Campanium

Ärathem Ära	System Periood	Serie Epoch	Stoop Öller	≈ Öller (Mya)
höger	höger	höger	höger	jünger
M E S O Z O I K U M	Kried	Böverkried	Maastrichtium	72–66
			Campanium	83,6–72
			Santonium	86,3–83,6
			Coniacium	89,7–86,3
			Turonium	93,9–89,7
			Cenomanium	100,5–93,9
		Ünnerkried	Albium	112,9–100,5
			Aptium	126,3–112,9
			Barremium	130,7–126,3
			Hautrivium	133,9–130,7
			Valanginium	139,3–133,9
			Berriasium	145–139,9
	deeper	deeper	deeper	öller

Dat Campanium is in de Eerdhistorie de tweetjüngste chronostratigraafsche Stoop in de Böverkried. Se güng vun ruchweg 83,5 bit 70,6 Millionen Johr vör de hüütigen Tiet. Vör dat Campanium weer dat Santonium un dorna keem dat Maastrichtium.

Naam

De Stoop is 1857 vun Henri Coquand in de wetenschoppliche Literatur inföhrt worrn. As Tyyplokalität deen fröher „La Grande Champagne“, en Rüch bi Aubeterre-sur-Dronne in’t franzöösche Département Charente. In de Twüschentiet hett sik sien ehmolige Tyyplokalität as Deel vun Masstrichtium rutstellt.

Definitschoon

De Ünnergrenz vun’t Campanium is dör dat Utstarven vun de Seelelen-Oort Marsupites testudinarius defineert, de bövere Grenz dör dat Opkamen vun de Ammoniten-Oort Pachydiscus neubergicus. En GSSP (global Tyyplokalität un Tyypprofil) is noch nich aflsuten fastleggt worrn.

Ünnerdeelen

Dat Campanium kann in de Ünnerstopen Ünner-, Middel- un Bövercampanium indeelt warrn.

In’t Rebeet vun de Tethys warrt in’t Campium to Tiet söss Ammoniten-Zonen sehn (vun jung na oolt):

Entwickeln vun’t Deerriek

In dat Campanium geev dat en groten Sprung in de Ordenmännichkeit vun de Dinosauriers. Anfang vun de Stoop sünd t. B. in Noordamerika veer verschedene Geslechter vun Dinosauriers opdeckt worrn. To’t Enn vun’t Campanium weern dat 48. Analoog to de Kambrischen Explosion snackt man hier ok vun de „Campanischen Explosion“ bi de Ordenmännichkeit vun de Dinosauriers. Dat is aver noch nich kloor nawiest, dat de Annahm vun so en Radiatschoon op Grundlaag vun de Funnen ok seker is: Dat künn ok wesen, dat ut dat fröhe Campanium nich so veel Fossilen nableven sünd oder se ok eenfack noch nich opdeckt sünd. Tomindst aver geev dat to de Tiet weltwiet en teemlich hitt Klima un wiet utdehnte Flachseen, de vör de Entwickeln vun Dinosauriers un annere Deerten beste ökologische Vörrutsetten boden hebbt. Fast steiht, dat in dat nafolgen Maastrichtium de Dinosaurier-Geslechter üm tomindst 30 % afnahmen hett un se an’t Enn vun de Kried in en teemlich korte Tiet utstorven sünd.

Literatur

Felix Gradstein, Jim Ogg, Jim & Alan Smith: A Geologic timescale. Cambridge University Press 2005 ISBN 9780521786737
Hans Murawski & Wilhelm Meyer: Geologisches Wörterbuch. 10., nee bearb. u. wiet. Opl., 278, Enke Verlag, Stuttgart 1998 ISBN 3-432-84100-0.
D. B. Weishampel u. a. (Rgv.): The Dinosauria. 2. Opl. University of California Press, Berkeley 2004, S. 517–606 (Afsnitt Dinosaur distribution).