Windhuk

(wiederwiest vun Windhoek)

Windhuk oder ok Windhoek [IPA: 'vɪnthʊk] is de Hööftstadt un en weertschopplichen un politischen Middelpunkt vun Namibia. De Stadt liggt in’t Becken vun Windhuk, wat ruchweg de geograafsche Middelpunkt vun’t Land dorstellt, un ümrahmt is vun de Erosbargen in’n Oosten, de Auasbargen in’n Süüden un dat Khomashoochland in’n Westen un in’n Noorden. Windhuk is 1840 to’n eersten mol in en Oorkunnen nöömt worrn un weer 1890 as moderne Stadt grünnt. Vundaag hett de Stadt ruchweg 322.500 Inwahners (Stand 2011).

Wapen/Flagg Koort

Wapen vun

Koort

Basisdaten

Khomas

Inwahners: 431.000
Vörwahl: 61
Geograafsche Laag:
Koordinaten:22° 34′ S, 17° 5′ O
22° 34′ S, 17° 5′ O{{#coordinates:}}: ungültige Längenangabe
Grenzen bi OSM: 8650326 8650326
Börgermeester: Sade Gawanas
Websteed: https://www.windhoekcc.org.na/
Koort
Koort
De Stadtmitt vun Windhuk

Naam vun de Stadt

ännern

De hüütige landsspraakliche Form vun den Naam is ut dat Afrikaans un heet Windhoek. Dat bedüüt so veel as „Windeck“ oder „winnige Eck“. De Khoekhoegowab-Naam /Ai-//Gams kann ungefähr mit „Hitten Born“ översett warrn, wat op de Thermalborns henwiest, de dat fröher in de Region geven hett. So ok de Otjiherero-Naam vun de Stadt, Otjomuise, de so veel bedüüt as „Oort vun’n Damp“. De Stadt hett mit de Tiet noch en Reeg annere Naams hatt: Queen Adelaide's Bath (dör Sir James Edward Alexander), Barmen (dör Carl Hugo Hahn vun de Rhienschen Missionssellschop), Concordiaville (na Joseph Tindall vun de Wesleyaanschen Mission) un Wind Hoock (Jan Jonker Afrikaner).[1]

Anfang vun de düütschen Kolonialtiet weern för de Stadt de beiden Schrievwiesen Windhuk un Windhoek to glieke Delen begäng. Dat geev aver en Gouvernementsorder mit Wirken vun’n 14. Mai 1903 dör Theodor Leutwein, dör de Windhuk as eenzig amtlichen Naam bestimmt worrn is. Die amtliche Naam is 1918 in Windhoek ännert worrn, aver Düütsch bleev wieterhen en Amtsspraak vun’t Land. Buten vun Namibia warrt in de düütschen Spraakrebeden aver ok vundaag noch de Schrievwies Windhuk bruukt.

Geografie

ännern
kiek ok: Geografie vun Namibia
 
Satellitenbild vun de Stadt Windhuk.

Dat Becken vun Windhuk (eng. Windhoek basin) is en Daalbecken, dat deelwies Bulten oder Hövels opwiest un binnen dat Khomashoochland liggt. Dat Hoochland höört sülvst wedder to de Groten Randstoop. Dat Becken vun Windhuk hett en Hööch twüschen ruchweg 1.625 un 1.725 m över N.N. un stiggt an eenige vun sien Ränner bit op 1.800 m an. Na all Sieten hen warrt dat Becken vun Bargtöög ümslaten, de blots in’n Noorden deelwies apen warrt, as to’n Bispeel an’n Lütt-Windhuk-Rivier in Richt na Brakwater. De Erosbargen in’n Oosten un de Auasbargen in’n Süüden vun de Stadt billt Kammlinen, de op ruchweg 2.000 m Hööch to liggen kamt. Markant sünd wieter de Nubuamisbarg in’n Noorden un de Groothartog-Friedrich-Barg in’n Süüdwesten vun de Stadt. Disse Topografie is en natürliche Grenz för’t Utbreden vun de Stadt un de wietere Entwickeln, vun wegen dat de nödigen Bogrundstücken för de Industrie, Sportanlagen usw. roor worrn sünd. De Wahnveerdel ut de jüngeren Tiet sünd al an de pieleren Bargflanken ranboet worrn.

De Lütt-Windhuk-Rivier, de an sien Böverloop dör den Avis-Damm opstaut warrt, tütt sik vun Noord na Süüd dör dat ööstliche Stadtrebeet. In’n Süüdwesten vun de Stadt loopt de Strööm Gommans un Arebbusch-Rivier dör’t Stadtrebeet, de beid den Goreangab-Stausee spiest, de in’n Noordwesten vun de Stadt liggt. In’n Westen vun Windhuk liggt de ruchweg 40 km² grote Daan-Viljoen-Wildpark.

Windhuk is prägt vun en arid Klima, jüst so as wiete Deelen vun Namibia. Sünners aver dör den Wind, de de Stadt den Naam geven hett, warrt dat Klima sünners in de Tiet vun April bit September – wat in Namibia de Wintertiet is – as leeftallig opfaat. Arid heet, dat dat över’t Johr blots wenig Nedderslag gifft. In’n Dörsnitt liggt de Mengde v’n Nedderslag in’t Johr bi 369 mm, wobi sik de Regentiet op de Maanden Januar bit März beschränkt, in de dat mehr as 70 mm Nedderslag in’n Snitt geven deit.

De middlere Hööchsttemperatur is an sik teemlich gliek: Se liggt in’n Johresdörsnitt bi 25,2 °C un bewegt sik dorbi in’t Rebeet twüschen 20 °C in’n Dezember un 30 °C in’n Juni/Juli. De sietsten Temperaturen ännert sik duller. Wiel dat in de Sommermaanden (November bit Januar) kuum mol küller warrt as 20 °C fallt de Temperaturen in’n Winter (Mai bit August) bit ünner 10 °C. In’n Snitt liggt de sietste Temperatur bi 14,9 °C.[2][3]

Historie

ännern
kiek ok: Historie vun Namibia
 
Dat Rebeet üm Windhuk op’n Bild vun de Kolonialtiet

De Gegend üm Windhuk is all för mehrere Dusend Johren vun de San bewahnt wesen.[4] Mitt vun’t 19. Johrhunnert, hebbt sik de Orlam ünner Jan Jonker Afrikaner ruchweg an de Steed daallaten, woneem vundaag de Stadtdeel Lütt-Windhuk liggt. Se kemen in dat Rebeet vun wegen de hitten Borns.

In de Johren dorna hebbt de Buren, also nedderlännsche Siedlers ut de Kapkolonie, en Steenkark boet, in de bit to fiefhunnert Minschen Ruum harrn. Se weer ok as School nütt. To disse Tiet weern in Windhuk ok Carl Hugo Hahn un Franz Heinrich Kleinschmidt vun de Rhienschen Missionssellschop as Missionaren togang. De junge Stadt hett sik to de Tiet good rutmaakt, is denn aver in’n Rahmen vun kriegerische Strietigkeiten twüschen de Namas un de Hereros tonichten maakt worrn. As sik Hugo Hahn 1873 vörnahmen hett, na längerer Tiet wedder torüch na Windhuk to gahn, weer he wies, dat vun de opstreven Stadt nix mehr över weer. En Botaniker ut de Swiez hett in’n Juni 1885 schreven, dat he in Windhuk „nix as Schakalen un Perlhöhner twüschen verwillerte Aaftbööm“ anfunnen hett.[5]

 
Hütten in Windhuk Enn vun’t 19. Johrhunnert

In’t Johr 1878 hett dat Vereenigte Königriek an de Küst de Walfischbucht mitsams de Pinguineilannen annekteert un hett disse 1884 in de Kapkolonie mit rinhollt. An dat Binnenland weer dat Königriek aver nich intresseert. Dör de Arbeit vun de Rhienschen Missionssellschop, de al in’t fröhe 19. Johrhunnert losgahn is, un dör en grötteren Koop vun Land dör Franz Adolf Eduard Lüderitz is 1884 Düütsch-Süüdwestafrika as so nöömt „düütsch Schuulrebeet“ utropen worrn. De Sitt vun de Verwalten weer toeerst in Otjimbingwe, man 1891 al hett Curt von François, de dormols Hööftmann vun de Schuultrupp weer, Windhuk as ne’en Sitt vun de Verwaltung opboen laten, vun wegen de zentrale Laag. De Stadt gell to de Tiet ok as en Pufferzoon twüschen de Nama un de Herero, de sik nich vergahn künnen. Sien Borns sekern butendem ok de Waterversorgen vun de ne’en Hööftstadt.

An’n 18. Oktober 1890 hett Curt von François den Grundsteen leegt to de modernen Stadt Windhuk mit den Anfang vun de Bo vun en Steenfasten. Vun daag is dat de Olle Fasten. In de Johren dorop hett sik de Stadt blots langsom wieterentwickelt. Boet weern blots de nödigsten Hüüs för de Verwalten un to’n Wahnen. Vun’n Anfang vun sien Historie an, weer Windhuk ok tekent dör en Scheden vun de witten un de swarten Inwahners. in Lütt-Windhuk is Land an de witten Siedlers vergeven worrn, de in dat Rebeet lütte Aaft- un Tabakplantaaschen opboet hebbt. Dor weer butendem ok – jüst so as ok in’n hüütigen Hoochlandpark – Land an de inheemischen Bewahners geven, de dor jemehr traditschonellen Wahnsteden (de so nöömten Werften) boen deen. Bit 1913 sünd all swarten Inwahners vun Windhuk op dree vun disse Werften ünner Dwang ümsiedelt worrn. Mit tonehmen Totehn vun de Landbewahners un en starker’t Inwannern vör allen ut dat Düütsche Kaiserriek un Süüdafrika is de Inwahnertall bit 1916 op ruchweg 11.000 Lüüd stegen. An de dormoligen Kaiserstraat langs (vundaag Independence Avenue) hebbt sik tallrieke Ladens un Ünnernehmen ansiedelt. In disse Tiet entstünnen ok dree vun den Architekten Wilhelm Sander utklamüsterten „Stadtborgen vun Windhuk“, neemlich de Swerinsborg, de Heinitzborg un de Sanderborg.

De düütsche Kolonialtiet güng in Windhuk wiel den Eersten Weltkrieg to Enn, as in’n Mai 1915 süüdafrikaansche Truppen ünner de Flagg vun Grootbritannien de Stadt innahmen un besett hebbt. För de nächsten fief Johren stünn Windhuk ünner Verwalten vun en Militärregeeren un siet 1921 ünner en Mandatsverwalten. Anfang vun de 1930er Johren sünd die swarten Inwahners in de Vörstäder wieter op de Volkstämmen opdeelt worrn. De düütschen Inwahners hebbt sik dorgegen in politisch extreme Gruppen spleet (DSWB un DAP), hebbt aver in de Tiet na’n Krieg jümmer mehr jemehr Bedüden verloren. Eerst as Naklapp vun de Weltweertschopskries un noch mol 1955 sünd vun apentliche Hand tallrieke grote Projekten ümsett worrn, as to’n Bispeel dat Asphalteeren vun de Straten (womit al 1928 anfungen worrn weer) oder de Bo vun Dämm un Leitungen, üm de wassen Nafraag na Water bitokamen. Bito weern ok ne’e Scholen un Krankenhüüs inricht, de streng na’t System vun de Apartheid (Rassenscheden) güngen. Vele vun disse Projekten sünd vun Arbeiters maakt worrn, de ut dat Ovamboland anworven weern. Dorbi harrn de Politiker un Stadtplaners to de Tiet wedder en Ümsiedeln vun de Inheemschen in’n Sinn. Na’n Afsnacken mit de Mandatsregeeren för Süüdwestafrika un de süüdafrikaanschen Regeeren, man ahn de inheemschen Bewahners to fragen, is denn beslaten worrn, ne’e Vörstäder in’n Noordwesten vun de Stadt antoleggen un all swarten Inwahners wedder mol ut jemehr Wahnrebeden ümtosiedeln.

 
De Olle Fasten üm 1891.

De Swarten harrn sik nu aver mit jemehrn Stadtdeel identifizeert un wulln nich gahn. So keem dat 1959 to Demonstratschonen un to’n Boykott in de ollen Werft, woneem to de Tiet de meisten Inheemschen ansiedelt weern. De Stadtdeel is denn vun de Polizei besett worrn, wat an’n 10. Dezember 1959 to Schandaal föhrt hett, wobi ölven Inheemsche doodschaten worrn sünd un föfftig to’n Deel swoor besehrt weern. De Situatschoon weer noch mol anheizt, as de Landshööftmann Daniel Thomas du Plessis Viljoen anorden de, dat de besehrten Opstännschen keen medizinsche Help kriegen dröffen.[6] Dat Süüdwestafrikaansche Rode Krüüz hett na de Anorden keen Bloodspennen an de Besehrten tolaten.

 
De Sanderborg is een vun dree Borgen in Windhuk

De Vörfall, de as Opstand an de ollen Werft (eng. old location upriing) in de Historie ingahn is, hett en Ümdenken in de namibischen Historie to Folg hatt. Bedeeligt weern doran vele Föhrer as Samuel Nujoma, Moses Makue //Garoëb, Uatja Kaukuetu, Nathan Mbaeva, Zedekia Ngavirue, Clemence Kapuuo, David Meroro, John Ya Otto un Emil Appolus. De Vörfall weer een vun de Hööftgrünnen, dat de Inwahners sik vun de Frömdherrschop freemaken wulln hen to de Unafhangigkeit vun’t Land. Samuel Nujoma is na’n Opstand verhaft worrn un weer later dwungen, in’t Exil to gahn. In’n Verloop vun’t Johr 1960 is denn de SWAPO grünnt worrn.

Glieks na den Opstand sünd twüschen dree- un veerdusend Inwahners ut jemehr Hüüs rutgahn, vun wegen dat se Angst harrn, dat de Polizei wieter Gewalt anwennen künn. Wassen Strukturen in’t sellschoppliche Leven in den Stadtdeel sünd tonichten maakt worrn, bit he 1968 opletzt dicht maakt worrn is. De ne’e Vörstadt in’n Noordwesten vun Windhuk is Katutura nöömt worrn, wat so veel heet as Ooort, an den een nich leevt. 1961 un 1963 sünd lüttere Werften vun de Stadtdeelen Lütt Windhuk un Pokkiesdraai oplööst worrn. De Apartheid-Politik vun de Regeren güng wieter. Khomasdal weer blots för de Swarten vörsehn un Katutura is wieter in Sekters opdeelt worrn mit nipp un naue Ünnerdeelen un Splitten vun de enkelten Volksstämm. Bit Enn vun de 1980er Johren kregen all Hüüs vun de Regeren un ok veele private Ladens un Ünnernehmen scheedte Ingäng för de verschedenen ethnischen Gruppen.

Mit de Unafhangigkeit vun Namibia vun Süüdafrika in’t Johr 1990 is Windhuk de Hööftstadt vun de eersten demokratisch wählten Regeren ünner Samuel Nujoma worrn. De Stadt hett dordör ne’e Opwind kregen un de Inwahnertall is dorophen düchtig anstegen[7], wat de Stadtentwickeln toätzlich in Gang bröcht hett. Börgermeestersche is siet Dezember 2010 Elaine Trepper.

Politik un Verwalten

ännern

As de Hööftstadt vun Namibia hett de Namibische Regeren ehrn Sitt in Windhuk. In de Stadt befinnt sik tovn Bispeel dat Parlament vun Namibia, dat sik ut den Natschonalraat un de Natschonalversammeln tohopensett. Butendem sitt in Windhuk mehrere Ministerien, tallrieke Organisatschonen vun de Regeren un de Böverste Gerichtshoff. Ünner de mehr as föfftig Bottschoppen un Konsulaten in Winhuk is ok de Düütsche Bottschop Windhuk

Regeert warrt de Stadt vun de Stadverwaltung un den Stadtraat, de sik ut 15 Raatsliddmaten tohopensetten deit. Dorto höört ü.a. de Stadtraatsvörsitter un de eerste Börgermeester Matheus Shikongo as ok de Viez-Stadtraatsvörsitter Björn von Finckenstein.[8]

 
Stadtdeele vun Windhuk.

Windhuk besteiht ut de Stadtmitt Central un wietere 29 Stadtdeelen:

  1. Windhuk-Academia
  2. Windhuk-Auasblick
  3. Windhuk-Avis
  4. Windhuk-Cimbebasia
  5. Windhuk-Doradopark
  6. Windhuk-Eros
  7. Windhuk-Eros Park
  8. Windhuk-Goreangab
  9. Windhuk-Hakahana
  10. Windhuk-Hoochland Park
  11. Industrierebeet Lafrenz
  12. Windhuk-Katutura
  13. Windhuk-Khomasdal
  14. Windhuk-Lütt-Windhoek
  15. Windhuk-Lütte Kupp
  1. Windhuk-Ludwigsdorf
  2. Windhuk-Luxushügel
  3. Windhuk-Noord
  4. Nöördlich Industrierebeet
  5. Windhuk-Okuryangava
  6. Windhuk-Olympia
  7. Windhuk-Otjomuise
  8. Windhuk-Pionierspark
  9. Windhuk-Prosperita
  10. Windhuk-Rocky Crest
  11. Süüdlich Industrierebeet
  12. Windhuk-Suiderhof
  13. Windhuk-Wanaheda
  14. Windhuk-West

Dat Stadtrebeet ünnerdeelt sik butendem in teihn Wahlkreisen vun de Hööftstadtregion Khomas, jeedeen ünner den Vörstand vun en Councilor (Raatsliddmaat), de tosamen ünner de Regionalraats-Vörsittersche Sophia Shaningwa den Regionalraat Khomas Regional Council billn doot.[9]

För de Sekerheit in de Stadt is blangen de Polizei, de in’t hele Land arbeit, ok de Stadtpolizei Windhuk tostännig. De apentliche Personenverkehr warrt in de Stadt vun den Windoek Bus Service wohrnahmen, en Ünnernehmen, dat de Stadt tohöört.

Weertschop un Verkehr

ännern
 
Göderbahnhoff Windhuk, Hööftümslagsplatz vun de TransNamib.

Windhuk is mit Afstand dat bedüdenste Weertschopszentrum vun Namibia, vun wegen dat ruchweg 20 % vun de Inwahners hier leevt. Meist all Ünnernehmen vun Namibia oder mit’n Twieg in Namibia hebbt jemehrn Sitt in de Hööftstadt, wat dorto föhrt, dat duersom Lüüd ut all annere Landsdeelen na Windhuk towannert. De weertschoppliche Situatschoon vun Windhuk warrt dordör noch faster. Blangen de Bank vun Namibia, de groten staatlichen Versorgers un tallrieke Deenstleistungsbedrieven vun de Tourismusindustrie is Windhukok en wichtigen Messestandoort un en Middelpunkt för de verarbeiten Industrie. Ok de Medien sünd hier vertreden: De natschonale Rundfunksellschop NBC hett ehrn Sitt in de Stadt as jüst so ok de Redakschonen vun de dree gröttsten Daagblööd vun Namibia (Namibian, Republikein un AZ). Överregional tellt Windhuk to een vun de wichtigsten Hannelsplätz för Fellen vun’t Karakulschaap.

Ofschoonst de Düütschnamibier blots en bannig lütten Andeel an de Samtinwahnertall hebbt, staht liekers vele Ünnernehmen in jemehrn Besitt. De Inkamen sünd weltwiet sehn ok extrem ungliek verdeelt. En grote Rull speelt invt Land ok de süüdafrikaanschen Ünnernehmen, de ut de Historie rut teemlich drang mit de namibischen Weertschop verknütt sünd.

Dör ehr geograafsche Laag in de Mitt vun’t Land un ok wegen de weertschopplichen Positschoon, is Windhuk togliek ok en Hööftverkehrsknüttpunkt vun de namibischen Straten-, Iesenbahn- un Luftfohrtnetten:

In Windhuk krüüzt sik de beiden wichtigsten Stratenverbinnen, neemlich de in Noord-Süüd-Richt lopen Natschonalstraat B1 vun Kapstadt in Süüdafrika na Luanda in Angola un de in Oost-West-Richt lopen Trans Kalahari Highway (B2 un B6) vun’n Atlantik na’n Indischen Ozeaan. De Stadtkarn vun Windhok kriggt vun den Dörgangsverkehr aver nich veel mit, vun wegen dat de Stadt vun en Snellstraat in en Halfbagen ümgeven is, de as’n Autobahn utboet is un as „Western Bypass“ betekent warrt.

In Windhuk loopt wieter de Bahnstrecken vun de TransNamib tosamen. Dat sünd de Bahnstrecken Windhuk–Gobabis ut’n Oosten, Windhuk–Keetmanshoop ut’n Süüden, Swakopmund-Windhuk ut’n Westen un de Otavibahn ut Tsumeb in’n Noorden. De Schienenverkehr in Namibia speelt en grote Rull vör allen in ’n Göderverkehr. In jüngerer Tiet föhrt ok de Desert-Express[10] regelmatig op de Streck Windhuk-Swakopmund, för den vun’n Frömmenverkehr Warf maakt warrt. In unregelmatige Afstännen warrt ok Lüderitz oder de Tsumeb/Etosha-Nationalpark anfohren. De Personenverkehr warrt ansonsten aver vör allen över de Straat afwickelt, deels as Individualverkehr, deels as Överland-Busverkehr to Telen in Namibia sülvst aver ok in Süüdafrika oder Botswana.

Flaaghavens gifft dat in Windhuk twee Stück: De Inlandsflaaghaven „Windhuk-Eros“ liggt an süüdlichen Stadtrand, wiel de internatschonale Flaaghaven Windhuk Hosea Kutako ruchweg 40 km in’n Oosten vun de Stadt liggt. Vun hier ut fleegt ünner annern de staatliche Sellschop Air Namibia oder de South African Airways meist all Flaaghaven in Namibia an as ok ’n grote Tall vun Flaaghaven in Afrika. Interkontinental flüggt Air Namibia söss- bit sövenmol in de Week na Frankfort an’n Main un Air Berlin een- bit tweemol in de Week na München.

Kunst un Kultur

ännern

Windhuk warrt as een vun de saubersten Städer in Afrika betekent un wiest sik in en Mischen ut europääsche un afrikaansche Kulturen. Vun wegen de sozialen Sekerheit un dat Blangeneenannerleven vun de namibischen Volksgruppen gellt de Stadt as en Sozialmodell vun en afrikaansche Grootstadt. An vele Steden wiest sik de Stadt in en teemlich idyllschen Charakter.[11][12] Dat kulturelle Leven mach dorüm nich recht dat wesen, wat een vun en Hööftstadt vermoden de. Dorbi mutt een sik aver kloor maken, dat de Hööftstadt noch jung is und sik siet de Unafhangigkeit mit ehrn gauen Wessel an de Macht un’t anhollen Towannern jümmer noch finnen deit.

Dat Stratenbild in de Binnenstadt hett den Charakter vun en europääschen Stadt mit lütte Cafes un Beergoorns un en Bosubstanz de sik ut moderne Hüüs un wilhelminische Kolonialarchitektur vun de Johrhunnertwenn tohopensett. Bedüdene Bowarken sünd de Klockentoorn vun de ehmolige Düütsche Afrikabank (en Replik vun’t Original vun 1908), de Marien-Kathedral, de Christuskark un de Dintenpalast. Siet de Unafhangigkeit sünd veele Bowarken dortokamen, de sik mehr an de afrikaansche Architektur anlehnt, as t. B. de Neebo vun’n Böversten Gerichtshoff vun 1990.[13]

 
Stratenverköpers beedt Kunsthandwark an

In de Museen un Galerien vun Windhuk gifft dat Utsellen to Kultur- un to de geoloischen Historien vun’t Land as ok traditschonelle un tietgenös’sche Kunst. Wichtige Steden sünd to’n Bispeel dat Natschonalmuseum, dat TransNamib-Museum, dat Natschonale Eerdwetenschoppliche Museum[14] un de Natschonalgalerie. En vun de gröttsten Kunstgalerien in Windhuk is de private Buschmann-Galerie[15] mit en ümfangrieke Utstellen to d afrikaanschen Kunst. Tyypsch för dat Stadtbild vun Windhuk sünd ok de Stratenhännlers, de lütte Kunstwarken anbeden doot. De Natschonalbökeree vun Namibia is de zentrale Archivbökeree un de natschonalbibliograafsche Middelpunkt vun Namibia.

Dorstellen Kunst gifft dat in Windhuk to’n een in’t Natschonaltheater[16] un to’n annern in de „Ollen Broeree“ vun 1902, de sik in de Stadtmitt to’n Middelpunkt vun’t Kulturschappen entwickelt hett. Hier finnt gegelmatig Kunzerten vun ünnerscheedliche Musikgruppen (in’t „Craft-Center“) as ok Theateropföhren (in’t „Warehouse Theatre“[17]) statt. Bi de apentlichen Kuturveranstalten hett sik dorbi in de letzen Johren en wassen Sülvstbewusstwesen vun de swarte Inwahnermehrheit rutbillt as ok en wassen Intresse vun de Touristen an de swartafrikaanschen Kultur, wat allgemeen en gröttere apentliche Opmarksomkeit dorför mit sik bringt, wat sik in en Reeg vun kulturelle Veranstalten wiest.

Wat een sik ankieken schüll

ännern
 
De Christuskark vun Windhuk is 1910 fardig boet worrn.

Wohrteken vun de Stadt Windhuk sünd de Olle Fasten, in de dat Natschonalmuseum vun Namibia ünnerbröcht is, un de 1910 fardigstellte luthersche Christuskark. To dat Ensemble höört höört ok dat Riederdenkmol, dat aver jüst verschaven waart, vun wegen dat an sien histoorsche Steed dat Unafhangigkeits-Andenkenmusuem boet warrt.

Wietere bedüdende Bowarken in de Stadt Windhuk sünd to’n Bispeel:

  • de Röömsch-kathoolsche St. Marien-Kathedral ut dat Johr 1908
  • de Turnhall, woneem in de 1970er johren de Turnhallenkunferenz stattfunnen hett, bi de de Verfaten tostannen kamen is
  • de „Olle Broeree“, de fröher in Besitt vun de Namibia Breweries weer un en Kultursteed is
  • de Dintenpalaast
  • de dree Stadt-Borgen Heinitzborg, Swerinsborg un Sanderborg.

En Besöök weert sünd ok de Tukondjeni Markt oder dat Penduka Project Centre vun de dichter bewahnten Stadtdeelen Katutura un Khomasdal[18]. Buten de Stadt liggt bito noch de Natschonale Heldenacker.

Religion

ännern

Mit Utnahm vun de Evangeelsche-Luthersche Kark in Namibia (ELCIN) is Windhuk de Sitt vun all gröttsten christlichen Karken in Namibia. De meisten Inwahners in de Stadt sünd Liddmaten vun de Evangeelschen-Lutherschen Kark in de Republiek Namibia (ELCRN) oder vun de Röömsch-kathoolschen Kark in Namibia. Lüttere Karkengemenen sünd de Düütsche Evangeelsch-Luthersche Kark in Namibia (DELK), de Anglikaansche Kark vun’t süüdliche Afrika un de Vereenigte Kongregatschonalistische Kark vun’t südliche Afrika.

Bedüdene Karkenboeten sünd de evangeelsche Christuskark, Sitt vun’n Bischop vun de DELK, as ok de kathoolsche Marien-Kathedrale, den Hööftsitt vun’t Arzbisdom Windhuk.

Bildung

ännern

Siet de Unafhangigkeit is Windhuk na un na to’n Standoort för Bildung un Forschen utboet worrn. Swoorpunkten sünd dorbi de Rebeden Sozialwetenschoppen un Ümweltwetenschoppen/-forschen. De Universität vun Namibia is 1992 grünnt worrn un hett in de Twüschentiet mehr as 10.000 Studenten. Tosamen mit de International University of Management, mit dat Polytechnikum vun Namibia un wietere Hoochscholen kummt en Studententall vun mehr as 30.000 tohopen. Butendem gifft dat in Windhuk tallrieke natschonale un internatschonale Forschensinstituten, as to’n Bispeel de Namibia Wetenschoppliche Sellschop, die Stiftung för Wööstforschen in Namibia, dat National Botanical Research Institute, dat Labour Resource and Research Institute, de Namibia Nature Foundation, de Namibia Economic Policy Research Unit un en Afdeel vun’t Max-Planck-Institut för Astronomie (H.E.S.S.).

De Schoolutbilln in Namibia warrt dör staatliche Organisatschonen as dat National Institute for Educational Development un Nichregerensorganisatschonen as EduVentures in Projekten as dat Bernard Nordkamp (BNC) un’t Katutura Community Arts Centre (KCAC) ünnerstütt. De Tall vun de Analphabeten im namibischen Dörsnitt liggt jümmer noch bi 16,2 % mit 7,7 % för de Öllersgrupp twüschen 15 un 24 Johren. Bi Stadtinwahners is de Proportschoon ’n beten lütter.[19] Scholen in Windhuk op hogen internatschonalen Stand sünd de Internatschonale School Windhuk un de Düütsche Högere Privatschool Windhuk.

 
Sam-Nujoma-Stadion.

Veele vun de Sportsteden vun Windhuk sünd in de süüdlichen Stadtdeelen Olympia un Lütte Kupp to finnen, as dat Independence Stadium vun de namibischen Footballutwahl oder dat Hage-Geingob-Stadion vun de namibischen Rugby-Mannschop. Annere leegt in de noordwestlichen Stadtdeelen Katutura un Khomasdal, as dat Sam-Nujoma-Stadion.

Football is in Namibia en Natschonalsport. Vun de twölf Fottballvereenen, de in de Namibia Premier League speelt, kamt söven ut Windhuk. De gröttste Sportvereen in de Stadt is de SK Windhoek mit mehr as 900 Liddmaten.

Städterpartnerschoppen

ännern

Windhuk ünnerhollt en Reeg vun Partnerschoppen mit Städer in’t In- un Utland, dorünner ok Städer in Düütschland. Städerpartners sünd to’n Bispeel:

Born: Stadt Windhuk[20]

Söhnen un Döchter vun de de Stadt

ännern

Literatur

ännern

Weblenken

ännern
  Windhuk. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.
  1. Windhoek - Der kleine Stadtführer, Conny von Dewitz, 2009, ISBN 978-3-941602-17-5
  2. Weder in Namibia op AfricaSafari.com afropen an’n 10. März 2009
  3. Klima Informatschonen Süüdafrika op suedafrika.net afropen an’n 10. März 2009
  4. Klaus Dierks: Vorgeschichtliche Zeit, 2. Januar 2005 chronoloogsche namibische Historie, afropen an’n 10. März 2009
  5. http://www.windhoekcc.org.na/default.aspx?page=30.
  6. http://www.klausdierks.com/Geschichte/101.htm.
  7. Allgemeine Zeitung vom 13. November 2008: Bevölkerungszahl Windhoek.
  8. http://www.windhoekcc.org.na/default.aspx?page=45.
  9. http://www.arc.org.na/home.php?pn=khomas_council.
  10. http://www.desertexpress.com.na.
  11. http://www.travelafricamag.com/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=405.
  12. http://www.realnamibia.com/rn_079windhoek.htm.
  13. http://www.superiorcourts.org.na/supreme/vtour.html.
  14. http://www.gsn.gov.na/museum.htm.
  15. http://www.bushmanart-gallery.com.
  16. http://www.ntn.org.na.
  17. http://www.thewarehouse.com.na.
  18. http://www.namibweb.com/city.html.
  19. John Aitchison und Peter Rule: A quick survey of SADC literacy statistics and projections, 2005, UNESCO Doc. 2006/ED/EFA/MRT/PI/5, S. 53 (Stand: 2000/2001).
  20. http://www.windhoekcc.org.na/repository/Cooperation/International%20Relations.pdf.


Koordinaten:22° 34′ N, 17° 5′ O