Echte Kellerswiene

De Echten Kellerswiene (Oniscidea) sünd en Ornen mank de Kellerswiene (Isopoda). Se sünd de eenzigsten Kreefte (Crustacea), de duerhaftig an Land leven doot. Gegen annere Gruppen vun de Kreefte over, de sik ok en tiedlang up dat Dröge upholen doot, könnt se sik ok buten dat Water vermehren. Weltwiet gifft dat mehr as 3.500 Aarden vun de Echten Kellerswiene. Se verdeelt sik up en Reeg vun Familien. In Düütschland sünd bi 5o Aarden tohuse.

Echte Kellerswiene
Muerswien (Oniscus asellus)
Systematik
Domään: Eukaryota ahn Rang: Veelzellers (Metazoa) Afdeel: Geweevdeerter (Eumetazoa) Ünnerafdeel: Tweesiedendeerter (Bilateria) ahn Rang: Ehrdermünner (Protostomia) Böverstamm: Huututtreckers (Ecdysozoa) Stamm: Liddfööt (Arthopoda) Ünnerstamm: Kreeften (Crustaceaa) Klass: Högere Kreefte (Malacostraca) Ornen: Kellerswiene (Isopoda) Ünnerornen: Echte Kellerswiene (Oniscidea)
Wetenschoplich Naam
Oniscidea
Latreille, 1802

Wie se leven doot

Echte Kellerswiene in’n Boomstamm

De Echten Kellerswiene ehr Butenskelett besteiht ut Chitin. Dor sitt avers keen Laag Wass over un dat Water ut dat Lief verfluggt bi dröge Luft unbannig gau. Vundeswegen sünd de Deerter sunnerlich in’n Sommer bloß in’e Nacht aktiv un versteekt sik overdag unner Steen, Barken oder annerwegens mank de Plantenwelt. In Vörjohr un Harfsttied sünd se ok wedder mehr overdag togange. Faken sammelt se sik dor in grote Masse up’n Bulten bi. In’e Eer buddelt se sik an sik nich in, se blievt dor in de Eer ehre Streilage. Sunnerlich Rullkellerswiene un noch mehr Aarden, as dat Wöstenkellerswien (Hemilepistus reaumuri) hefft ehrn Aten heel un deel vun Kemen up Tracheen umstellt un sünd so noch beter anpasst for dat Leven ok in drögere Gemarken.

Wat se freten doot

De Echten Kellerswiene höört, tohopen mit Springsteerten (Collembola), allerhand Mieten un Dusendfööt to de Fauna up’e Uppersiete vun’e Eer. Se speelt dor en wichtige Rull in de Ökologie bi dör dat Tweimaken un Ut’neenkleien vun orgaansch Material. So bringt se all tohopen Humus tostanne. Freten doot se sunnerlich Planten, de ut’neen fallt, sunnerlich Loof un Holt, man ok Algen, Swämme ehre Fadens, dode Insekten, Schiete un Spinneneier. Ok ehre egen Schiete freet se fökener, vunwegen datt dat Lignin, wat dor in sitten deit, anners nich afboot weern kann.

Systematik

Groff Kellerswien (links) un Muerswien (rechts). Ganz rechts en jung Muerswien

Rullkellerswien Armadillidium vulgare

Ligiamorpha:

Actaeciidae Armadillidae Rullkellerswiene (Armadillidiidae) Balloniscidae Bathytropidae Berytoniscidae Buddelundiellidae Cylisticidae Dubioniscidae

Eubelidae Halophilosciidae Hekelidae Irmaosidae Klippenkellerswiene (Ligiidae) Mesoniscidae Olibrinidae Muerswiene (Oniscidae)

Philosciidae Platyarthridae Kellerswiene an sik (Porcellionidae) Pseudarmadillidae Pudeoniscidae Rhyscotidae Schoebliidae Scleropactidae Scyphacidae

Spelaeoniscidae Stenoniscidae Styloniscidae Tendosphaeridae Titaniidae Trachelipodidae Trichoniscidae Turanoniscidae

Tylomorpha:

• Tylidae

Literatur

• Peter Ax: Das System der Metazoa II. Ein Lehrbuch der phylogenetischen Systematik. Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, Jena 1999.
• Richard C. Brusca und George D. F. Wilson: A phylogenetic analysis of the Isopoda with some classificatory recommendations. In: Mem. Queensland Mus. 31 (1991), S. 143–204 (ziteert nah Tree of Life: Isopoda).
• Hans-Eckard Gruner: Klasse Crustacea. In: Hans-Eckard Gruner (Rutg.): Lehrbuch der Speziellen Zoologie, Band I, 4. Teil: Arthropoda (ohne Insecta). Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, Jena 1993.
• Karl Eduard Linsenmair: Die Wüstenassel. Sozialverhalten und Lebensraum, in: Umschau (1973) 73, H. 5, S. 151f. (Vulltext)
• Horst Kurt Schminke: Crustacea, Krebse. In: Wilfried Westheide, Reinhard M. Rieger (Rutg.): Spezielle Zoologie Teil 1: Einzeller und Wirbellose Tiere. Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, Jena 1997.

Weblenken

Category:Oniscidea. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.