Munste

Munste is en Lüttstadt un Eenheitsgemeen in’n Landkreis Heidkreis, Neddersassen in de Lümborger Heid. De Eenheitsgemeen hett 15.413 Inwahners (Stand 31. Dezember 2023) un is sünners prägt dör sien Egenoort as militäärschen Standort twüschen de Truppenöövsteden Munste-Noord un Munste-Süüd, de as Sparrrebeden vun de Bundswehr nich för de Apentlichkeit togänglich sünd. Blangen den Karnoort Munste höört noch wietere söss Oortsdelen to de Eenheitsgemeen as ok dat Geisterdörp Lopau, dat vundaag midden in de Truppenöövsteed liggt.

Wapen/Flagg

Koort

Basisdaten

Bundsland: Neddersassen

Landkreis: Heidkreis

Flach:

193,42 km²

Inwahners:

15.413 (31. Dezember 2023)

73 m över de See

29633

05192

Koordinaten:52° 59′ N, 10° 5′ O52° 59′ N, 10° 5′ O

Grenzen bi OSM:

1809014

Gemeenslötel:

03 3 58 016

Öörd in de Gemeen:

7

Börgermeester:

Ulf-Marcus GRUBE (CDU)

Websteed:

www.munster.de

Koort

Kreis

Geologie

En Översicht över de Geologie un Entstahn vun dat Rebeet vun’n helen Landkreis is in den Artikel Landkreis Heidkreis beschreven un kann dor naleest waarn.

Geografie

Munste liggt in de middleren Lümborger Heid an den Stroom Örtze twüschen de Öörd Soltau un Uelzen.

Munste is de gröttste Garnison vun’t düütsche Heer, wat mit dat Inrichten vun den beiden Truppenöövsteden Munste-Noord un -Süüd in de 1890er Johren tosamenhangt. Op dat Rebeet Munster-Noord liggt dat verlatene Dörp Lopau. De Hüüs dor warrt vundaag vun de Bundswehr, vun de Stadt Munste un vun de Düütsche Wooldjöögd nütt.

Dat de Apentlichkeit vun disse Sparrrebeden utslaten is, hett dorto föhrt, dat sik to’n Deel in Düütschland eenzigordige Biotopen billn künnt hebbt. Dor finnt sik ok eenige Deerorden, de in Düütschland anners kuum noch antofinnen sünd. Mitünner warrt Orden, de an annere Öörd utstorven sünd, in’n Rahmen vun’t Renatureeren vun de Truppenöövsteed Munste ümsiedelt warrt.

Historie

To’n eersten mol weer Munste 1252 in en Oorkunn nöömt. Dat weer in en Verteken vun de bischoplischen Tafelgöder un enkelte annere Inkamen vun den Bischop vun Veern. Dat eenzige Dokument, wat dorto överlevert is, is en Afschrift vun Christoph G. Pfannkuche ut de Mitt vun’t 19. Johrhunnert, de in de Histoorschen Bökeree vun’t Doomgymnasium Veern opbewohrt warrt.

De Truppenöövsteed Munste-Süüd is 1893 to’n eersten mol mit Truppen beleggt worrn. In’t Johr 1956 is de Stadt Garnison vun de Bundswehr worrn un hett sik vun 1990 an to de gröttste Garnison in’t weddervereenigte Düütschland entwickelt.

An’n 20. Oktober 1967 hett Munste de Stadtrechten verleht kregen. Dorto kemen dör en Rebeetreform de vörmols sülvststännigen Gemenen Alwern, Ilster, Töpen un Traun, un een Johr later de Gemeen Breloh un de Gemeen Lopau, de vörher to’n Landkreis Uelzen höört hett.

De Binnenstadt vun Munste weer 1988 in’n Rahmen vun de 1. Landsutstellen Natur in’n Städerbo nee maakt. In’t Johr 1994 hett Munste den Dag vun de Neddersassen utricht.

Politik un Verwalten

Dat Raathuus vun Munste

Oortsdelen

Blangen de Stadt Munste sülvst gifft dat söss wietere Oortsdeelen:

Dorto kummt dat opgeven Dörp Lopau, dat hüüt to de Stadt Munste höört.

Stadtraat

De Stadtraat hett blangen den Börgermeester sössuntwintig Raatsliddmaten. De Sitten verdeelt sik aktuell as folgt:

Partei	2011	2006
CDU	13	17
SPD	10	7
FDP	1	2
NPD	1	–
parteilos	1	–

Börgermeester

Börgermeester vun Munste is de parteilose Adolf Köthe, de an’n 1. November 2006 sien Amt antreden hett.

Wapen

De Böverpräsident vun de Provinz Hannober hett de Stadt Munste in’n März 1937 en Wapen verleht. Dat Wapen wies op Gold ünner en blau Schildhööft, dat mit en liggen sülvern Swert mit golden Reifen beleggt weer, en na rechts wennten rotbewehrten blauen Drachen, de Füer spien de. Op Andrag vun’n Raat vun de Gemeen Munste vun’n 18. April 1967, hett de Regeerenspräsident vun Lümborg anwiest, dat de Schildgrund vun Gold na Sülver ännert warrn schüll. Dorto is en Oortsflagg in de Klören Blau un Witt genehmigt worrn.

Städerpartnerschoppen

Radcliff, Kentucky, USA, siet 1984
Mitschurinsk, Russland, siet 1991
Eragny-sur-Oise, Frankriek, siet 1999

Kultur

Watermöhl Munste

Hööfthuus vun’n Ollershoff

St.Urbani-Kark

Schaapstallkark St.Martin

Bildung

Siet dat Schooljohr 2008/2009 gifft dat in Munste twee Grundscholen, en Födderschool mit Swoorpunkt op Lehrhelp, en Hööft- un Realschool as ok en Gymnasium. Vördem geev dat noch en Grundschool in’n Oortsdeel Breloh, de wegen de Entwickeln vun de Schölertallen mit en annere Grundschool tohopenleggt worrn is. Se besteiht vundaag blots noch as Butensteed.

Sport un Freetiet

In de Eenheitsgemeen gifft dat tallrieke Sportsteden un -hallen mit en riek Anboot. Scheetsportanlagen gifft dat vun mehrere Verenen in mehrere Oortsdelen, Riedsportanlagen gifft dat in Alwern un Kreutzen. Anboden warrt wieter ok en Golf, Tennis un Minigolf, en Rennbahn för Modellautos as ok en Allwederbaadanstalt.

Wietere kulturelle un Freetiet-Mööglichkeiten finnt sik mit de Stadtbökeree un verschedene Museen, as to’n Bispeel dat Düütsche Panzermuseum oder de Ollershoff, de as Freelichtmuseum inricht is. Wieter gifft dat en Verhollrebeet an Flüggenhoffsee. Intressante Bowarken sünd ünner annern de St. Urbani-Kark ut dat 13. Johrhunnert oder de Schaapstallkark St. Martin – en ollen Schaapstall, de later to en Kark ümboet worrn is.

Bedüden Lüüd ut Munste

Clemens Neuhaus (1927-1991), Maler, de sik sünners op Motiven ut de Lümborger Heid spezialiseert harr
Lars Klingbeil (* 1978), Politiker (SPD), Bundsdagsliddmaat

Weertschap

De Hauptoord Munste billt en Middelzentrum för de Öörd in de Ümgegend.

Firmen in de Eenheitsgemeen Munste, de ok överregionale Bedüden hebbt, sünd Meyer Breloh, de in dat Rebeet Bostoffen un Finster intoorden is, as ok de Entwicklungs- un Anlagenbofirma Abels Consulting un Technology GmbH mit ruchweg 60 Mitarbeiters.

De gröttste Arbeitsgever is aver natürlich de Bundswehr: Munste is de veertgröttste Standoort in Düütschland. Siet 2007 sünd in Munste 6.675 Soldaten statschoneert, de dor mit jemehr Familienanhöörigen wahnt. Tosamen mit Lehrgangsdeelnehmers an de Utbillnszentren kummt man dormit op en Tall vun ruchweg 10.000 Soldaten. De Uttbillnszentren geevt mitünner ok apentliche Lehrvörföhren un proovt ne’e Reedschoppen un Taktiken, wat Munste den Binaam „Schaufinster vun’t düütsche Heer“ inbröcht hett.

Ooltlasten

An’n „Gasplatz Breloh“ sünd al wiel den Eersten Weltkrieg cheemsche Kampstoffen proovt worrn, de 1915 an de Westfornt to’n eersten mol insett worrn sünd. Bi Afrüstensarbeiten na’t Enn ’n Krieg is in’n Okrtober 1919 in Breloh en Gödertog mit Kampstoffen explodeert. Af 1935 hett de Wehrmacht dat Proven vun Kampstoffen in de Heersversöökssteed Raubkammer in de Truppenöövsteed Munste-Noord wedder opnahmen. Dat geev dor en Pilotanlaag för de Produkschoon vun Tabun un Sarin. De Anlagen sünd na’n Tweeten Weltkrieg dör britischen Truppen sprengt worrn, wodör dat Ümland aver kontamineert worrn is ^[1].

As de Bundswehr de Öövsteed Muste-Noord övernahmen hett, is dor en Proovsteed för ABC-Schuul inricht worrn, worut dat Wehrwetenschoppliche Institut för Schuultechnologien – ABC-Schuul (WIS) entstahn is. Siet Dezember 1982 is en Verbrennungsanlaag to’n Entsorgen vun tallrieke Ooltlasten bedreven worrn, de bi dat Arbeiten mit Kampstoffen anfallt. Siet den 17. Dezember 1997 warrt disse un noch twee wietere Verbrennungsanlagen vun de Sellschop to’n Entsorgen vun cheemsche Kampstoffen un Rüstungs-Ooltlasten (GEKA mbH) bedreven. Dat is en privatrechtlich organiseerte Sellschop, de to 100 Prozent in’n Besitt vun’n Bund is. De Anlagen sünd dör internatschonale Rüstungskontrollverdrääg zertifizeert.

Verkehr

Munste hett en Bahnhoff, de an de ollen Bahnstreck Uelzen-Langwedel liggt. Se föhr oorsprünglich as Amerikalien vun Berlin över Uelzen na Bremen un Bremerhoben. Vundaag warrt de Bahnhoff vun de Regionaltöög vun de Streck Bremen-Soltau-Uelzen bedeent. Feernverbinnen mit Intercity verkehrt hier blots an’n Freedag un an ’n Sünndag vun Berlin un richt sik vör allen an de Bundswehrsoldaten, de penneln doot.

För den Stratenverkehr geiht de wichtigste Verbinnen över de Bundsstraat 71, de na Westen in Richt Soltau föhrt un dor Ansluss an de A 7 hett. De B 71 verbinnt vun West na Oost de Oortsdelen Alwern, Ilster, Munste un Örrl mit’neen un föhrt denn wieter na Uelzen. De Oortsdeel Töpen liggt in’n Westen vun de Eenheitsgemeen an de L 211, de vun de B 71 na Bissen in’n Noorden verlöppt. Traun liggt in ööstlichen Deel vun de Eenheitsgemeen an de L 240, de na Süden in’n Landkreis Celle föhrt.

Borns

↑ Günther W. Gellermann: Der Krieg, der nicht stattfand. Möglichkeiten, Überlegungen und Entscheidungen der deutschen Obersten Führung zur Verwendung chemischer Kampfstoffe im Zweiten Weltkrieg. Koblenz: Bernard und Graefe 1986

Weblenken

Munste. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Städer un Gemenen in den Landkreis Heidkreis

[1] Günther W. Gellermann: Der Krieg, der nicht stattfand. Möglichkeiten, Überlegungen und Entscheidungen der deutschen Obersten Führung zur Verwendung chemischer Kampfstoffe im Zweiten Weltkrieg. Koblenz: Bernard und Graefe 1986

[1]