Minschenlüse

De Minschenlüs(e) (Pediculidae) sünd en Familie mank de Deertlüse (Phthiraptera). Se suugt Blood un leevt, as all Echte Lüse (Anoplura) as Parasiten. Steken doot se mit ehren langen Steekrüssel. Wenn se steken doot, gifft dat bi ehre Weerte Quaddeln, de jöken doot. Vun’t Ei bit hen to’n utwussen Luus, de sülms Nakamen tügen kann, duert dat um un bi 25 Dage. De adulten Deerter leevt bi 30 Dage.

Minschenlüs(e)
Kopplüse, vergleken mit Rietsticken
Systematik
Stamm: Liddfööt (Arthopoda) Ünnerstamm: Tracheendeerter (Tracheata) Böverklass: Sessfööt (Hexapoda) Klass: Insekten (Insecta) Ünnerklass: Fleeginsekten (Pterygota) Böverornen: Neeflunken (Neoptera) Ornen: Deertlüse (Phthiraptera) Ünnerornen: Echte Lüse (Anoplura) Familie: Minschenlüse (Pediculidae)
Wetenschoplich Naam
Pediculidae
Leach, 1815

Systematik

De Familie vun de Minschenlüse besteiht ut sess Aarden. Twee vun jem sünd sunnerlich anpasst an den Minschen. Dor hannelt sik dat um de Schaamluus (Pthirus pubis) un de beiden Unneraarden Klederluus (Pediculus humanus humanus, ok Pediculus humanus corporis) nömmt, un Koppluus (Pediculus humanus capitis). Bi de Klederluus un de Koppluus is noch nich endgüllig klaar, ob sik dat um twee Unneraarden hannelt, oder um twee verscheden Aarden. For twee Aarden sprickt, datt beide Lüse in annere Gemarken tohuse sünd. Gegen twee Aarden sprickt, dat de beiden Lüse krüüzt weern könnt. Wenn sik dat um Unneraarden hanneln dö, möss man, neven de Familie Minschenlüse noch vun en Aart Minschenluus (Pediculus humanus) snacken mit de beiden Unneraarden Koppluus un Klederluus.

Annere verwandte Aarden leevt as Ektoparasiten up Gorillas (Pthirus gorillae) un Schimpansen (Pediculus schaeffi).

Minschenlüse dreegt Krankheiten over

De Koppluus un de Klederluus könnt allerhand Krankheiten overdregen. Wie dat in’n Enkelten utsütt, steiht in de Artikels to düsse Aarden.

Literatur

For düssen Artikel

• Brett Olds et al.: Comparison of the transcriptional profiles of head and body lice. In: Insect Molecular Biology, Band 21, Nr. 2, 2012, S. 257–268, DOI:10.1111/j.1365-2583.2012.01132.x; siehe dazu: Head and body lice appear to be the same species, genetic study finds.

Un denn sünd noch good to lesen

• Denise L. Bonilla, Lance A. Durden u. a.: The Biology and Taxonomy of Head and Body Lice. Implications for Louse-Borne Disease Prevention. In: PLoS Pathogens. 9, 2013, S. e1003724
• Hermann Schelenz: Zur Geschichte der Läuseplage. In: Naturwissenschaftliche Wochenschrift, Neue Folge (Leipzig), 20. Februar 1916.

Weblenken

Minschenlüse. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.