Eugen vun Savoyen
Eugen Franz, Prinz vun Savoyen-Carignan (fr: François-Eugène de Savoie-Carignan, it: Eugenio di Savoia-Carignano; * 18. Oktober 1663 in Paris; † 21. April 1736 in Wien), bekannt unner den Naam Prinz Eugen, weer een vun de bedüdensten Feldherrn vun dat Habsborgerriek. He hett dor en groot Deel to bidragen, datt düt Riek to en Grootmacht wurrn is. Vun 1697 af an weer he Upperbefehlhebber in’n Groten Törkenkrieg. Tohopen mit den Hartog vun Marlborough hett he dat Upperkommando vun de antifranzöösche Koalitschoon in den Krieg um de Spaansche Kroon (1701-1714) harrt. Nadem de Krieg gegen de Osmanen wedder losgung, sorg he dor in den Veneziaansch-Öösterriekschen Törkenkrieg (1714-1718) for, datt Öösterriek Baas in Süüdosteuropa wurrn is. Bito weer he lang den „Hoff-Kriegsraat“ sien Vörsitter. Ok as Diplomaten is he lang togange ween un hett veel Ämter utöövt in den Deenst vun’n Staat. As Boherr un Kunstsammler is he een vun de bedüdensten Mäzene in siene Tied ween.[1]
Wo he herkamen dö
ännernEugen höör to Europa sienen Hogen Adel to. Dat Huus Savoyen-Carignan weer vun sien Grootvadder Tommaso Francesco (1595–1656) grünnt wurrn. De weer de jüngste Söhn vun Carlo Emanuele I. (1562–1630), den Hertog vun Savoyen ween. In’t Johr 1620 weer Tommaso Francesco vun sien Vadder to’n eersten Försten vun Carignan maakt wurrn. 1625 harr he de franzöösche Prinzessin Marie Marguerite de Bourbon (1606–1692) freet. Se höör to dat Huus Bourbon-Condé to, en Nevenlien vun dat Huus Bourbon, dat up den franzööschen Throon sitten dö. Nadem ehr Broder 1641 sturven weer, hett se de Graafschop Soissons in de Eh mitbrocht. Dor hung de Titel vun en Greven vun Soissons an, de 1656 an Eugen sien Vadder Eugène-Maurice (1635–1673) gahn is. Dor keem noch de Titel vun en Prinzen vun Bloot to, de an den Hoff vun Versailles duchtig wat gellen dö. Düssen Titel dregen all de, de to en Nevenlien vun dat Königshuus tohören döen.[2] Een Johr later hett Eugen sien Vadder Olympia Mancini (1639–1708) freet, wat den mächtigen Kanzler un Kardinal Mazarin (1602–1661) siene Nichte weer. Dor dö he an’n Hoff noch mehr um gellen. Ut düsse Eh is nich blot Eugen kamen, man ok noch veer annere Söhns sünd boren wurrn. Eugen sien Vadder Eugène-Maurice harr vun siene Mudder den franzööschen Greventitel kregen. Den geev he as Arv an sien ollsten Söhn Louis-Thomas wieter. Sien olleren Broder Emmanuel Philibert (1628–1709) hett na sien Dood 1673 den Titel „Först vun Carignan“ arvt. De lateren Könige vun Sardinien-Piemont un vun Italien (bit 1946) stammen vun em af.[3] Eugen sülms weer verwandt mit grote Lüde ut de europääsche Politik, as mit Hertog Viktor Amadeus II. vun Savoyen, de korte Tied König vun Sizilien un achternah König vun Sardinien weer, mit Maximilian II., den Kurförsten vun Bayern, un mit Ludwig Willem, den Markgreven vun Baden-Baden. Ludwig Willem harr vunwegen siene Siege in’n Groten Törkenkrieg den Ökelnaam „Törkenlouis“ kregen. Ok mit Louis II. de Bourbon, prince de Condé, un Louis II. Joseph de Bourbon, duc de Vendôme, weer Eugen verwandt.
Literatur
ännern- Agnes Husslein-Arco un Marie-Louise von Plessen: Prinz Eugen - Felherr Philosoph und Kunstfreund, Wien, 2010 (Katalog vun de Utstellung in'n Belvedere), ISBN 978-3-7774-2521-4