Grote Allianz vun Haag
De Grote Allianz vun Haag is an'n 7. September 1701 in Den Haag afslaten wurrn. Dor hannel sik dat um en groten Bund gegen Ludwig XIV. in den Krieg um de Spaansche Kroon bi.
To'n Anfang vun düsse Krieg harr Kaiser Leopold I. dat dor up afsehn, datt he vun de Nedderlannen un England unnerstütt wurr. De Afspraken gungen wat leifiger dör de Siege vun Prinz Eugen vun Savoyen gegen de Franzosen in Upperitalien.
De Bund is toeerst twuschen den Kaiser, England un de Nedderlannen afslaten wurrn. Later, an'n 30. Dezember 1701 keem dor noch de König vun Preußen to. Vun 1703 af an hett ok dat Hillge Röömsche Riek as Ganzet, tohopen mit tahlrieke Rieksstänne mitmaakt, as Kurbrannenborg, dat Hertogdom Bruunswiek-Lüümborg, de Landgrevenschop Hessen-Kassel, Mekelnborg-Swerin un de fränksche, de swaabsche, de nedderhiensch-westfaalsche un de Upperrhiensche Riekskreis. Ok Savoyen gung na de annere Sieten over un stell sik gegen Frankriek, just so, as Portugal.
Offiziell weer seggt wurrn, dat gung dor um, den Freden to bewohren. Man in den Striet um de Fraag, wer nu Nafolger vun den spaanschen König Karl II. weern scholl, stell sik de Grote Allianz heel un Deel up de Siet vun den Kaiser. Frankriek scholl keen Recht heben, den spaanschen König to stellen. Bi en mööglichen Krieg wollen sik de Bündnispartners gegensiedig hölpen un Militäroperatschonen schollen mit'nanner afstimmt weern. Sunnerlich gung dat dor um, de Spaanschen Nedderlannen to schulen, ok wegen de freen Nedderlannen, de dor glieks achter liggen döen, un dat Hertogdom Mailand af to sekern, um dat Huus Hasborg siene Länner in Italien nich in Gefohr kamen to laten.
Up Frankriek siene Sieten stunnen unner annern Kurbayern un Kurköln. In de eersten Johre hett de Allianz sik mehrstendeels dörsetten konnt. En Wenn hett dat geven, as Kaiser Joseph I. storven weer un de Prinz vun Habsborg, de vun de Allinanz up den spaanschen Throon böört weern scholl, nu miteens, as Karl VI. ok düütschen Kaiser wurrn weer. Dor weer sunnerlich Grootbritannien bange, datt nu nich mehr de Franzosen, man de Öösterriekers to mächtig un to groot weern konnen. England is vundeswegen 1713 ut de Grote Allianz uttreden un hett Freden mit Frankriek maakt.
Literatur
ännern- Katja Frehland-Wildeboer: Treue Freunde? Das Bündnis in Europa, 1714-1914. München 2010, S. 30f.
- Gerhard Taddey: Lexikon der deutschen Geschichte. 2. Auflage, Stuttgart 1983, S. 482