Antigen

Antigenen (engl. för Antibody generating) sünd Stoffen, de en grote Bedüden in de Immunafwehr hebbt. An de Antigenen künnt sik Antikörper un sünnere Lymphozyten-Rezepters spezifisch anbinnen, wobi dat letztere normalerwies dorto föhrt, dat de Produkschoon vun Antikörpers gegen dat Antigen anregt warrt.

Dör somaatsche Genümlagern künnt Lymphozyten Rezepters för meist all möögliche Stoffen billn. Disse Stoffen warrt as Antigenen betekent. De Rezepters vun de Lymphozyten heet je na jemehr Oort B-Zell-Rezepter oder T-Zell-Rezepter. Toerst weer de Begreep aver blots för Stoffen bruukt, de na’t Sprütten in en frömmen Organismus to’n Billn vun Antikörpers föhrt hett. De spezifische Binnen vun Antikörpers un Antigen-Rezepters an Antigenen is en wichtigen Bestanddeel vun de adaptiven Immunität gegen Pathogenen. Antigenen künnt also en Immunantwoort utlösen un dormit immunogen wirken. Man, dat heet nich, dat jeed Antigen ok immunogen is. Haptenen sünd dat to’n Bispeel nich. De Steed vun’t Antigen, de vun’t tohören Antikörper kennt warrt, is dat Epitop.

Opbo

Antigenen sünd tomeist Proteinen, se künnt aver ok Kohlenhydraten, Lipiden oder annere Stoffen wesen. Kennt oder bunnen warrn künnt se vun B-Zell-Rezepters, T-Zell-Rezepters oder vun Antikörpers (de vun B-Zellen produzeert warrt). Antigenen, de vun B-Zell-Rezepters oder vun Antikörpers kennt warrt, sitt op de Böverflachen vun Frömdkörpers, de in’n Lief indrungen sünd, as to’n Bispeel op Pollenköörn, Böverflachen vun Bakterien oder de Schiet vun Huusstoffmieten. Se wiest dor en dreedimenschonale Struktur op, de spezifisch vun sünnere B-Zell-Rezepters oder Antikörpers kennt warrn kann. De annen, de vun T-Zell-Retepters kennt warrt, sünd denatureerte Peptidaffolgen vun ruchweg teihn Aminosüren, de vun Antigenwiesen Zellen (APC) opnahmen un tohopen mit MHC-Molekülen an de Böverflach präsenteert warrt.

Ok liefegene Strukturen, so to’n Bispeel ok de Antikörper sülvst, künnt as Antigenen wirken, wenn se vun’n Lief verkehrterwies as frömd ansehn warrt (Autoantikörper). Dordör warrt denn en Autoimmunreakschoon utlöst, de sik in swore Fäll bit to en Autoimmunkrankheit utwieten kann.

Sünnere neddermolekulare Stoffen, de vun sik ut keen Antikörperreakschoon utlösen künnt, man eerst dör’t Anbinnen an en Drägerprotein to en Immunreakschoon föhrt, warrt as Haptenen betekent. Disse Haptenen weern bi’t Utforschen vun de Binnen vun Antikörpers an en Antigen wichtig, vun wegen dat se as cheemsch defineerte un verännerliche Versööksobjekten deent hebbt. Dorut afleddt warrt en (tomeist högermolekularen) Stoff, de vun sik alleen ut en Immunreakschoon utlösen kann, as Vullantigen betekent, wiel de Haptenen Halfantigen nöömt warrt.

Lütte Molekülen as enkelte Kohlenhydraten, Amino- oder Fettsüren künnt keen Immunreakschoon utlösen.

Wirken un Funkschoon

Dat de Lymphozyten de Antigenen kennen künnt bargt för den Lief den Nütten, dat lieffrömme Stoffen, gegen de de Organismus keen genetisch kodeerten Rezepters hett, kennen to künnen. Lymphozyten, de an liefegene Stoffen (Autoantigene) binnt, starvt af, wiel Lymphozyten, de an frömme Antigenen anbinnt, de adaptive Immunantwoort utlööst.

T-Lymphozyten (T-Zellen) kennt Antigenen blots denn, wenn se op de Böverflachen vun annere Zellen wiest warrt. Antigenwiesen Zellen (APCs) sünd spezialiseerte Zellen vun’t Immunsystem, de de T-Zellen de Antigenen wiest. To de so nöömten professchonellen APCs höört de dendritischen Zellen, Makrophagen un B-Zellen. Se nehmt de Stoffen dör Endozytoos op, verarbeit jem in de Endosomen un koppelt jem an MHC-Molekülen, de denn an de Zellmembran präsenteert warrt. En T-Zell mit en passen T-Zell-Rezepter (TCR) kann dat Antigen denn as frömd kennen un warrt aktiveert, wenn noch en tweet Signal vörliggt.

B-Lymphozyten (B-Zellen), de mit jemehrn B-Zell-Rezepter (de membranstännige Vörlöper vun’n Antikörper) an en Antigen anbunnen hebbt, warrt afhangig vunvt Antigen foorts direkt (TI-antigen) oder mit Help vun en T-Helperzell aktiveert. T-Helperzellen, de an en Antigen-MHC-Kumplex anbunnen un dat Antigen as frömd kennt hebbt, scheedt Zytokinen ut, de de B-Zellen dorto anregt, Antikörpers to produzeeren. Afhangig dorvun, wo vun zytokinen in de Ümgegend afgeven warrt, finnt denn en Ümwanneln in een vun de Klassen Ig G, Ig E oder Ig A statt. Antikörper warrt vun de Plasma-Zellen (aktiveerte B-Zellen) sezerneert, binnt sik spezifisch an dat Antigen, markeert op disse Wies den Frömdkörper (Opsoniseeren) un föhrt so to sien Phagozytoos. Disse Opgaav warrt to’n Bispeel vun de Makrophagen wohrnahmen, de mit jemehr Fc-Rezepters an dat kunstante Rebeet vun de Antikörpers binnt. Dör’t Kennen vun lieffrömme Antigenen künnt Frömdkörpers as Bakterien oder Viren direkt angahn warrn, ahn dorbi de liefegenen Zellen to schaden.

Ok de Zellen vun annere Minschen warrt as lieffrömd ansehn, vun wegen dat de Struktur vun de Proteinen op de Zellböverflachen bi jeden Minsch anners is. Dorüm wirkt sik disse Antigenen vun Minschen bi’t Överdrägen vun orgaansch Material vun een to’n annern Minschen to’n Nadeel ut. So to’n Bispeel bi de Bloodtransfuschoon oder bi’n Organtransplantatschoon. Hierbi mutt op de Bloodgruppen- oder Geweevverdräglichkeit acht geven warrn. Dat Överdrägen vun verkehrte Bloodgruppen lett dat Blood klutig warrn un bi Transplantatschonen kann dat to’t Afstöten vun dat överdragen Organ oder to’n Schaden vun den Empfänger dör dat transplanteerte Organ kamen (Graft-versus-Host Disease).

Antigenen, de Allergien utlösen künnt, warrt ok Allergenen nöömt. Se sorgt för en övermatige Immunantwoort op en teemlich harmlos Antigen.

Kiek ok

Literatur

Wilhelm Seyffert: Lehrbuch der Genetik. Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg, Berlin, 2003. ISBN 3-8274-1022-3
Charles A. Janeway jr. u. a. : Immunologie 5. Oplaag, Spektrum Akademischer Verlag Gmbh, Heidelberg, Berlin, 2002 ISBN 3-8274-1078-9