Niewohl

(wiederwiest vun Neewohl)

Niewohl (hoochdüütsch Neuenwalde) is en Oort in de Gemeen Geestland in’n Landkreis Cuxhoben, Neddersassen. Niewohl billt en Oortschop binnen de Gemeen. To Niewohl höört ok de lüttje Oort Neemöhlen mit bi.

Wapen/Flagg Koort

Wapen vun Niewohl

Niewohl
Laag vun Niewohl in Düütschland
Basisdaten
Bundsland: Neddersassen
Landkreis: Cuxhoben
Gemeen: Geestland
Flach: 32,14 km²
Inwahners:
Hööchd: 9 m över NN
Postleettall: 27607
Vörwahl: 04707
Geograafsche Laag:
Koordinaten:53° 41′ N, 8° 41′ O
53° 41′ N, 8° 41′ O
KrümpelHolsselnNiewohlImßen (Oortschop)Langen (Landkreis Cuxhoben)Sievern (Land Wusten)DebstLintig (Oortschop)Elm (Oortschop)Kührst (Oortschop)Köhlen (Landkreis Cuxhoben)Ringst (Oortschop)HemendörpBeers (Oortschop)DrangstFlögeln
Laag von Niewohl in de Gemeen Geestland (Koort lett sik anklicken)

Karte

Stifthuus

Geografie

ännern

Niewohl liggt an’n Rand von’t Moor hen na de Geest von de Hoge Lieth. In’n Oosten is dat Ahlenfalkenbarger Moor mit Dahlmer un Haalmer See.

De Naveröörd sünd Krümpel in’n Noorden, Ahlenfalkenbarg in’n Noordoosten, Flögeln in’n Oosten, Hemendörp in’n Süden, Sievern in’n Süüdwesten, Holsseln in’n Westen un Millm in’n Noordwesten.

Historie

ännern

In de Oorkunnen kummt de Oort toeerst 1334 as Nigenwolde vör, as dat Benediktinerinnen-Klooster Olenwoold na Niewohl ümtagen is. So üm un bi 1571 hett sik denn de Reformatschoon dörsett. Na’n Dörtigjohrigen Krieg weer Niewohl as Deel von Bremen-Veern ünner Regeer von de Sweden un König Karl XI. hett dat Klooster an de Ridderschop von dat Hertogdom Bremen afgeven as Konventshuus för unverheiraadt Froonslüüd ut de Ridderfamilien ut dat Hertogdom.

Niewohl weer in de Franzosentied von 1810 bet 1813 Deel von de Mairie Niewohl (Kanton Dorum) un hett denn wedder as vörher to dat Amt Niewohl tohöört. 1852 is dat Deel von’t Amt Beers worrn, 1859 denn aver al von dat Amt Leh. Von 1885 bet 1932 weer dat in’n Kreis Leh un denn in’n Landkreis Wersermünn. 1977 is dat Deel von’n Landkreis Cuxhoben worrn. 1971 hett sik de Oort mit Krümpel, Holsseln un Hemendörp to de Samtgemeen Niewohl tohoopdaan. Niewohl is 1974 denn mit de Gemeen Langen tohoopleggt worrn.

De Gemeen Langen hett bestahn, bet to’n 1. Januar 2015 de Gemeen Geestland billt worrn is. Binnen disse Gemeen billt Niewohl nu en Oortschop mit egen Oortsraad un Oortsbörgermeester.

Inwahnertall

ännern
Johr Inwahners
1824-00-001824[1] 74 Füürsteden
1848-00-001848[2] 565 Lüüd, 103 Hüüs
1858-00-001858[3] 559
1910-12-011. Dezember 1910[4] 816
1925-00-001925[5] 854
1933-00-001933[5] 884
1939-00-001939[5] 892

Religion

ännern

Niewohl is evangeelsch-luthersch präägt un billt mit de Hilligkrüüzkark en egen Kaspel. De Örgel is 1887 von Carl Johann Heinrich Röver boot worrn.

Dat Wapen wiest op roden Grund un grönen Schildfoot mit sülvern Wellenbalken den sülvern Klockentoorn mit en gollen Door, gollen Krüüz op’t Dack un en gollen Klock in en swart Schalllock.

Oortsbörgermeesters

ännern
  • 1972–1974: Gustav Lammers (CDU)
  • 1974–1983: Fritz Kleinhammer
  • 1983–1991: Günter Scheper
  • 1991–: Heinz Klatt
  • Egon Finne
  • opstunns: Ellen Frank (CDU)

Kultur

ännern

Museums

ännern

In dat ole Amthuus von’t Klooster is en lütt Heimatmuseum ünnerbröcht.

Verenen

ännern

De Schüttenvereen Niewohl is 1891 grünnt worrn un de Sportvereen TSV Niewohl 1912.

Partnerschoppen

ännern

Niewohl is siet 1978 dör en Partnerschop mit den Oort Kröv an de Mosel verbunnen.

Weertschop un Infrastruktur

ännern

De Filiaal von de Werser-Elv-Spoorkass in Niewohl hett to’n 1. Dezember 2015 dichtmaakt.

Verkehr

ännern

Niewohl liggt an de Landsstraat 118, de in’n Süüdwesten na Debst un Langen un an de Landsstraat 135 ran löppt un in’n Noordoosten över Krümpel un Wannen na Oterndörp an de Bundsstraat 73 ran. De L 119 kummt von Süüdoosten von Beers her un löppt in’n Westen na Dorum. Över de L 119 is de Oort dör de Opfohrt 4 Niewohl an de Autobahn 27 (Afsnidd CuxhobenBremerhoben) anslaten, de so een Kilometer in’n Westen von Niewohl langslöppt.

De nächste Bahnhoff is de Bahnhoff Dorum an de Bahnlien Bremerhoben–Cuxhoben un so bi fiev Kilometer weg.

Scholen

ännern

Niewohl hett en egen Kinnergoorn un en Grundschool.

Lüüd

ännern

De plattdüütsche Schriever Klaus Schriever kummt ut Niewohl.

Literatur

ännern
  • Dirk Behrens: Kloster Neuenwalde: zur Geschichte des ehemaligen Nonnenklosters und heutigen Damenstiftes Neuenwalde, Stade 2008
  • Heinrich Rüther: Urkundenbuch des Kloster Neuenwalde, 1905. Reprint durch die Ev.luth. Kirchengemeinde Neuenwalde 2005
  • Robert Wöbber: Festschrift Neuenwalde 1334-1984, Bremerhaven 1984
  • Heinz J. Schulze: Neuenwalde. In: Bayerische Benediktiner-Akademie München, Abt-Herwegen-Institut Maria Laach (Hg.): Die Frauenklöster in Niedersachsen, Schleswig-Holstein und Hamburg. (Germania Benedictina, Bd. 11). Bearbeitet v. Ulrich Faust. St. Ottilien 1984, S. 429-446
  • W. H. Zimmermann: Die früh- bis hochmittelalterliche Wüstung Dalem, Gem. Langen-Neuenwalde, Kr. Cuxhaven. - Archäologische Untersuchungen in einem Dorf des 7.-14. Jh. n. Chr. In: Böhme, H.W. (ed.): Siedlungen und Landesausbau zur Salierzeit 1. In den nördlichen Landschaften des Reiches. Monographien RGZM, Mainz 27, 37-46, Sigmaringen 1991

Footnoten

ännern
  1. C. H. Jansen: Statistisches Handbuch des Königreichs Hannover. 1824, Sied 434: http://books.google.de/books?id=tG0AAAAAcAAJ&pg=PA434
  2. Friedrich W. Harseim, C. Schlüter: Statistisches Handbuch für das Königreich Hannover. 1848, Sied 131: http://books.google.de/books?id=eOI-AAAAcAAJ&pg=PA131
  3. Franz Heinrich Ungewitter: Neueste Erdbeschreibung und Staatenkunde. 1858, Sied 420: http://books.google.de/books?id=ZkoNAQAAIAAJ&pg=PA420
  4. http://www.gemeindeverzeichnis.de/gem1900/gem1900.htm?hannover/lehe.htm
  5. a b c http://www.verwaltungsgeschichte.de/wesermuende.html

Weblenken

ännern
  Niewohl. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.