Moorborg
Dit Woort hett noch annere Bedüden: kiek dorför ünner Moorborg (Mehrdüdig Begreep).
Moorborg (hoochdüütsch Moorburg) is en Stadtdeel in’n Bezirk Horborg von de Stadt Hamborg. De Oort hett 729 Inwahners (Stand 31. Dezember 2010) op en Rebeed von 10 km².
| Wapen/Flagg | Koort | |
|---|---|---|
 |
| |
| Basisdaten | ||
| Inwahners: | 739 | |
| Postleettall: | 21079 | |
| Geograafsche Laag: | Koordinaten:53° 29′ N, 9° 57′ O53° 29′ N, 9° 57′ O | |
| Grenzen bi OSM: | 29184 
| |
 | ||
|
| ||
Geografie
ännernMoorborg liggt in de Masch an dat linke Över von de Süderelv un man knapp höger as de See. Deelwies is dat Rebeed ok moorig. De höögste Punkt is de Moorbörger Barg mit 21,9 m över de See. Na Süden hen to liggt de Horbörger Bargen.
In’n Noorden von Moorborg liggt Oolwarder, in’n Oosten Willemsborg, in’n Süden Heimfeld, in’n Süüdwesten Huusbrook un in’n Westen Francop.
Geschicht
ännernDat Rebeed von Moorborg hett toeerst Glindesmoor heten. 1309 kummt de Kark toeerst in de Oorkunnen vör, as Dochterkark von Wilsdörp.
Dat Rebeed von Moorborg is 1375 Besitt von de Stadt Hamborg worrn. Dat weer dormaals dat Ole Moor un de Reetwisch, de de Hambörgers köfft hebbt un dor 1390 denn en Borg boot hebbt, de Hamborg de Kuntrull över de Süderelv sekern un dat Hambörger Stapelrecht dörsetten helpen schull. Disse Borg hett denn Moorborg heten. Bet to dat Groot-Hamborg-Gesett von 1937 weer Moorborg ok de eenzigste Deel von Hamborg, de in’n Süden von de Elv leeg.
Dat Gebüüd von de ole Borg is 1821 afreten worrn.
In de Franzosentied von 1811 bet 1814 weer de Oort Seet von de Mairie Moorborg in’n Kanton Horborg. Dat Rebeed hett in disse Tied 1811 bet 1814 to dat Franzöösche Kaiserriek ünner Napoleon höört.
Bi en Fährunglück an’n 14. Oktober 1861, as dat Fährboot von’n Fährmann Rittscher ünnergahn is, sünd söven Lüüd ut Moorborg in de Elv verdrunken.
In’n Eersten Weltkrieg sünd 73 Soldaten ut Moorborg fullen oder vermisst un in’n Tweten Weltkrieg 151[1].
De ole Süderelv twüschen Moorborg un Oolwarder is na de Stormflood 1962 dichtschüddt worrn. Dat Elvwater flütt nu över den Köhlbrand af.
Moorborg is von de Stadt Hamborg as Hafenerweiterungsgebiet utwiest worrn un de Stadt hett en Barg Hüüs opköfft. Dorüm is de Inwahnertall von Moorborg över de Tied bilütten dalgahn.
Inwahnertall
ännern| Johr | Inwahners |
|---|---|
| 1812[2] | 1.616 |
| 1847[3] | 2.000 |
| 1. Dezember 1871[4] | 1.799 |
| 1895[5] | 1.746 Lüüd, 384 Hüüs |
| 1. Dezember 1910[6] | 1.989 |
| 31. Dezember 2010 | 729 |
Religion
ännern
Moorborg is evangeelsch-luthersch präägt un billt mit de Maria-Magdalena-Kark en egen Kaspel. Dat eerste Maal warrt 1309 von en Kark in Moorborg snackt. De ole Kark stünn op en Warft an’n Moorbörger Karkdiek. De hüdige Kark is 1597 boot worrn.
Stormfloden
ännernBi de Wiehnachtsflood 1717 stünn ok Moorborg ünner Water un opminnst een Minsch is dor bi verdrunken. Ok bi de Nachtflood an’n 25/26. Februar 1718 sünd wedder Minschen verdrunken. Bi de Flood an’n 2./3. März 1791 is de Diek an twee Steden in Moorborg braken. Ok bi de Floden an’n 10. bet 12. Dezember 1792 un 3. März 1793 is dat Water över de Dieken gahn.
Bi de Flood von’n 3./4. Februar 1825 is dat Huus von Familie Harms wegspöölt worrn un een Dochter verdrunken. Bi de Flood an’n 28. März 1845 is de Diek wedder braken un Moorborg stünn ünner Water.
Bi de Flood von 1962 is de Diek an 18 Steden braken un ölven Lüüd sünd verdrunken.
Kultur
ännernIn Moorborg op’n Karkhoff gifft dat en Denkelsteen för de Fullenen ut de Freeheitskrieg’ 1814 (as bi en Gefecht üm de Moorbörger Schanz ölven Soldaten fullen sünd) un ok en Denkmaal för de Fullenen ut de twee Weltkrieg’.
Verenen
ännernDe Schützenvereen Moorborg is 1903 grünnt worrn un de Turn- un Sportvereen 1897. De Freewillige Füürwehr is 1893 grünnt worrn.
Weertschop un Infrastruktur
ännernEnergie
ännernIn’n Süüdwesten von Moorborg liggt en 380-kV-Höögstspannungs-Schaltanlaag.
Von 1974 bet 2001 hett dat Gaskraftwark Moorborg mit 1000 MW von de HEW lopen. De Schosteen von dat Kraftwark weer mit 256 m bet 2004, as he sprengt worrn is, dat höögste Bowark in Hamborg.
Vattenfall hett 2007 anfungen, dat Köhlenkraftwark Moorborg mit 1730 MW to boon.
Verkehr
ännern
Dör Moorborg löppt de Autobahn 7 mit en egen Opfohrt (Opfohrt 31 Moorborg). De A 7 löppt in’n Noorden dör den Elvtunnel na Hamborg un is in’n Süden mit de A 1 verbunnen. An’n Süüdrand von Moorborg löppt de Bundsstraat 73 langs, de von de A 253 von Horborg un Heimfeld in’n Oosten kummt un denn in’n Westen över Huusbrook, Neegraven un Fischbeek na Vosshusen un Buxthu löppt.
In’n Oosten löppt de Kattwyk-Damm över de Kattwyk-Brügg na de Hoge Schaar un Willemsborg.
In Tokumst schall de A 26, de in’n Noordwesten na Stood un na dat Autobahndreeeck Drochters lopen schall, in Moorborg ennen un dor an de A 1 ranlopen.
Scholen
ännernDe Grundschool Moorborg hett 2007 dichtmaakt. Dat gifft aver en egen Kinnergoorn.
Footnoten
ännern- ↑ http://www.denkmalprojekt.org/dkm_deutschland/hh-moorburg.htm
- ↑ Albrecht Friedrich Ludolph Lasius: Der französische Kayser-Staat unter der Regierung des Kaysers Napoleon des Großen, im Jahre 1812, Band 1. Kißling 1813, Sied 59: http://books.google.de/books?id=Q 5OAAAAcAAJ&pg=PA59
- ↑ Franz Heinrich Neddermeyer: Zur Statistik und Topographie der Freien und Hansestadt Hamburg und deren Gebietes. 1847, Sied 193: http://books.google.de/books?id=sHoAAAAAcAAJ&pg=PA193
- ↑ Statistik des Hamburgisches Staats. Ergebnisse der Volkszählung vom 1. Dezember 1871. S. 78, https://books.google.de/books?id=C6Q5AQAAIAAJ&pg=RA3-PA78
- ↑ Zensus
- ↑ http://www.gemeindeverzeichnis.de/gem1900/gem1900.htm?hamburg/marschlande.htm
Weblenken
ännern
Cranz | Eißendörp | Francop | Good Moor | Horborg | Husbrook | Heimfeld | Langenbeek | Marmsdörp | Moorborg | Neefeld | Neegraben-Fischbek | Neeland | Oolwarder | Rönnborg | Sinstörp | Wilstörp