Scheetkävers
De Scheetkävers (Brachininae) sünd en Unnerfamilie mank de Loopkävers (Carabidae). Weltwiet gifft dat bi 500 Aarden. In Middeleuropa finnt sik twee Geslechter mit sess Aarden. In ganz Europa sünd 51 Aarden tohuse. De wecken Wetenschopslüde meent, düsse Kävers höörn to en egen Familie Brachinidae. Se finnt sik in open Land faken in lüttje Gruppen unner Steen.
| Scheetkävers | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||
| Systematik | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| Wetenschoplich Naam | ||||||||||||||||||||
| Brachininae | ||||||||||||||||||||
| Bonelli, 1810 |
Kennteken
ännernDe Scheetkävers weert 5 bit hen to 15 Millimeters lang. Dat Lief is wat lang, de Deekflunken sünd körter, as dat Achterlief un an’t Enne liek oder schreeg na binnen hen afsneden. Meist sünd se blau oder gröön, hen un wenn ok swatt. De grote Kopp un dat Halsschild sünd meist rood. Over de ganzen Föhlspriete hen sitt Haare an. Bi de Heken sünd de eersten dree Le’e an de Vörbeen wat breeder. Dat wichtigste Kennteken bi düsse Kävers is en Scheetappraat an’t Enn vun’t Achterlief. Wenn se in Gefohr kaamt, könnt se dor de Angriepers stinkig Gas direktemang mit toweddern blasen, wat de ok targen deit. Dor is en düütlichen Knall bi to höörn.
Wie se scheten doot
ännernDe Scheetkävers blaast ehre Angriepers en Gas toweddern, wat ätzen un duchtig stinken deit. De twillde Scheetappraat an’t Achterliefsenn besteiht ut en Drüsen, wo Sekret in produzeert warrt, en Sammelblasen un en Kamer, wo dat Ganze in explodeern deit. Wenn en Feend an den Käver rankummt, as en Iemecken oder en Pogg, sprütt he de Chemikalien, de in de Sammelblase in lagern doot, in de annere Kamer, wo se in explodeern schöllt. Denn gifft he dor just in’n richtigen Momang de Enzyme Katalase un Peroxidase to, dormit dat fixer geiht. So kummt dat denn to en dannige cheemsche Reaktschoon un dat warrt heet un en hogen Druck entsteiht. Dordör schutt en Gasmengsel mit en Knall ut dat Achterlief up den Angrieper to. Düt Mengsel is bi 100 °C heet un targt Huud un Organe vun de Angriepers. Dat kann de Käver en paarmol achternanner maken. Dat Achterlief kann ok bannig good bewegt weern. Vundeswegen kann de Käver ok unner dat Lief unnerweg na vörn scheten.
Systematik
ännernIn Middeleuropa gifft dat fiev Aarden in twee Geslechter::
- Aptinus
- Swatten Scheetkäver oder Alpen-Scheetkäverr (Aptinus bombarda)
- Brachinus
- Groten Scheetkäver (Brachinus crepitans)
- Lüttjen Scheetkäver (Brachinus explodens)
- Brachinus sclopeta
- Brachinus ganglbaueri
Literatur
ännern- Ekkehard Wachmann, Ralph Platen, Dieter Barndt: Laufkäfer. Beobachtung, Lebensweise. Naturbuch, Augsborg 1995, ISBN 3-89440-125-7.
- Jiři Zahradnik, Irmgard Jung, Dieter Jung u. a.: Käfer Mittel- und Nordwesteuropas. Parey, Berlin 1985, ISBN 3-490-27118-1.
