117 LvTennessOg
At

Ts

nix
Allgemeen
Naam, Teken, Atomtall Tenness, Ts, 117
Cheemsch Serie Halogen?
Klöör nich bekannt
Atommass 291 (schätzt) u
Elektronenkonfiguratschoon [Rn]5f146d107s27p5
(afleidt vun At)
Elektronen je Schaal 2, 8, 18, 32, 32, 18, 7
Physikaalsche Egenschoppen
Phaas ?
Atomare Egenschoppen
Annere Egenschoppen
Isotopen (Utwahl)
Hööftartikel: Isotopen vun Tenness
Iso VN t½ VO VE (MeV) VP
291Ts nee 10 ms α 287Mc
292Ts nee 50 ms α 288Mc
293Ts nee 14 ms α 11,0 289Mc
294Ts nee 78 ms α 10,81 290Mc
SV

Tenness is en cheemsch Element, dat in dat Periodensystem twüschen de Elementen Livermorium un Oganesson höört, de all künstlich maakt worrn sünd. Dat Element hett dat Atomteken Ts. Tenness is 2010 an’t Vereenigte Institut för Karnforschen (JINR) in Dubna bi Moskau opdeckt worrn.[1][2]

Historie un Synthees

ännern

Tenness weer 2010 dör Bescheeten vun Berkelium (249Bk) mit dat Atomen vun’t Element Calcium (48Ca) tüügt. Dorto weer en Proov vun 22 mg 250 Daag bestrahlt un dorna 90 Daag in’t Oak Ridge National Laboratory rein maakt. Disse Proov is denn an’t Institut vun Dubna, Russland, in’n U400-Zyklotron för 150 Daag mit Clacium-Atomen beschoten worrn, wat to de eersten söss Atomen vun dat ne’e Element Tenness föhrt hett. Fief dorvun weern dat Isotop 293Ts, dat sösste 294Ts. Disse Synthees weer de Hööchdpunkt vun de russ’sch-US-amerikaanschen Tosamenarbeit twüschen dat JINR un dat Lawrence Livermore National Laboratory, de 1989 los güng.[3] 2014 is Tenness an’t GSI (Sellschop för Sworionenforschen) nawiest worrn.[4][5]

Dat Element is toeerst ünner den vörlöpigen Naam Ununseptium bekannt worrn, de sik ut dat latiensche unus („een“) un septem („söven“) tohopensett un vun de Atomtall 117 afleidt is. Bito is ok de Naam Eka-Astat bruukt worrn, vunwegen dat dat Element in’t Periodensystem ünner dat Astat to stahn kummt. De Opdecken is an'n 30. Dezember 2015 vun de IUPAC offiziell acht worrn. Se hett de Arbeitsgrupp in Dubna dat Recht tospraken, den Naam för dat Element to bestimmen.[6]. De IUPAC hett an’n 8. Juni 2016 bekannt geven, dat de engelsche Naam Tennessine (Ts) vörslahn weer, de siet den 8. November 2016 nu de offizielle Naam is.[7].

Websteden

ännern
  Tenness. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.
  1. "Ordnungszahl 117 – Physiker erzeugen neues chemisches Element". Meldung up Spiegel Online vun'n 7. April 2010.
  2. Nuclear Missing Link Created at Last: Superheavy Element 117, Science daily, 7. April 2010.
  3. Collaboration Expands the Periodic Table, One Element at a Time, Science and Technology Review, Lawrence Livermore National Laboratory, October/November 2010.
  4. J. Khuyagbaatar, A. Yakushev u. a.: 48Ca+249Bk Fusion Reaction Leading to Element Z = 117: Long-Lived α-Decaying 270Db and Discovery of 266Lr, in: Physical Review Letters, 112, 2014, S. 172501 (doi:10.1103/PhysRevLett.112.172501).
  5. GSI Aktuell: Superschweres Element 117 nachgewiesen; afropen an’n 3. Mai 2014
  6. Discovery and Assignment of Elements with Atomic Numbers 113, 115, 117 and 118, IUPAC; afropen an’n 3. Januar 2016
  7. IUPAC is naming the four new elements nihonium, moscovium, tennessine, and oganesson; afropen an’n 9. Juni 2016]