Bad Fambossel

Bad Fambossel is en Eenheitsgemeen un de Kreisstadt vun’n Landkreis Heidkreis in Neddersassen. Se hett 12.119 Inwahners (Stand 31. Dezember 2023). Al siet 1976 is de Stadt en staatlich acht Kneipp-Heelbad. Siet den 5. August 2002 driggt se in ehrn Naam de Beteken Bad.

Wapen/Flagg

Koort

Basisdaten

Bundsland: Neddersassen

Landkreis: Heidkreis

Flach:

63,15 km²

Inwahners:

12.119 (31. Dezember 2023)

67 m över de See

29683

05162, 05163

Koordinaten:52° 52′ N, 9° 42′ O52° 52′ N, 9° 42′ O

Grenzen bi OSM:

1808964

Gemeenslötel:

03 3 58 008

Öörd in de Gemeen:

6

Börgermeester:

Rainer Schmuck

Websteed:

www.badfallingbostel.de

Koort

Kreis

Geologie

En Översicht över de Geologie un Entstahn vun dat Rebeet vun’n helen Landkreis is in den Artikel Landkreis Heidkreis beschreven un kann dor naleest waarn.

Geografie

Bad Fambossel liggt in de süüdlichen Lüünborger Heid an den Stroom Böhm. An dat Rebeet grenzt de Eenheitsgemenen Soltau in’n Noorden, Bomlitz in’n Westen, Wasra in’n Süüdwesten as ok, in’n Oosten, de gemeenfre’e Bezirk Oosterheid.

Dicht bi’n Oort gifft dat en groten Truppenübungsplatz (Bergen) vun de Bundswehr oder vun de NATO, as ok Kasernen vun de Strietmacht vun’n Vereenigte Königriek, ünner annern mit dat Royal Regiment of Scotland.

Historie

Fambossel is in’t Johr 993 to’n eersten mol as Vastulingeburstalle nöömt worrn un is dormit öller as dusend Johr. To de Tiet hett Otto III. de Grenzen twüschen de Bisdömer Hilmessen un Minnen fastleggt.

Bi ut’n 1300 is de Vogtei Fambossel inricht worrn, de bit in’t 19. Johrhunnert betshan bleev, later aver Amt Fambiossel nöömt weer. Vun Heinrich vun Quintus-Icilius, den Assesser vun de Vogtei, is 1838 de Fambosseler Spoorkaas as een vun de eersten Spoorkassen vun’t Königriek Hannober op’t Land grünnt worrn. In’t Johr 1866 sünd in de preußschen Provinz Hannober Landkreisen billt worrn. Dorünner weer ok de Landkreis Fambossel. An’n 1. April 1949 kreeg Fambossel Stadtrechten.

De sülvststännigen Gemenen ümto sünd 1974 in’n Rahmen vun en Rebeetsreform ingemeent worrn, dree Johren later, 1977, weern denn noch de Landkreisen Fambossel un Soltau to’n Landkreis Soltau-Fambossel (vondaag Landkreis Heidkreis). Fambossel is dorbi aver Sitt vun Landkreis bleven.

För dat Johr 2011 is en Fusion vun Bad Fambossel mit de Stadt Wasra un de Gemeen Bomlitz to de Stadt Böhmedaal plaant. Dorto hett dat an’n 2. November 2008 in Bad Fambossel en Börgerbefragen geven, bi de de Plaan mit en düütliche Mehrheit aflehnt worrn is. Knapp 80 % weern dorgegen bi en Bedeeligen vun 62 %.^[1] In Wasra un Bomlitz is de Fusion mit knappe Mehrheiten goodheten worrn (56,4 % i Bomlitz un 53,8 % in Wasra).

Politik

Oortsdelen

De Stadt un Eenheitsgemeen Bad Fambossel besteiht ut söss Oortdeelen:

Bad Fambossel
Derpmark
Jettbrauk
Mengenbossel
Riep
Vier

Stadtdeelen

De Karnstadt vun Bad Fambossel sett sik wieter de folgen Stadtdeelen tohopen: In’n Noorden leegt Adolphsheid, Grote Heid, Lehmhorst un Klint, in’n Oosten Böver- un Ünner-Gröönhagen, in’n Süüden An’n Wienbarg un de Gewarfsrebeden An de Autobahn, Pröhlsfeld, Oerbker Barg un Oost un in’n Westen opletzt Igen un An’n Wiethoop.

Stadtraat

De Stadtraat besteiht ut tohopen dörtig Raatsliddmaten. De Sitten verdeelt sik aktuell as folgt:

Partei	2011	2006	2001
CDU	9	14	14
SPD	9	12	13
Bündnis 90/De Grönen	3	1	1
FDP	—	2	2
Lux	—	1	—
BLBF	4	—	—
WLBF	1	—	—

Börgermeester

Börgermeester vun Bad Fambossel is Rainer Schmuck, de an sik Liddmaat vun de CDU is, för dat Amt aver parteilos kandideeren de.

Städerpartnerschoppen

In’t Johr 1963 hett Fambossel de Paatschop för de Stadt Miastko (fröher Rummelsburg) in Pommern övernahmen. All twee Johren finnt in Bad Fambossel de Heimatkreisdrapens vun’n Landkreis Rummelsburg i. Pom. statt. Mit de Stadt Miastko pleegt Bad Fambossel vundaag en Städerpertnerschop. En wietere Partnerschop besteiht mit de franzööschen Stadt Périers (Basse-Normandie).

Religion

De gröttste Deel vun de konfesschonell bunnen christlichen Inwahners höört to de evangeelsch-lutheerschen Kark. Dat gifft in’t Stadtrebeet twee Karkengemenen: Een is de Karkengemeen Fambossel mit de St.-Dionysius-Kark un de Fredenskark in Bommelsen, Gemeen Bomlitz. De annere is de Karkengemeen Derpmark mit de St.-Martins-Kark. Beid höört to’n Karkenkreis Wasra.

De röömsch-katholischen Christen vun Bad Fambossel höört to de Parrgemeen Sankt Maria vun’n hilligen Rosenkrans, de 2004 nee grünnt worrn is. Dorbi sünd de bit dorhen egenstännigen Karkengemenen St. Maria in Bad Fambossel, St. Maria in Wasra, Hillig-Geist in Bomlitz-Benefeld as ok Hart-Jesu in Visselhöövd to een Gemeen tosamenleggt worrn. Se höört to dat Dekanat Veern in’t Bisdom Hilmessen.

Butendem gifft dat in Bad Fambossel Glovenshüüs vun de Söövten-Dags-Adventisten un vun de Neeapostoolschen Kark.

Kultur un Bowarken

Hoff vun de Heidmark in en oolt Hallenhuus

In Bad Fambossel finnt en archäoloogsche Steden to’n Ankieken: In de Stadt befinnt sik dat Museum vun de Archäoloogschen Arbeitsgemeenschop e.V., dat een besichtigen kann. In’n Megalithenpark Oosterbarg sünd grote Stenen utstellt, de wiel de Iestiet mit de Iesmassen ut Skandinavien in dat Rebeet üm Bad Fambossel transporteert worrn sünd. In de glieke Richt gaht ok de Söven Steenhüüs, bi de sik dat üm grote Steengräver hannelt, de ruchweg 5.000 Johren oolt sünd. De sünd dicht bi’n Truppenübungsplatz Bergen (in de Neeg vun Oostenholt) to finnen. En Graffanlaag ut de Bronzetiet is butendem bi’n Oortsdeel Vier to sehn.

Dat Böhmedaal in de Lieth

Wietere intressante Öörd to’n besöken un ankeiekn sünd:

de Kurpark mit de Bootstatschoon an de Böhm
de Hof vun de Heidmark mit Rummelsburger Heimatstuuv as Hallenhuus in’n Liethwoold
de evangeelsche St.-Dionysius-Kark in de Stadtmitt
dat Quintus-Denkmol an de St. Dionysius-Kark
de evangeelsche St.-Martins-Kark in Derpmark
de Dörpsborn in Derpmark
dat Hermann-Löns-Graff in’n Tietlinger Machandelhain
dat Graff vun Erich vun Manstein in Derpmark
de „Lieth“, en naturnegen Bökenmischwoold op middelbargsglieken Anbargen an’t Över vun de Böhm, de sik hier bannig slängelt. Ut de bit to veertig Meter hogen Anbargen sickert eenige Borns- De Wannerweg na Vier dör de Lieth föhrt dör de Wulfsslucht un an ordenrieke Wischen vörbi. Op en Plateau baven de Slucht steiht dat „Freudenthal-Denkmol“ to Ehren vun de Dichters Friedrich un August Freudenthal.

Weertschop un Infrastruktur

De Hauptoord Fambossel gellt na dat Regionale Ruumordnungsprogramm as Grundzentrum för de Öörd in de Ümgegend.

Weertschop

Mondelēz-Wark in Fambossel

De gröttsten Arbeitgever in de Stadt sünd Mondelēz International un de Eckes AG. De Standoort warrt wieter för de Logistik vun de Firmen Michelin, Edeka un Power Logistics nütt.

Verkehr

Tweesprakig Oortsschild von Fambossel

Bad Fambossel hett twee Bahnhöff (Bad Fambossel un Derpmark) an de Heidbahn, de vun Hannober na Soltau verlöpt un 1896 anslaten weer.

För den Stratenverkehr is vör allen de Bundsautobahn 7 wichtig. Bad Fambossel liggt twüschen dat Dreeeck Wasra un dat Maschener Krüüz un hett twee Anslussteden. Vun de Anslusssteed Bad Fambossel verlöppt de B 209 na Wasra in’n Westen. De annere Anslusssteed is Derpmark, vun wo de B 440 över Bommelsen wieter na Visselhöövd in’n Landkreis Rodenborg (Wümm) föhrt. Mehr oder minner parallel to de Autobahn verlöpt de L 163, de Bad Fambossel mit Soltau verbinnt.

De Oort höört to de Öörd, de tweesprakige Oortsschiller hebbt, op de blangen den hoochdüütschen Naam ok de plattdüütsche mit op steiht (Öörd mit tweesprakige Oortsschiller Plattdüütsch/Hoochdüütsch).

Beropen Lüüd ut Fambossel

Heinrich-vun-Quintus-Icilius-Denkmol vör de St. Dionysius-Kark

Söhns un Döchter vun de Stadt

Friedrich Freudenthal (1849-1929), Heimatdichter
August Freudenthal (1851-1898), Heimatdichter
Helmut Schlüter (1925-1967), Gewerkschafter un Politiker (SPD), MdB
Helga Jansen (1950–2010), Sozialweertsche un Politikersche (SPD), Liddmaat vun de Bremer Börgerschop

Lüüd, de vör Oort wirkt hebbt

Heinrich vun Quintus-Icilius (1798-1861), Verwaltensjurist
Erich von Manstein (1878-1973), Generalfeldmarschall; liggt in Derpmark bi Fambossel begraven
Hans Stuhlmacher (1892-1962), Pädagoog, Wehrmachtsoffizier un Heimatforscher

Literatur

Wolfgang Brandes: Chronik Fallingbostel : 1930 - 1995. Stadt Fallingbostel, Fallingbostel, 1996.
Gernot Erler, Lothar Klimek: Soltau-Fallingbostel : neue Einblicke in eine alte Kulturlandschaft der Lüneburger Heide. Gronemann, Wasra, 1995. ISBN 3-00-000174-3
Wilhelm Westermann: Orts-Chronik von Fallingbostel. Geiger, Horb am Neckar, 1987. ISBN 3-89264-079-3
Urs Hochsprung: Fallingbostel im Wandel der Zeit. Geiger, Horb am Neckar, 1986. ISBN 3-924932-65-4
Martina Neumann: 135 Jahre Sportgeschichte im Landkreis Soltau-Fallingbostel. Kreissportbund Soltau-Fambossel, Fambossel, 1996.

Borns

↑ Resultat vun de Börgerbefragen in Bad Fambossel/

Weblenken

Bad Fambossel. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Informatschoonssiet vun de dree Gemenen to de plaanten Fusion

Städer un Gemenen in den Landkreis Heidkreis

[1] Resultat vun de Börgerbefragen in Bad Fambossel/

[1]