999 in de American Academy of Arts and Sciences wählt. Af 1993 weer he ordentlich Liddmaat vun de Academia Europaea.

Werk

As ok sien Kollegen Boyer un Walker hett sück Jens Christian Skou vör allen mit Enzymen befaat, de de Arbeit vun dat Adenosintriphosphat (ATP), den Hööftenergielieferanten in‘n Metabolismus vun de Organismen, katalyseeren. He hett sück dorbi vör allen up den Afbau vun dat ATP konzentreert, wiels Boyer un Walker sück mit de Synthese vun dat ATP dör dat Enzym ATP-Synthase befaat hemm.

Literatur

• Poul Nissen: Jens Christian Skou (1918–2018). In: Science. Band 361, Nr. 6398, 2018, S. 133,

Weblinks

Jens Christian Skou. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• Jens Christian Skou up de Sieden vun den Nobelpries (engelsch)
• Sieden vun de Universität Aarhus (engelsch)