Messier 15 oder M15 is en Kugelsteernhopen in’t Steernbild Pegasus, de in’n Messier-Kataloog de Tall 15 hett. Opdeckt weer de Steernhopen in’t Johr 1746 vun den italieenschen Astronom Giovanni Domenico Maraldi, de em as nevelhaften Plack beschreven hett.

Kugelsteernhopen
Messier 15
Opnahm vun dat 81-cm-Spegelteleskop vun de Mount-Lemmon-Steernwacht
annere Betekens M15, NGC 7078, C 2127+119, GCl 120
Positschoon
Steernbild Pegasus
Rektaszension 21h 29m 58,4s [1]
Deklinatschoon +12° 10′ 01″ [1]
Utsehn
Helligkeit 6,2 [2] mag
Kunzentratschoonsklass IV [1]
Winkelutmaat 18′ [2]
Physikaalsch Egenschoppen
Tohöörigkeit Melkstraat
integreerte Spektraltyyp F3
Rootverschuven −0,000356 ± 0,000002[3]
Radialsnelligkeit (-106,6 ± 0,6) km/s²
Afstand vun de Eer ca. 30.600 [2] Lj
Historie
opdeckt vun G. D. Maraldi
an’n 7. September 1746[4]

Egenschoppen

ännern

M15 is ruchweg 30.000 Lj vun uns weg un wiest an’n Himmel en Winkelutmaat vun 18′. To den Steernhopen höört üm un bi 500.000 enkelte Steerns. De hellsten dorvun hebbt en Helligkeit vun bit to 12,6 mag. Sien Samthelligkeit liggt bi 6,2 mag. De Opdecker Maraldi hett em as nevelhaften Plack beschreven. Ok Charles Messier (1764) un Johann Elert Bode künnen binnen in keen Steerns wohrnehmen. Dat hett eerst 1783 Wilhelm Herschel henkregen. In’n Karn vun M15 befinnt sik en Swart Lock, dat ruchweg 4000 Sünnmassen opwiest.[5].

In Amateur-Feernrohren schient M15 blots üm 7′ groot to wesen, man fotograafsch sünd dat ruchweg 12′. Man de Tidenradius, buten den de Swoorkraft vun de Melkstraat de Steerns afdrieven lett, is 21′ bit 22′ groot (ruchweg 210 Lj). Messier 15 is de eerste Kugelsteernhopen, in den en planetaarschen Nevel opdeckt worrn is, neemlich Pease 1. Butendem bargt M15 negen Pulsaren – Överresten vun Supernovae ut de Tite, as de Steernhopen noch jung weer. Blangen Messier 3 un Omega Centauri tellt he to de Kugelsteernhopens mit de meisten ännerlichen Steerns. Bit hüüt sünd 112 dorvun identifizeert worrn.

Literatur

ännern
  • Ronald Stoyan: Atlas der Messier-Objekte. Die Glanzlichter des Deep Sky. Oculum-Verlag, Erlangen 2006, S. 102–103, ISBN 3-938469-07-2 (hoochdüütsch).
  • Bernd Koch, Stefan Korth: Die Messier-Objekte. Die 110 klassischen Ziele für Himmelsbeobachter. Kosmos-Verlag, Stuttgart 2010, S. 32–33, ISBN 978-3-440-11743-9 (hoochdüütsch).

Weblenken

ännern
  Messier 15. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.
  1. a b c NED data; afropen an’n 4. März 2020
  2. a b c M15 bi SEDS; afropen an’n 4. März 2020
  3. SIMBAD Astronomical Database; afropen an’n 4. März 2020
  4. Seligman; afropen an’n 4. März 2020
  5. Hubble Discovers Black Holes in Unexpected Places op hubblesite.org (17. September 2002); afropen an’n 30. Januar 2015