Wikipedia:Mi fehlt dat Woort/Archiv/2009

Ringverein

Moin,

wat is Ringverein (een Sportvereen) op Platt? Sarcelles 09:27, 12. Jan. 2009 (CET)

Ringvereen, dee ik seggen. --::Slomox:: >< 11:37, 12. Jan. 2009 (CET)

Ringrieder-Vereen, schall ik meen

Umrasch

Kennt een von jo dat Woord Umrasch/Ümrasch? Heff dat jüst toeerst höört. Bedüüdt dat, wat von't Eten överblifft, to'n Bispeel De Rest in'e Midd von'e Torte. Bi't Googeln heff ik twee Steden funnen, wo Umrasch bruukt warrt. Eenmal op [1]: Die Brühe wurde aus dem Knochen und sonstigen Umrasch des Fonduehähnchens bereitet. un denn de:wikt:Werk, wo dat in en ole Version in een Reeg mit Zeug, Kram steit (also düüdlich allgemener as dat mit dat Eten). Ans is op't Internett nix to finnen to dat Woord. --::Slomox:: >< 14:56, 12. Jan. 2009 (CET)

Nooit höört, as de Oostfrese seggt...--Bolingbroke 15:23, 12. Jan. 2009 (CET)

Nienich hüürt. Ick kenn bloß "Üürt", dat is dat Fauder, wat bi't Veih oewer blifft und minnerwiertig is. --IP-Los 21:24, 12. Jan. 2009 (CET)

Gallert

Kennt dor een wat plattdüütsch oder is dat sogor al platt? --Iwoelbern 20:50, 22. Jan. 2009 (CET)

dat Gloor (Harte, höört etymoloogsch to lat. gelare, warrt to'n Bispeel ok bi't Botter maken seggt, wenn de Botter fast warrt: de Botter gloort [Idioticon Hamburgense]), de Glibber (Harte, kummt von dat 'wabbelige', 'unstete', 'unfaste', höört to utglippen), de Schü (f, Lippe, Etymologie?). Un denn meen ik, dat ik ok al Geller/Jeller/Jiller/Giller höört hebb (de Schrievwies in normaliseert Plattdüütsch kann ik nich genau seggen, tominnst so, dat dat bi uns [ʒylɐ] utspraken warrt), wat etymoloogsch to dat hoochdüütsche Woord höört (ut noorditalieensch geleria). Aver bi dat leste Woord hebb ik keen Born to, dor will ik mi nich fastleggen. --::Slomox:: >< 22:35, 22. Jan. 2009 (CET)

Un denn Glidder, Gliddergladder,Gludder un Glugge (dat leste ut Harlingerland) in dat Oostfreesch Wöörbook von Stürenburg. --::Slomox:: >< 22:46, 22. Jan. 2009 (CET)

Jeller/Jiller kenn ik woll ok. Man, dat weer bi uns bruukt för Euter. (Na Sass Jidder, dat passt aver nich to de Utspraak, de wi hebbt) Naja, maakt ok woll Sinn.

Ik wull dat in’n medizinschen Sinn bruken. Dor schient mi Gloor meist an’n besten. Glibber is mi natürlich ok bekannt, harr ik aver nu mehr in de Ümgangsspraak doon. --Iwoelbern 22:48, 22. Jan. 2009 (CET)

Jiller för Euter is eenfach Jidder mit Lambdazismus.

Denn heff ik bi Dähnert för Rügen un Pommern noch eenfach Gallert funnen. --::Slomox:: >< 22:59, 22. Jan. 2009 (CET)

Ik kenn vun Huse ut bloß de Adjektiven glibberig un jiddelig. As Substantiven weert bruukt: Jiddelkraams oder jiddeligen Kraams un glibberigen Kraams. Jiddelig oder glibberig is dat, wenn dat jiddeln oder glibbern deit, as Wackelpudding. Dat meent also de Konsistenz. --Bolingbroke 15:33, 23. Jan. 2009 (CET)

Also "Euter" heet bi uns "Jüdder", Ansonsten weer dat woll "Glibber". "Matsch (Eer un Water) is ja ok glibberig, dat heet bi uns "Gubel".Eastfrisian 15:45, 23. Jan. 2009 (CET)

Heit in Mäkelborg ook Glor. Dat meckl. Wb. hett noch "Galrei", man dat is all lange utstorben: "tho Gallreyen und suss tho spysende". "Jidder" is nu wedder bannig interessant: Bi uns heit dat "Üder". "Jidder" is bloß ganz in Westen begäng - so seggt dat Meckl. Wb., hüürt heff ick dat oewer noch nich. Dor ward sick woll all "Üder" dörchsett hemm. Viellicht mal wat oewer de Etymologie: "Üder (gespr. -r-) entspricht as. ûder, ahd. ûtar, ûtiro, nhd. 'Euter', während Jidder (gespr. -ir-, auch -īr-), Jeder (gespr. -r-) u. a. Varianten im Ablaut zu Üder stehen, as. geder aus *iedar." (Meckl. Wb., Bd.7, Sp. 381). De Scheid' löppt (lööp) also dörch Mäkelborg, dat is ook ganz früher all so west (all ut Meckl. Wb.): "Uder des Vehes" (Chytraeus [1613]) un "man mag de Koh wol melcken, ... aever man mot er nicht dat jeder affschnieden (1566)". --IP-Los 20:19, 23. Jan. 2009 (CET)

To mien Geller/Jeller/Jiller/Giller, wo ik baven von schreven heff, noch even wedder: Bi Hinrich Zahrenhusen: Lautstand der Mundart von Horneburg heff ik Guller funnen (Blangenform von'n sülven Stamm as Gallert). Wenn dat mit mien Geller/Jeller/Jiller/Giller tohoophängt, denn mutt mien Woort aver Güller schreven warrn (wat aver ja ok to de Utspraak passt). --::Slomox:: >< 22:08, 7. Jun. 2009 (CEST)

klein

Wi hebbt ja dat feine Woort klein. De Wöörböker översett dat mehrsttieds mit kratzen. sik an'n Oors klein = sich am Hintern kratzen. Mag ok angahn mit kratzen, aver bi uns warrt dat vör allen vör dreckig maken bruukt. As Jungs hebbt wi to'n Bispeel veel in'n Matsch rümkleit. Oder hier: Un mennig een Politiker kleit sien Vördrag mit vääl gröne Farw vull. Nich jüst dreckig maken, aver an de een un annere Steed Placken von en Saak kriegen (bewusst oder unbewusst).

Na Schiller-Lübben hett dat klein ok in de Hansetieden al geven. Hett dor vör allen kratzen bedüüdt. Schall mit engelsch claw verwandt wesen. claw hett ooldengelsch clea heten un in welk engelsche Dialekten schall dat ok nu noch clee heten. claw/Klau is en Blangenform von dat clea-Woord.

Nu mien eerste Fraag: 'Keen hett Ideen, wo man von kratzen na dreckig maken kummt? Is de Idee dor achter mit de Klauen as so'n Deert in'n Dreck wöhlen?

Dat hoochdüütsche Woord to klein is kleen/klehn. Is en noorddüütschen Regionalismus. Ik heff googelt (na rumgekleht un gekleht to'n Bispeel) un dat Woord warrt vör allen in'n Ruum von Oostfreesland bet na Hamborg bruukt. Na Süden to heff ik noch twee Belege ut Hannober un WOL (wat ik as Wulfsborg opfaat hebb) funnen. Wenn dat keen enkelte Utrieters sünd, denn is dat Woord also villicht ok in Oostfalen noch bekannt. Ut Holsteen oder Mekelborg weer nix to finnen. Schient so, as wenn dat dor nich bekannt is. De Fraag dorto: kleen passt nich recht to de Klau-Etymologie, dücht mi. Tominnst kennt mien Wöörböker kene hoochdüütsche Foorm mit e, de to de clea/klein-Foormen passt. Kann dat angahn, dat dat Pseudo-Hoochdüütsch is, na dat Schema geiht-geht also kleit-kleet?

Un natürlich de Fraag: Kennt ji dat Woord ok? (dat plattdüütsche un dat hoochdüütsche, as kratzen un/oder as dreckig maken)? --::Slomox:: >< 10:39, 25. Jan. 2009 (CET)

Un wenn ik jüst bi Wöör to't Thema dreckig maken bün. Wi hebbt pütschern för natten Kraam (Water, allens to'n Drinken), klein för dicken Kraam (Matsch, Farv), musseln för feinen, fasten Kraam (Stroh to'n Bispeel oder Strohstoff) un denn noch saudern ok för fasten Kraam (Stroh un anner Kraam). Kennt ji noch mehr Wöör ut disse Eck? --::Slomox:: >< 10:45, 25. Jan. 2009 (CET)

Un spuddern heff ik noch vergeten. uteneenspuddern för Dreck verdelen un vullspuddern för Dreck fallen laten. --::Slomox:: >< 10:47, 25. Jan. 2009 (CET)

Ik kenn "klein" ok in beide Bedüden. As kratzen to’n Bispeel wenn man vun en Mück steken worrn is, denn jöökt dat un man kleit sik. Aver ok as dreckig maken, wenn to’n Bispeel bi Disch vull kleit hett... Woans man vun dat een na dat annere kummt, weet ik nich. Wat mi toeerst in’n Sinn kamen is ist dat Woort "Klei", wat de Maschbodden is, de ok in’n Diekbo bruukt warrt. Man, ik weet nich, wat dat dor en wohrhaftigen Tosamenhang gifft.

De annern Wöör kenn ik nich all. "pütschern" seggt wi to Huus ok, aver nich jüst in’n Tosamenhang dreckig maken, man mehr för wat verschütten oder kleckern. "spuddern" ok. dat is wenn een wat in de gegend rümsprütten un verdelen deit. "musseln" un "saudern" kenn ich nich. Wat ik noch kenn is "rümsöhlen" oder "sik vullsöhlen", wenn een sik Saken oder sik sülvst bi’t Spelen oder bi de Arbeit unnödig dreckig maakt. --Iwoelbern 10:56, 25. Jan. 2009 (CET)

Jo, stimmt, söhlen hebbt wi ok. Aver musseln harr ik dacht is bekannter. Ik heff jüst googelt un so temlich gornix funnen. Harr ik nich dacht. Kann'n ok von Nieselregen seggen: Dat musselt man so eben. Tominnst in de Bedüden heff ik bi't Googeln wat funnen: musselig (nieselig) bi [2]. (Aver dat weer ok de eenzige Sied, de ik funnen heff)

Un to dat pütschern: Naja, mit dreckig maken wull ik dat en beten abstrakter maken. verschütten is ja ok en Foorm von dreckig maken ;-) --::Slomox:: >< 11:17, 25. Jan. 2009 (CET)

Dat woll, man wenn een rümpütschert und sik dorbi dreckig maakt, denn seggt wi nich "he het sik vullpütschert". Dat heet denn liekers "he hett sik vullkleit". In den Tosamenhang kenn ik ok noch "pütscherig" in den Sinn "wählerisch". Dat heff ik sünners bi’t Eten höört. Wenn een nich allns eten mag, denn is he ’n beten pütscherig. Rümpütschern heet in den Sinn denn, in’t Eten rumklein ahn recht wat dorvun to eten, also, dat wat'n nich mag an de Siet to schuven un sik dat wat een mag ruttopulen. --Iwoelbern 11:31, 25. Jan. 2009 (CET)

To musseln heff ik doch noch wat funnen: Bi Grimm heet dat niederd. in Hamburg musseln, sudeln, schmutzig zu werke gehen. brem. wb. 3, 209; in Ostfriesland musseln, schmutzen, schmieren, sudeln, mantschen. Un saudern nehm ik an, höört to sudeln. Weer dorvon woll beter, wenn ik dat sodern schrieven dee (de Utspraak liggt in'e Midd twischen au un o, jüst as Braubargen en annere Schrievwies för Brobargen is).

Tominnst as Nieselregen kennt Willem Busch musseln ok: Heute musselt es ein wenig, ohne sich zu einem ausgiebigen Erguße entschließen zu können. [3]

Un denn heff ik hier noch wat op Platt to musseln funnen. Bedüüdt dor wat anners (ut'n Bedd rutmusseln), aver is en feine Geschicht to lesen ;-)

pütscherig kennt wi ok so, aver bi't Eten warrt denn vör allen krüüsch seggt. --::Slomox:: >< 11:34, 25. Jan. 2009 (CET)

Un wo du von he hett sik vullpütschert snackst. Dor heff ik mi denn doch slecht utdrückt mit dreckig maken. musseln un sodern warrt ok nich seggt, wenn'n sik sülvst dreckig maakt hett. Ik heff mi vullmusselt geit noch jüst, aver ik heff mi vullsodert kannst nich seggen. Wenn ik mit'n Bund Stroh över'n Hoff gah un den Hoff mit Stroh vullmussel oder -soder, dat is mehr, wo disse beiden Wöör bruukt warrt. --::Slomox:: >< 11:42, 25. Jan. 2009 (CET)

Stimmt ok, krüüsch gifft dat ok noch. Dat is denn aver tatsächlich, wenn een vun vörn her seggt, "Dat mag ik nich". Sudeln kenn ik ok. Aver dat is denn jo mehr en hoochdüütschen Import, nehm ik an. --Iwoelbern 12:18, 25. Jan. 2009 (CET)

Außer klein kenn ik dor nix vun. Ik hebb dorför noch (so in wiederen Sinne) söllig oder söhlig (för nich mehr ganz sauber oder versifft) oder wenn man natt Hannen afschütteln deiht nennt man dat spackern. Un wenn eener in't Eeten rümklein deiht (meest wies hüm dat nicht smeckt) denn snackt man bi uns vun "örten" oder "rumörten - of nu mit een oder twee Ö weet ik nich)Eastfrisian 13:21, 25. Jan. 2009 (CET)

Un wenn dat man nich datsülve Woord is, wat IP-Los baven ünner Umrasch schreven hett, wat in Mekelborg Üürt is! :-)

@Iwoelbern: Ik heff sudeln in't etymoloogsche Wöörbook nakeken. Mien sodern/saudern kann dor normalerwies nix mit to doon hebben. Dat Woord mutt ok op Platt en u hebben. Mnd. weer dat südde (Modder, Wisch mit modderigen Borrn). Seggt mien dtv tominnst. Grimm snackt dor ganz anners. De seggt, dat dat mit sieden to doon hebben kunn. Bi Grimm steit för dat Plattdüütsche wat vun sudden un suddeln (langsam un liesen kaken laten) un von süddeln (smutzig maken). Grimm hett ok enkelte Formen mit o, aver denn ut de Swiez un nix, wat to sodern passt. Ik nehm also an, dat mien sodern dor doch nix mit to doon hett. --::Slomox:: >< 18:37, 25. Jan. 2009 (CET)

Ut Holsteen oder Mekelborg weer nix to finnen. Gifft ook bi uns: Klei mi an Noors!" (Nich gegen juuch, is man bloß 'n Bispill). Bi uns heit dat ierst mal straken: "man möt dei Stark ierst [...] 'n bäten kleien un klarren." (Meckl. Wb.) Kann ook "kratzen" bedüden (heff ick baben ja all schräben). Un denn kann dat ook mit de Finger in Dreck rümmeklarren. usw. bedüden: "Hei kleit (oder klarrt) dor mit de Finger mang." "söllig" kenn ick as "soelig": "Klarr dor nich so rümm, du Soelpott (Schmerfink)!"

kleien - kleen: In Südwesten von Mäkelborg heit "Kartoffeln ernten" Tüffel kledn. Dat /e/ is nich hochdüütsch, gifft männig Theorien oewer. Teuchert meint, dat is 'ne "Westfälische Schärfung" (so as in "Egger" 'Eier'), ick glööf dat nich so. Oewer olles /ei/ is oft tau /e/ worden in disse Gegend ("Ee", 'Ei' "tedn" 'zehn').

Un wenn dat man nich datsülve Woord is, wat IP-Los baven ünner Umrasch schreven hett, wat in Mekelborg Üürt is! Ja, genau dat is dat, bi uns gifft ja 'ne "Erhöhung" (ö > ü)--IP-Los 21:37, 26. Jan. 2009 (CET)

bi uns gifft ja 'ne "Erhöhung" (ö > ü) Gifft dat bi uns ok, ik segg ok Wuurd un nich Woord. Ik laat dat bi't Schrieven aver weg, denn ut "gesamtplattdüütsche" Sicht is ja oo/öö Standard. Eerst bi dat Lesen maak ik dor denn wedder en uu/üü von (dat mutt ik ja sounso, wenn ik anner Lüüd ehr Text lees).

To Gifft ook bi uns: Klei mi an Noors!" un Dat /e/ is nich hochdüütsch. Dor bün ik nu nich seker, ob ik di missverstah, oder du mi missverstahn hest. Mit Ut Holsteen oder Mekelborg weer nix to finnen. heff ik dat _hoochdüütsche_ Woord kleen meent, nich dat plattdüütsche klein. Bi uns heet dat Dat Kind hett sik al wedder vullkleit un Das Kind hat sich schon wieder vollgekleet. Op Platt also so as de Maand (Mai, klait), op Hooch so as de Klever (Klee). Seggt ji in de Mekelborg denn ok op Hoochdüütsch kleen? --::Slomox:: >< 22:04, 26. Jan. 2009 (CET)

Ach so hest Du dat meint. Nee, up Hochdüütsch seggen wi nich "kleen".

Dat mit de Erhöhung wüßt ick. Is ook in Westen to finnen, weit nu oewer nich, ob ji ook aal dat so "erhöhen" as wi (Pier, wier, miehr, siehr, Diert, Muur, Dur, Uhr, Urt, furt, furts, verluren, Ruhr, führen, rühren, hüren, Malür, Klür, usw.) --IP-Los 23:38, 26. Jan. 2009 (CET)

nich allens, aver veel dorvun :-) --Iwoelbern 23:41, 26. Jan. 2009 (CET)

Bi uns is't: Peer, wüür, mihr, bannig/temlich/dull/..., Diert, Muur/Mour, Dur/Door, Uhr, Urt, furt, furts, verluren/verloren, Ruhr/Rühr, führen, rühren, hüren, Malür, Farv. --::Slomox:: >< 00:09, 27. Jan. 2009 (CET)

Ja, Farf seggen w' ook, dat wier man bloß, wiel dat bi Klüür ja Erhöhung is (Klöör). bannig/dull ... is ja "siehr" (is oewer manchmal ook tau hüren). Is ja interessant: ji seggen wüür für weer (wier)? - Bi uns is dat de Vergangenheit von warden. --IP-Los 01:59, 27. Jan. 2009 (CET)

De Vergangenheit von warrn is ok wüür. Bi uns geit de Konjunktiv op dee (Das würde ich nicht tun. -> Dat dee ik nich doon.), dorvon gifft dat al düüdlich weniger Gelegenheiten, de beiden Wöör to verwesseln. --::Slomox:: >< 13:22, 27. Jan. 2009 (CET)

Hei wier Muurer is also bi juuch "He wüür Muurer"? - Wedder wat liehrt. :-) --IP-Los 19:08, 27. Jan. 2009 (CET)

Hëi wüür Mürger. Jo. --::Slomox:: >< 19:32, 27. Jan. 2009 (CET)

Meineid

Hebbt ji Vörslääg, wat man ut "Meineid" maken kann? Op de:WP heff ik jüst leest, dat sik dat Mein vun’t oolthoochdüütsche meyn = „falsch“ afleiden deit. Künn man also so wat as Falscheid vun maken, oder dat ok eenfach Meeneed as inplattdüütschte Schrievwies. Wat meent ji? --Iwoelbern 21:09, 26. Jan. 2009 (CET)

Meineid (so bi uns): "Meineydt" (Chytraeus), Dähnert: "Meen-Eed".--IP-Los 21:44, 26. Jan. 2009 (CET)

BK: Dat ole Woord ut Hansetieden, as se vör Gericht noch Platt verhannelt hebbt, weer Meeneed. Ut jüngere Tied hebbt wi [4] bi Plattpartu. En Saag von Ernst Moritz Arndt steit dorbi, ik nehm an, dat Original von Arndt is Hoochdüütsch. Denn heff ik [5] funnen. Fraag mi aver nich, ob dat wat as Born döggt ;-) In Klöntrup sien Wöörbook un ok bi Lindow steit dat ok so in. --::Slomox:: >< 21:50, 26. Jan. 2009 (CET)

Denn nehm ik Meeneed, liekers ik bi uns to Huus woll ok Meeneid seggt harr. --Iwoelbern 22:04, 26. Jan. 2009 (CET)

Dat is villicht sogor richtig. De Vokal in dat Woord weer westgermaansch en ai. Westgermaansch ai hett sik mnd. na ē wannelt. Vondaag warrt de Vokaal bi uns as Diftong ëi utspraken. Schreven in uns Schrievwies aver mit ee. Bispelen sünd Been oder Eek. Nu gifft dat aver ok en Ümluud von ai (kene Ahnung, woans so'n Ümluud von en Diftong utsüht, aver so steit dat in mien Zahrenhusen, Vokalismus der Mundart von Horneburg). Disse Ümluud sorgt denn dorför, dat Wöör so as Arbeid, beid, Heid as Arbaid, baid, Haid utspraken warrt.

Na Schiller-Lübben hett dat to Hansetieden menede un nich meneide heten, wat mehr na de Form Meeneed hendüüdt, aver dat is nich utslaten, dat enkelte Wöör kumplett oder in en bestimmte Region de Grupp wesselt. En Bispeel is dat Woord glieks sülvst. Bi Schiller-Lübben steit ok meinede as Variant mit in. De Vokaal in de eerste Sülv kummt nämlich ok von westgermaansch ai. Dor dee denn in de Utspraak Mainëid von warrn. --::Slomox:: >< 22:40, 26. Jan. 2009 (CET)

/ei/ is früher so'ne Sak west, wiel dat dat /i/ ja ook so'n Längenteiken west is (boik, eirst, meir, usw.) Geef ook weck Wüür, wo dat woll 'n Diphthong west is (geit, steit, -lei, usw.) Woans dat nu bi einige Wüür west is, kann'n hüüt nich miehr seggen. In Westfalen geef dat all früh Diphthongierung: "mit gauten Willen" (1343). "arbeid" hett woll dormals all /ei/ hat (Lasch, Mnd. Gr., § 122), geef oewer ook "arbêd". --IP-Los 23:54, 26. Jan. 2009 (CET)

Ut Lübben/Middelnedderdüütsch: "mên, mein, falsch, betrügerisch; mên êt, Meineid. Adv. mene; m. sweren, falsch schwören." "mên-, mein-êde, mên-êdich, meineidig." "mên-, mein-êder, Meineidiger." "mên-êt, Meineid." "mênheit, periurium, Meineid." Sass hett "Eed, MT Eden" för hoochdüütsch "Eid" un dat heet: Meeneed is goot. HeikoEvermann 00:18, 27. Jan. 2009 (CET)

Tunnel

Ik söök een Plattdüütskes Waod för den eenfaken hoogdüütsken Begriëp "Tunnel". Dat sall in düssen Sats staon: "De Düör fot to eenen rörenfüörmliken langen Saol, so to säggen een Tunnel." För't ümschriewen häw ik blaus nao dat Waod "Lok" för "Höhle" funnen aower ik glaiw dat dräp et nich so. Ik häw ook aal 'n Paolbüörger frogt, well säggt häw dao giw dat kien Waod för. Häbt ji 'n Vüörslag wat ik dao niëmen kann? --Pläästerman 23:11, 26. Jan. 2009 (CET)

Dat blifft eenfach as dat is, ’n Tunnel. --Iwoelbern 23:14, 26. Jan. 2009 (CET)

Bedingungslose Kapitulation

Wat is dat nu wedder: Bedingungslose Kapitulatschoon? Oder Kapitulatschoon ohne Bedingen? Oder Kapitulatschoon ohne Konditschoon (unconditional surrounder)?--Bolingbroke 14:31, 2. Feb. 2009 (CET)

Kapitulatschoon ahn Bedingen seggt mi mien Geföhl... --Iwoelbern 14:42, 2. Feb. 2009 (CET)

Garnison

Garnison Sarcelles 18:40, 5. Feb. 2009 (CET)

Garnison... Geit villicht ok anners uttodrücken, aver ahn Kontext kann ik blot Garnison seggen. --::Slomox:: >< 20:50, 5. Feb. 2009 (CET)

bewachen

bewachenSarcelles 18:56, 5. Feb. 2009 (CET)

op wat oppassen oder Wacht hollen --Iwoelbern 19:42, 5. Feb. 2009 (CET)

bewaken geit ok, aver Iwoelbern sien Wöör finn ik beter (kummt aver natürlich op den Kontext op an). --::Slomox:: >< 20:47, 5. Feb. 2009 (CET)

Leidenschaft

Seggt mi nich, de Plattdüütschen kennt sowat nich...Up nedderlannsch hartstocht. Man up Platt? --Bolingbroke ✍ 15:53, 19. Feb. 2009 (CET)

En echt plattdüütsch Woort kenn ik dorför nich. Ik harr dat mit Passchoon ümgahn. --Iwoelbern ✍ 16:11, 19. Feb. 2009 (CET)

Hm, kümmt woll ook up an, wat Du seggen wist. Hengaf föllt mi dor noch in. --IP-Los ✍ 16:40, 19. Feb. 2009 (CET)

Hengaav is good. Ans gifft dat ok Liedenschop. Liedenschop gefallt mi op jeden Fall veel beter as Passchoon. Kummt aver natürlich op den Kontext op an. --::Slomox:: >< 18:50, 19. Feb. 2009 (CET)

Dat haugdüütske Waod Leidenschaft giw dat jao ook nao nich lang un mi dücht dat dat nich so guet is wann man dat Waod van't Haugdüütske so in't Platt üöwersett. Schöner wäer een heel niës Waod äs t.B. Hiärtfüer, of wi de Waterkantlüü säggen dait Hartfüür. --Pläästerman ✍ 20:34, 21. Mär 2009 (CET)

Zäpfchen

Zäpfchen in’n Sinn vun dat Medikament - gifft dat dorför ok en plattdüütsch Woort? --Iwoelbern ✍ 17:19, 19. Feb. 2009 (CET)

Ik nehm nich an, dat dat dor noch en extra Woord gifft. De Plattdüütsche seggt ok Zäpfchen. Wenn du aver geern en anner Woord harrst, denn is dat nds-nl-Woord wohrschienlich de beste Wahl (ik weet nich, wat de seggen doot, aver op jeden Fall wat anners as Zäpfchen). --::Slomox:: >< 18:52, 19. Feb. 2009 (CET)

Wu wäer dat dann met Ääspille? Sös dai ik säggen dat nederdüütske Waod för Zapfen is Tappen. Also kaas daoför eengslik Täppken schriewen. Män mi dücht Ääspille klingt biäter. Dat höert sik mäer nao Platt an. --Pläästerman ✍ 19:55, 21. Mär 2009 (CET)

Moorslockstopper (is meer en Witz) :-) )Eastfrisian ✍ 20:25, 21. Mär 2009 (CET)

Höhle

Ik dee dor eenfach Höhl to seggen, aver bi uns op't platte Land gifft dat ja man keen grote Höhlen (nix, wat grötter as de Löcker von Kniepen un Voss). Dat Höhl hett also temlich gewiss en hoochdüütsch Vörbild. Gifft dat dor noch en besünnern plattdüütschen Utdruck för, in'n Süden villicht? Oder seggt se dor ok Höhl(e)? --::Slomox:: >< 18:56, 21. Mär 2009 (CET)

Bi uns heet dat ok "Höhl". Evtl. kunn man noch "Eerdlock" seggen, aber dat bruukt ja nich immer ünner'd Eer wesen. Eastfrisian ✍ 20:24, 21. Mär 2009 (CET)

Wür'ck ook seggen. Chytraeus schrifft noch: "Specus, Virg. spelunca, Cic. antrum, Virg. cauerna, Cic. latibulum Cic. eine grufft/ oder kule." Dat paßt oewer hüüt nich miehr so ganz. "Höhle" hett früher ook "hol" heiten, is ook by Chytraeusen noch to finnen, heit dor oewer so vääl as "Lock", wenn'n sick de latiensche Beschriebung ankieken deht: "Hiatus aut disceßio terræ, Cic. ein ingefallen holl der erden." Mantzel hett ook wat tau schräben (Bützowsche Ruhestunden, 20. Theil, S. 23): "Midden ynn schall ein Holl syn: ein Loch: eine Oefnung. Dieses Stamm-Wort hat, in unser Land-Sprache , sehr viele Anwendung. [...] Das hochteutsche: Höle, ist jünger. He schloog em vör syn Holl, höret man, es wird auch Hahl daraus, wenn man von wohlschmeckenden Dingen saget, dat se goot to Hahle gahn." Dat is denn de Dativ. --IP-Los ✍ 18:12, 26. Mär 2009 (CET)

Gehäuse

...in’n Sinn vun t.B. elektroonsche Redschoppen, bi de de Elektronik binnen dat "Gehäuse" steken deit. --Iwoelbern ✍ 10:27, 5. Apr. 2009 (CEST)

Also, dor dö ik eenfach Kassen seggen. Box güng amenne ok. --Bolingbroke ✍ 19:37, 5. Apr. 2009 (CEST)

Gehüüs, Kasten? --IP-Los ✍ 00:08, 6. Apr. 2009 (CEST)

An Gehüüs harr ik ok toeerst dacht, aver is dat wirklich en plattdüütsch Woort? --Iwoelbern ✍ 00:19, 6. Apr. 2009 (CEST)

Also Groth hett dat mal eins bruukt: "Int Uhrgehüs’ dar weer sin Stell bi Eek un spansche Rohr". Dat Mecklenburgische Wörterbuch schrifft dortau: "Gehüs' n. Gehäuse, z. B. das Kerngehäuse des Obstes, das indes meist Hüüschen heißt." Finnen kannst dat ook noch in mnd. "sacramentes-hûs" (noch ahn ge-, dat is woll von't Hochdüütsche) 'Gehäuse für die Hostien' (Lübben, Mnd. Handwb., S. 313). --IP-Los ✍ 20:35, 6. Apr. 2009 (CEST)

Hest recht. In’n Tosamenhang mit Appel is mi dat ok al ünnerkamen... Nu, as du dat seggst. --Iwoelbern ✍ 20:39, 6. Apr. 2009 (CEST)

sexuelle Orientierung

Sarcelles ✍ 21:37, 6. Apr. 2009 (CEST)

ümschrieven: wie dat bi em/ehr mit den Sex is, up wat he/se ut is oder, ganz vörsichtig, wie dat mit den Sex bi em anleggt is.--Bolingbroke ✍ 21:56, 6. Apr. 2009 (CEST)

Ik weer dat graadut översetten: sexuell Orienteeren, sexuell Utrichten oder sexuelle Vörleev --Iwoelbern ✍ 22:07, 6. Apr. 2009 (CEST)

Plattdüütsch is ja keen Spraak för Dümmerhafte, dat man allens ümschrieven mütt. Dörmit Plattdüütsch ennlich ook de Status as een Spraak bekommt, mütt't ook in de wetenschopliche Sektor mithallen künnen. Also wörr ick ganz eenfach de Tipps vun baben nehmen, de trifft dat all bannig good, ofwoll sexuell Orienteeren woll am bettsten weer, wiel dat de Beteken good översett. --Zylbath 20:49, 25. Nov. 2010 (CEST)

Wenn ik dor noch ees en ganz annern Vörslag maken dröff: Dat Woord Fiduuz bedüüdt Lust auf etwas, Neigung, Interesse, Verlangen. Sexuell Fiduuz is nich ganz datsülve as sexuelle Orientierung, dat is mehr so as engelsch sexual interest.

Fiduuz kummt von latiensch fiducia un bedüüdt toeerst maal Vertroon. Dat kann dat Woord ok jümmer noch bedüden. Aver blangen dat hett sik dat tweet Bedüden von Neigung utbillt. Maal en Bispeel för den Gedanken, de dor achter stickt: En Mann föhrt to See. As he bilütten öller warrt, seggt he, dat he nich mehr na See föhren will. De Fro fraagt: worüm dat? un de Mann seggt: Ik heff keen Fiduuz mehr op de See. Meent is dor mit, dat he keen Vertroon mehr hett, dat he heel wedder kummt, dat he sik dat sülvs körperlich nich mehr totroot. Aver dat hett sik denn so utwickelt, dat ik heff keen Fiduuz mehr bedüden dee, dat een wat nich mehr will (ok wenn de Grund wat anners is as Mangel an Vertroon).

In Albert Johannsen sien Schleswig-Holsteinischer Humor kummt dit vör: „Abers ick meen, Fräulein, wenn de Jung doch gesund is un son groten Fiduz to dat Kusimalische hett, [..]“. Kusimalische is en ümmuddelt Form von Musikalische. Dat geiht also dor üm, dat de Jung von Natur ut en Intress an de Musik hett. Un mi dücht, dat passt ganz good, denn dat sexuell Intress is ja jüstso wenig to stüren as en Intress för Musik dat is.

He hett sexuell Fiduuz to Mannslüüd.

Dat is op jeden Fall en Neologismus, dat hett vör mi noch keeneen seggt. Aver mi dücht dat good. Höört sik op jeden Fall beter an as sexuell Orienteren, wat nu ganz un gor stiev un knökerig lett. --::Slomox:: >< 22:31, 25. Nov. 2010 (CET)

Sexuell Orienteern lett stiev un knökerig, dat stimmt. Man Fiduuz heet doch nu mol Vertroen. Ik weet ok nich, wat dor dummerhaftig an ween schall, wenn een seggt: Ik bün up Mannslüde ut oder he is up Mannslüde ut.--Bolingbroke ✍ 01:22, 26. Nov. 2010 (CET)

Man Fiduuz heet doch nu mol Vertroen: Dat is een von twee Bedüden. Dat annere is Lust auf etwas, Neigung, Interesse, Verlangen. --::Slomox:: >< 01:55, 26. Nov. 2010 (CET)

Kunstharz

Moin,

wat wüllt wi för Kunstharz nehmen? Harz warrt lt. Sass översett mit Kien, wenn sik dat üm de Afsonnern vun’n Boom hannelt. Nu künn man seggen, dat wi den Warkstoff as Kunstkien översett. Man kann aver ok seggen, dat is nich dat sülve und wi blieft bi den hoochdüütschen Utdruck un seggt Kunsthorz/-harz. Wat meent ji? --Iwoelbern ✍ 14:43, 11. Apr. 2009 (CEST)

Wenn wi en plattdüütsche Spraakakademie weern, denn so dö ik ok veel mehr Neologismen vörslahn. Sunnerlich, wenn de Kinner dat denn achterher up'e Scholen so lehren mössen...Man hier mütt wi ja kieken, dat jedeen use Texten amenne ok noch lesen kann. Dat mutt also na miene Meenung wat dichter bi de Sprake ween, so, as de Lüde ehr snacken doot. Ok wenn de wat up'n Hund kamen is. Also: Ik meen, leever Kunsthorz, as Kunstkien. --Bolingbroke ✍ 16:49, 11. Apr. 2009 (CEST)

Großwohnsiedlung

Sarcelles ✍ 15:39, 15. Apr. 2009 (CEST)

Segg eerstmal den ganzen Satz, wat du schrieven wullt. --::Slomox:: >< 16:37, 15. Apr. 2009 (CEST)

,,Sarcelles war die erste Großwohnsiedlung Frankreichs." Sarcelles ✍ 18:18, 18. Apr. 2009 (CEST)

Pfadfinder

Paddfinner? Pfadfinner? Pfadfinder? Scout? Ik weet ne recht...--Bolingbroke ✍ 17:42, 15. Apr. 2009 (CEST)

Scout al mol nich. Vördem wi dat engelsche Woort nehmt, künnt wi man lever dat hoochdüütsche bruken. aver de eersten beiden Vörslääg höört sik doch gor nich slecht an. Is "Padd" de richtige Översetten vun "Pfad"? wenn jo, weer ik dat nehmen. --Iwoelbern ✍ 17:44, 15. Apr. 2009 (CEST)

Paddfinner höört sik nich besünners an, na mien Verschääl. Ik heff mal versöcht mit Google wat to finnen (de Pfadfinder sünd ja temlich mit regionale Traditionen verbunnen un Gruppen in Noorddüütschland hebbt to'n Bispeel ok faken plattdüütsche Naams) un en poor Varianten dörprobeert. google:+paddfinner, google:+pattfinner hett nix bröcht (blot "paddfinner" as vörslagen Neologismus för Navi). google:+paddfinners bringt een Sied: Plattpartu. Aver bi Plattpartu sünd dat faken ok Neologismen, de direkt ut dat Hoochdüütsche översett sünd. Aver mit google:+pattsöker heff ik wat funnen: glieks twee verscheden Sieden. De eerste geit nich antokieken, aver de Vörschau von Google wiest kloor, dat Pattsöker Plattdüütsch för Pfadfinder wesen schall. De twete seggt dat ok so. (Kann natürlich angahn, dat all beid Indrääg in Foren von de sülve Person stammt.) Mit google:+paddsökers heff ik ok noch en Sied funnen, de ik aver ok nich ankieken kann. Dor kann ik also nix to'n Kontext seggen. Paddsöker höört sik na mien Verschääl op jeden Fall beter an as Paddfinner.

Dat bringt villicht ok noch wat, bi noorddüütsche Gruppen to fragen (oder villicht gifft dat ok wat op jemehr Websteden), wat se dor op Platt to seggen doot. Ik bün mi to hunnert Prozent seker, dat de se sik dor al Gedanken to maakt hebbt. (dat is also nich nödig, dat wi uns en Neologismus utdenkt) Dat Problem is blot de Lüüd to finnen, de du fragen musst, ruttokriegen, wat bi disse Gedanken rutkamen is ;-) --::Slomox:: >< 18:57, 15. Apr. 2009 (CEST)

wikt:Paddlöper gifft dat ok noch. google:+paddlöper gifft en poor Sieden, de aver temlich gewiss all von'n Sass stammt un de Fehrs-Gill seggt sülvst, dat Paddlöper to de nee Wöör - Neologismen höört. Paddloepers/Pattlöper gifft dat anners blot noch as Naam von en Boßel- un en Klootschetervereen. --::Slomox:: >< 19:20, 15. Apr. 2009 (CEST)

Krankheiten

Woans seggt een op Platt to "Krankheiten"? To ´n Bispill to Masern, Mumps, Röteln, Scharlach, Ziegenpeter - un wat weet ik noch allens? Wat is mit Durchfall, Verstopfung, Entzündung, Vergiftung, Verstauchung, Hexenschuss un so wieder?

• Masern: Maseln, Meseln, Messeln
• Mumps/Ziegenpeter: Weet ik nich, hebb ik bloß ni Peter Neuber funnen: Mops, just so bi
• Scharlach: Scharlaken Fever, ik hebb dat Woort sülms avers noch nie nich höört
• Durchfall: Schetter, Schieteree
• Verstopfung: He/se kann nich to Potte kamen, Verstoppen
• Verstauchung: den Foot verstuken etc.--Bolingbroke ✍ 18:33, 23. Apr. 2009 (CEST)

En Entzündung is'n Sweer. --Iwoelbern ✍ 18:49, 23. Apr. 2009 (CEST)

Durchfall kenn ik as "Dörfall" un Verstoppen för Verstopfung mach gahn, aber to Potte kommen eher nich (dat gifft ok up hoochdüütsch - aber mit en annern Sinn). Eastfrisian ✍ 19:35, 23. Apr. 2009 (CEST)

Dörfall kenn ik ok, aver ok Schetteree. „Nich to Potte“ kamen heff ik ok noch nich höört, dor bruukt wi ok Verstoppen oder „nich ut de Büx künnen“ --Iwoelbern ✍ 19:45, 23. Apr. 2009 (CEST)

Harnisch

Up Hollannsch harnas. Also düt Ding ut Iesen, wat Ridders un Barocksuldaten sik för de Bost bunnen hefft. Harnisch? Harnis? Harnas? Ik kenn dat Woort nich, bruuk dat avers för den Dartigjöhrigen Krieg...--Bolingbroke ✍ 18:16, 23. Apr. 2009 (CEST)

Dorto steiht op de:WP wat to lesen. Anfangs weer de Harnisch dat glieke as Rüstung, later weer dormit blots noch de Rüstung för de Bost meent. Dat Woort kummt vun dat Franzöösche harnais. Villicht eenfach so laten as Harnisch oder Haarnsch. Mööglich weer ok Bostpanzer oder -rüstung. --Iwoelbern ✍ 18:29, 23. Apr. 2009 (CEST)

Bi Middelöller-Saken (oder fröhe-Neetied-Saken) lohnt sik ja jümmer en Blick in'n Schiller-Lübben. Op [6] staat as Formen harnasch, hernesch, harnisch, harnas, harnsch, harns. Wenn ik mi de Belegsätz ankiek, denn kummt dor vör allen harnsch veel vör. Wenn wi en bruchlose Überlieferung hatt harrn, denn dee dat nu Harnsch heten. --::Slomox:: >< 19:06, 23. Apr. 2009 (CEST)

Dat övertüügt mi. Ik hebb as Lemma nu Harnsch nahmen.--Bolingbroke ✍ 12:46, 24. Apr. 2009 (CEST)

In Stürenburg sien Oostfreesch Wöörbook heff ik noch Boßtkede funnen för den Panzer vör de Bost. --::Slomox:: >< 21:15, 8. Jul. 2009 (CEST)

Neandertaler

Spontan dö ik ja Neanderdaler seggen. Man de Daler is ja eentlich en Geldsoort. Annere Spraken nehmt dat Frömdwoort Neandertaler. Oder schöllt wi lever Neanderdaal-Minsch oder sowat nehmen? Wat meent Ji?--Bolingbroke ✍ 13:32, 15. Mai 2009 (CEST)

Dat kummt vör dat Wöör ünnerscheedliche Bedüden hebbt. Aver ik harr dat jüst so maakt mit den Neanderdaler un bün ok dorför, dat so to laten. --Iwoelbern ✍ 13:53, 15. Mai 2009 (CEST)

Ik bün för Neanderdaaler, dor is ja nich de Daler mit meent, sünnern de Daal. --Kitakaze 15:36, 12. Nov. 2009 (CET)

Penis

Dat plattdüütsche Woort för Penis is na’n Sass "Pint". Also schüll de Artikel ok ünner dit Woort stahn. Nu hebbt de hoochdüütschen Kollegen dorto dree Artikels, een as Översicht, een över den Penis bi Söögdeerten und een över’n Penis vun’n Minschen. Na mien Ansicht deit dat nich nödig, dree Artikels to hebben, dat kann een ok tohopendoon. Nu fraag ik mi aver, warrt dat Woort Pint överhaupt bi Deerten bruukt oder is dat blots bi Minschen begäng? Dat weer anners denn doch wedder en Grund, dat op twee Artikels optodelen. Man, denn müss man överleggen, wo de Artikels nöömt warrn schüllt. Penis harr ik as Wieterleiden op Pint dacht, as de meisten Lüüd dorbi woll an’n Minsch denkt, wenn se dorna kiekt. --Iwoelbern ✍ 17:32, 7. Jun. 2009 (CEST)

Ik wull in nächste Tiet mol an dissen Artikel rangahn – dor weer dat mol ganz fein, wenn de een oder annere dorto en poor Gedanken bistüern künn. Vör allen to mien Fraag, wat de Begreep Pint ok bi Deerten bruukt warrt oder nich. --Iwoelbern ✍ 20:28, 16. Jun. 2012 (CEST)

In Koolman sien Wöörbook för Oostfreesland heff ik wat funnen. Koolman kennt dat Woord in de twee Varianten Pint un Pit un hett ünner Pit ok dat Woord bul-pit för Bullenpesel (hd. Ochsenziemer). In all de annern Wöörböker, in de ik rinkeken heff, hett nix to Deerten instahn. --::Slomox:: >< 21:12, 16. Jun. 2012 (CEST)

Denn mutt de Artikel woll doch eher ünner Penis stahn, un ünner Pint denn blots de „Sünnerfall“ Minsch… Oder wat meenst du? --Iwoelbern ✍ 21:21, 16. Jun. 2012 (CEST)

Koolman kennt dat Woord bullpit. Dat bedüüdt, dat Pit ok för den Piedel von en Deert bruukt warrn kann. Pit un Pint sünd datsülve Woord (jüst as bi de Fro Kunt un Kutt, Puns un Puus), also kann ok Pint för en Deert bruukt warrn. Dat is aver blots een enkelten Nawies. De annern Wöörböker seggt dor gornix to, nich positiv, aver ok nich negativ. Mi dücht, du kannst Pint för beide Saken bruken, aver mehr as den een Nawies heff ik nich. --::Slomox:: >< 23:24, 16. Jun. 2012 (CEST)

Wunnert mi ok nich. Is nich so dat Thema, woöver veel snackt warrt, nehm ik an. Na, denn versöök ik dat allns mol in een Artikel ünnertobringen. de:WP hett dor veer Artikels vun maakt – düücht mi 'n beten överdreven… --Iwoelbern ✍ 23:26, 16. Jun. 2012 (CEST)

Och, de plattdüütschen Dörpslüüd köönt af un to temlich direkt wesen, wat so Saken angeiht. ;-) Ik nehm an, dat dor fakener över snackt worrn is. Aver bi de Schrieveree hebbt se disse Soort Wöör un Themen denn doch nalaten.

Dat de.wp dor enkelte Artikels von maakt, dat dücht mi richtig. Ik nehm an, dat is licht to, över den Piehahn von'n Blauwaal en egen Artikel to schrieven, oder över den von'n Katteker oder wat man. De Anatomie is bi jede Oort anners un dat reckt wiss för en egen Artikel. Aver gifft nich veel Lüüd, de sik mit de Details von de Anatomie von'n Katteker-Füter utkennt ;-) So gau kriegt wi dor keen egen Artikel to. Musst du nu weten, woveel du schrieven wullt. För't eerste reckt woll een Artikel, de allens afhannelt. --::Slomox:: >< 23:47, 16. Jun. 2012 (CEST)

Jochbein

Moin, gifft dat en plattdüütsch Woort dorför? In’n Sass steiht Jück för Joch, worut man denn also Jückbeen maken künn. Ik kenn dat an sik blots as Jochbeen, wat aver seker blots’n hoochdüütschen Import is. --Iwoelbern ✍ 21:04, 22. Jun. 2009 (CEST)

Up Nedderlannsch heet dat jedenfalls ok jukbeen (Utsprak: Jückbeen). Den plattdüütschen Originalnaam mösst du wohrschienlich vun en Middelnedderdüütsch-Spezi in'n Schiller-Lübben söken laten.--Bolingbroke ✍ 23:31, 22. Jun. 2009 (CEST)

Mien etymoloogsch Wöörbook seggt, dat Jochbein in't Hoochdüütsche ok eerst in dat 18. Johrhunnert opkamen is. Nu is de Fraag: Hebbt se vör dat 18. Johrhunnert blot en annern Naam för den Knaken bruukt oder is de Anatomie eerst in dat 18. Johrhunnert so wied vörankamen, dat en egen Naam för den Knaken nödig worrn is? Ik kenn dor op jeden Fall keen Naam vör. --::Slomox:: >< 03:43, 23. Jun. 2009 (CEST)

Ik meen, in de School harrn se mi mol vertellt, dat de Naam "Jochbein" vun de Form vun’n Knaken afleidt is. Wenn dat dor vörher ’n annern Naam för geven hett, denn warrt de woll eher latiensch wesen hebben, aver weten kann een at nich. Wenn nu de Nedderlänners jukbeen bruukt, denn künnt wi mit Jückbeen an sik nich verkehrt wesen. Ik warr dat mol so nehmen. --Iwoelbern ✍ 09:33, 23. Jun. 2009 (CEST)

Wangenknaken, oder bün ick dor verkiehrt? --IP-Los ✍ 16:08, 24. Jun. 2009 (CEST)

Jo, dor hest du ok recht, dat is desülve Knaken. Dat wi op de Idee nich kamen sünd, dor is al an to marken, woveel dat utmaakt, wenn een von'n verkehrten Utgangspunkt ut anfangt to denken (in dissen Fall weer de verkehrte Utgangspunkt de rein anatoomsche. Wangenknaken warrt ja mehr ut de Butenperspektiv [wenn een op dat Gesicht kickt] un nich ut de Binnenperspektiv [wenn een in den Kopp kickt]) bruukt). Dat schull woll gahn. Aver ik dee Backenknaken seggen. As Backenknaken lett sik dat ok in de Literatur wedderfinnen (Reuter). --::Slomox:: >< 16:40, 24. Jun. 2009 (CEST)

Schön, un wat maakt wi ut den Jochbogen? Schall dat nu de Backenbagen warrn? Doch woll nich... --Iwoelbern ✍ 17:08, 24. Jun. 2009 (CEST)

Good, ik heff noch wedder en beten söcht un in dat Wöörbook von dat Westmönsterlandsche heff ik twee Wöör funnen. Kiewebutt un Backenbutt (all beid för Backenknaken). Kiewe is dat sülve Woord as noordneddersassisch Keev un steiht för jüst dat sülve as Back (nämlich Sied von dat Gesicht). Butt is verwandt mit nedderlandsch bot (Knaken) un noordneddersassisch butt (stump). Wenn di aver Keevbagen ok nich gefallt, vonwegen den arcus mandibularis, denn weet ik ok nix mehr. Denn musst du woll dat latiensche Woord arcus zygomaticus bruken. --::Slomox:: >< 18:45, 24. Jun. 2009 (CEST)

Festverzinsliche Wertpapiere

Bruukt wi bi allerhand Artikels över de Finanzmärkte...--Bolingbroke ✍ 00:22, 24. Jun. 2009 (CEST)

Mien Vörslag: Fast(ver)tinste Weertpapeeren" --Iwoelbern ✍ 00:36, 24. Jun. 2009 (CEST)

Staatsanleihen

dito. --Bolingbroke ✍ 00:22, 24. Jun. 2009 (CEST)

Harr ik eenfach Staatsanlehnen vun maakt. --Iwoelbern ✍ 00:36, 24. Jun. 2009 (CEST)

Staatsanlehnen is nu temlich Sülv vör Sülv. Staatspoppeer kann ik anbeden. --::Slomox:: >< 01:20, 24. Jun. 2009 (CEST)

Den Lenk verstah ik nich. Ok nich, wat gegen Sülv för Sülv snackt. --Iwoelbern ✍ 01:43, 24. Jun. 2009 (CEST)

Staat is Staat, an is an un leihen is lehnen. Von de Sülven is dat richtig. Aver de Ünnerscheed is, dat anleihen op Hoochdüütsch en Woord is, anlehnen op Platt aver nich (tominnst bedüüdt dat nich dat sülve).

De Lenk schull egentlich na oldwikisource wiesen: oldwikisource:Läuschen und Rimels/En Schmuh (in'n tweten Afsatz). --::Slomox:: >< 03:06, 24. Jun. 2009 (CEST)

Ik seh dorin egentlich mehr en Problem mit de glieken Schrievwies. Ik nehm jo mol an du meenst "anleihen" un "anlehnen", wenn ik dat recht verstahn heff. Ik heff in disse WP för "ablehnen" mol aflohnen opsnappt - wobi ik ok dor nich weet, wo dat herkummt. Wenn man dat aver so schrifft, denn löst sik dat Problem vun sülvst. Bi uns tohuus seggt wi anlehnen för dat hoochdüütsche "anlehnen", dat Woort för "anleihen" warrt na Sass jüst so schreven, man utsnacken doot wi dat n beten anners, neemlich anleh’n oder anleen - wat dortwüschen...

Mit dat Staatspapeer seh ik en annert Problem, neemlich dat mit den Begreep nich recht klor warrt, wat dormit meent is. Alleen op’t Finanzrebeet gifft dat al vele ünnerscheedliche Saken, de opletzt al ünner Staatpaperen lopen künnen, aver nich dat sülve sünd. Ünnerscheedt warrn mööt de ok op de een oder annere Oort. --Iwoelbern ✍ 08:20, 24. Jun. 2009 (CEST)

aflohnen is entlassen, bedüüdt soveel as den letzten Lohn uttahlen un denn von'n Hoff rafschicken oder ut Lohn nehmen. aflohnen kann aver ok bestrafen bedüden (von den Gedanken wegen eines Vergehens entlassen).

dat Woort för "anleihen" warrt na Sass jüst so schreven Dat Woord dee man so schrieven, wenn dat dat geven dee. Dat Woord gifft dat aver nich. Üm dat düüdlich to maken: Du kannst hoochdüütsch seggen Er hat sich einen Vertikutierer angeliehen, um seinen Rasen vom Moos zu befreien (üm en Bispeel to nehmen, dat nix mit Finanzen to doon hett), aver op Platt geiht dat nich: He hett sik en Vertikuterer anlehnt, dat he dat Moss ut sien Rasen rutkriggt. Dat Woord anleihen gifft dat blot in de hoochdüütsche Spraak (heet op Nedderlandsch ok staatslening un nich staatsanlening oder sowat).

Mit dat Staatspapeer seh ik en annert Problem, neemlich dat mit den Begreep nich recht klor warrt, wat dormit meent is. Dat liggt dor an, dat Plattdüütsch kene etableerte Finanzspraak hett. Dat Problem drippt op all Wöör to, utnahmen villicht, du övernimmst de hochdüütschen oder engelschen Frömdwöör. Dat Woord Staatsanleihe maakt ok nich düüdlich, wat dor egentlich mit meent is. De Ünnerscheed is blot, dat dat Woord Staatsanleihe al etableert is. En Fackbegreep warrt eerst denn en Fackbegreep, wenn he etableert is. Vörher blifft he jümmer vaag. Wenn du't düüdlicher hebben wullt, denn nehm Staatsrentenpoppeer. Aver Staatsanlehnen geiht nich. --::Slomox:: >< 13:01, 24. Jun. 2009 (CEST)

Also funnen heff ick dor ook ut öllern Tieden bloß wenig: "Pecunia mutuatutia, Lehnet geldt." "Publica pecunia, gelt, dat dem gemeinen kasten edder buedel gehoeret". Chytraeus hett dat also ümschräben. Früher hett dat ja "Collybus, Cic. de Wessel" heiten, geef dor ook "Tessera numaria, wesselbreue" vör. "Zinsen" hett Chytraeus so oewersett: "Fœrnus Hor. vsura, woker", de "Vsuræ legitimæ" heiten denn "temlicher woker / de im Rechten erloeuet ys". Wi hemm dor nu 'ne anner Vörstellung von dat Wuurt. De kümmt ook in ollen Texten vör: "dat de Ghylden unde Broederschoppe schoelen afstellen den Wocker den se dryven by Verlust des Geldes alse Rente". --IP-Los ✍ 16:08, 24. Jun. 2009 (CEST)

taub

In’n Sinn Kann nich höörn. Sass översett "taub" mit doof, blööd. Hebb ik so nie höört un kummt mi ’n beten sünnerbor vör... --Iwoelbern ✍ 21:30, 15. Jul. 2009 (CEST)

Dat hoochdüütsche Woord doof för "nich besünners klook" is utlehnt von dat plattdüütsche Woord doov för taub. Gifft ok Doovnetel för Taubnessel oder de dove Elv för en "tauben bzw. toten (vom Hauptstrom abgetrennten) Elbarm". doov/doof is also dat richtige Woord. --::Slomox:: >< 00:35, 16. Jul. 2009 (CEST)

taub na doov/f kann ik woll noch begriepen. man dat blööd ok mit in’n Sass steiht, dat hett mi doch ’n beten tögern laten. Dat heet, ut "taubstumm" warrt denn "doov/fstumm"? hei jo, worüm ok nich... --Iwoelbern ✍ 00:54, 16. Jul. 2009 (CEST)

Na ja, dat bedüüdt ja ook "taub" und "blöd". Dat Wuurt is bloßen as 'blöd' in dat Hochdüütsche oewernahmen worden. Mal wat ut öllere Bäuker: Chytraeus (1582), Sp. 120: "Surdus, Cic. Doeff". Mantzel (1766) kennt ook noch "Doven Dunst", wird mit dem Vorwörtigen upn gebraucht, wenn etwas vergeblich, oder waglich, mißlich etc. Und was taub, unbrauchbar und Dunst weiß man so." (Bützowsche Ruhestunden 25, S. 60). Gifft ook Rädensorten dortau: "Is kein Minsch so doof, as dee nich hüren will." "doof" kann man ook beseggen, dat Du kein Gefäuhl miehr hemm dehst, t. B. in de Beinen: "mien Bein sünd ganz doof" (wenn Du ehr lang nicht bewäägt hest). --IP-Los ✍ 10:54, 16. Jul. 2009 (CEST)

För dat düütsche Woor "doof" wörr ick eenfach "dumm" oder "dümmerhaft" nehmen. Un ja, "doof" heet "taub" op hoochdüütsch. Dat is ook verwandt mit de engelsche Woor "deaf". (http://plattwelt.blog.de/2010/10/15/doof-buest-eegentlich-doof-kuemmt-nich-minnig-faaken-voer-9623733/) --Zylbath 21:00, 25. Nov. 2010 (CEST)

Lanze

...as de Ridderslüüd se fröher in’t Middelöller bruukt hebbt. Vun’t Geföhl her warrt dat e woll wegfallen und dat z to’n t wannelt. Aver is blots en Geföhl... --Iwoelbern ✍ 13:02, 18. Jul. 2009 (CEST)

Lanz, früher mit e: "Hasta, Cic. Lancea, Plin. Sarißa, Curt. Spedt/ Lance." (Chytr., Sp. 223).

As romaansch Import blifft dat bi dat z. Also Lanz. To de Tied von de Ridderslüüd weren de Wöör Speer, Speet un Lanz all synonym, de beiden Wöör kannst du also ok bruken. Un in dat ole tohoopsett Woord lantspêr hett de Lanz denn liekers en t, wohrschienlich ünner Influss von dat s in spêr. --::Slomox:: >< 14:31, 20. Jul. 2009 (CEST)

Flaum

Dor mutt dat doch ok ’n plattdüütsch Woort för geven. Gifft dat in’n Tosamenhang mit Feddern un mit dat Boortwassdom. Mi intresseert vör allen de Boort. --Iwoelbern ✍ 17:01, 19. Jul. 2009 (CEST)

De etymoloogsch un na de Luudgesetten logische Form von dat hoochdüütsche Woord Flaum is egentlich Pflaum, denn dat kummt von en oold p (de Oorsprung is dat latiensche Woord pluma). In de Schrift hett sik aver de oostmiddeldüütsche Utspraak mit f dörsett. Kognaat is denn also op Platt Pluum. Dat Woord hett dat to Hansetieden ok geven un tominnst bi Danneil in sien Wöörbook von de Ooltmark weer dat vör 150 Johr noch bekannt (mit Ümluud: Plüm). Schambach hett in sien Idiotikon plümen för Dunen utruppen. Ik kenn dat Woord aver nich un ik kunn ok ans narms en jüngeren Belegg finnen. Kann also angahn, dat dat Woord nu utstorven is.

Wenn wi Synonyms söökt, denn köönt wi för de Feddern Duun bruken. Ok Fluus geiht för welk Soorten Flaum. Denn gifft dat noch Fluum, wat jümmer passt, wenn hoochdüütsch Flaum steiht. Dat Woord mutt aver en hoochdüütschen Import wesen.

Speziell för den Boord weet ik ans nix. Blot Fluum ([7]). --::Slomox:: >< 15:02, 20. Jul. 2009 (CEST)

Dat höört sik logisch an. Dat gifft in de Eerdwetenschoppen den "Mantelplume", wobi de "Plume" en Woort för "Helm-" oder "Fedderbusch". Dor sünd wi also al bi de Fedder. Eenige Lüüd snackt dat Pluum ut, annere seegt Plüüm. Sowiet kummt dat allens hen. För den eersten Boort bün ik aver ok mehr för Fluum. --Iwoelbern ✍ 15:51, 20. Jul. 2009 (CEST)

Böning hett för dat Ollnborger Land Plüme= Flaumfeder. Dat Küssen plüümt bedutt, dat düsse Feddern dörkaamt. --Bolingbroke ✍ 23:16, 20. Jul. 2009 (CEST)

Dat woll ik dor noch to seggen: Just to den eersten Baart passt dat na miene Meenung wunnerbor, wenn een seggt: De Baart plüümt, as dat Küssen. Dor kaamt denn just de eersten Plümen dör.--Bolingbroke ✍ 16:08, 21. Jul. 2009 (CEST)

Also ick heff dat Wuurt noch nie nich hüürt. Heff mal nahkäken, ob dat bi uns is begäng is: Dähnert hett dat Wuurt nich. Mi (= Sibeth) kennt dat Wuurt 1876 ook nich. Dat Meckl. Wb. hett bloß Plumhaut, dat is'n Haut "aus langhaarigem Plüsch". Ick kenn bloß Duunen, Flusen. --IP-Los ✍ 23:09, 21. Jul. 2009 (CEST)

Weißherbst

Ünner de Wiensorten gifft dat de Beteken "Weißherbst". Wat maakt wi dorut? Is de Beteken vun de Johrestiet afleidt, dat wi dat eenfach as Wittharvst översett? Oder schall dat as Fackbegreep lever blieven as dat is. Oder sogor in en Mischform as Wittherbst? --Iwoelbern ✍ 18:55, 22. Aug. 2009 (CEST)

Ik hebb leest, dat de Wien nix mit de Johrestied to doon hett, man vun de Druvensoort Blauer Arbst herkamen schall. Worüm de avers nu witt wurrn is, weet ik ok nich. Ik meen, wenn würklich de Arbst-Druve dorachter steken dö, denn konnen wi ok vun Witten-Harvst snacken un schrieben. Dat Frömdwoort mütt wi, meen ik nich unbedingt bruken un dat Mischwoort Wittherbst ok nich. Ik bün also för Wittharvst--Bolingbroke ✍ 22:38, 22. Aug. 2009 (CEST)

Dat hett wat mit de Methood to doon: en "Weißherbst" warrt ut rode Druven maakt, man de Saft warrt direktemang affiltert un blifft nich lang blangen de Schalen vun de Druven liggen. Ok bi rode Druven is dat Fruchtfleesch un de Saft witt. Blots wenn een dat opdrückt un den Saft lang noog mit de Schalen tosammen trecken laat, denn warrt ok de Saft root. In [8] steiht en beten mehr över Weißherbst binnen as in de hoochdüütsche Wikipedia. Un dat HD Verb herbsten steiht in dat HD Wiktionary binnen: [9]. Un de Johrstiet Herbst kummt ja ok vun "ernten" (engl. to harvest). Weißherbst is en Wien de so herbstet (leest) warrt, dat de Saft nich so root warrt.

Dat gifft noch en anner Oort, en Rosewien to maken: Rootwien un Wittwien tosamenpanschen.

Dat heet: Weißherbst hett en klore Etymologie un wi schöölt dat mal översetten: Wittharvst. HeikoEvermann ✍ 23:28, 22. Aug. 2009 (CEST)

Schöön. Ik fünn Wittharvst ok an’n besten. denn heff ik dat jo richtig maakt...--Iwoelbern ✍ 23:45, 22. Aug. 2009 (CEST)

De Meenung bün ik ok. Man de Ethymologie vun Heiko paßt nich. Wat he beschrifft, dat is dat Maken vun Roséwien. Rosé draff in de EU bloß nömmt weern, wat ut rode Druven keltert is. Just so, as Heiko dat schrifft. En Weißherbst draff in Düütschland avers bloß en besunnern Roséwien heten, de to 100 % vun desülvige Druvenaart maakt is un wenn de Druven denn ok noch vun desülvige Lage stammen doot. Weißherbst is also nich datsülvige, as Rosé, wo Heiko vun schrifft (Dat Tohopenpanschen vun witte un rode Wienen is in Europa verbaden, man in Översee begäng. Europääsche Roséwienen dröövt so nich maakt weern). Vunwegen de Ethymologie: De hett mit dat hoochdüütsche Verbum herbsten woll nix to kriegen, man mit de Blaue Arbst-Druve. Wenn en Blauen Arbst so keltert warrt, dat dor amenne keen blauen (=roden), man en witten Wien bi rutsuurt, denn is dat en Witten Arbst, mientwegen en Wittharvst. Jedenfalls will ik düsse Herkumst vun dat Woort nich unnern Disch fallen laten. Ik hebb an de UNI mol lehrt, dat de eenfachen Ethymologien meist Volksethymologien sünd, mit de richtigen Achtergrünn steiht dat faken so'n beten verdwars...--Bolingbroke ✍ 16:55, 23. Aug. 2009 (CEST)

Oval

Oval as Begreep för en Form is jo nu ok nich plattdüütsch. An’n ehsten künn man dat woll mit eiförmig översetten, wat sik aver ok nich recht platt anhöört. Bi uns to Huus harr’t wohrschienlich eierig heten, wat denn aver weder mehr so’n Ümgangsplatt is. Vörslääg? --Iwoelbern ✍ 16:14, 23. Aug. 2009 (CEST)

Eierig is dat ehr, wat ik mit mit Rad fohren do, wenn ik een intus hebb. Ik dö sütt/seht ut, as en Ei/as Eier seggen. Eierhaftig güng amenne ok noch. --Bolingbroke ✍ 16:59, 23. Aug. 2009 (CEST)

Goot Bispeel. Wenn dat Fohrrad eierig löpt, denn sünd de Felgen woll krumm... Also woneem ik dat bruken do is bi de Kumquats. Dat gifft en Oort de heet "Ovale Kumquats" – dat sünd de, de man ok bi uns in’n Laden köpen kann. Aver villicht künnt wi op platt ok eenfach Eier-Kumquats dorvun maken. --Iwoelbern ✍ 18:00, 23. Aug. 2009 (CEST)

Dat's doch en gode Idee...--Bolingbroke ✍ 23:07, 23. Aug. 2009 (CEST)

Vun dat Oval-Office in Witt Huus makt ji nu aber kien Eier-Kumquats-Büro, oder ? -- Eastfrisian ✍ 16:58, 24. Nov. 2009 (CET)

Schanie (Verständnis) van'n ollen Leedtekst

Ik häb in't westfäölske Volksleedarchiv ne olle mönsterländske Ballade funnen, waobi ik Deele van'n Tekst nich vöstao. To finnen is de Tekst hier: [10] In de teinten un elvten Strophe het dat: "Do sprak to ehr dat falske Hert: / 'Wol achter min Perd do hängt en Hoon / Do mot Helena in bloosen dohn.' // Dorin te bloosen dat wär nich goot / Dann leipen mi alle de Mörners no / As wie de Hunde den Hasen doot." So... de Fraog is nu: 1. Wat sünt "Mörners" un 2. waorüm sal Helena in een Hoon rinblaosen? Buterdem (Ik häb nu kine Lust den heelen Tekst aftoschrieven): Hät se den Kääl den Kopp ("Häuft") afslaon? Un: wat sal dat in de leste Strophe met de siëwen Jungfräulein bedüden? Pläästerman ✍ 02:11, 17. Sep. 2009 (CEST)

En Mörner is en Möörder, vergliek Nedderlandsch moordenaar. Kann in dissen Tosamenhang villicht ok sowat as hoochdüütsch böse Buben oder ok Häscher bedüden.

Hät se den Kääl den Kopp ("Häuft") afslaon? Anners lett sik dat nich opfaten, glööv ik. Jo, de Kopp is'r raf.

waorüm sal Helena in een Hoon rinblaosen? Naja, ik nehm an, dat nich rutkamen schall, dat se em den Kopp rafslaan hett. Also mutt se vörgeven, dat en annern dat doon hett. Un wenn en Verbreken schehn is, denn hebbt se fröher Signaal geven, dat Help rankaamt. Dorüm dat Hoorn blasen. Ik weet nich, wat ik den Text nu richtig to düden kregen heff. Ik bün mi temlich seker, dat dat Leed blot en Fragment is von en öller Geschicht, de en beten mehr Kontext gifft. --::Slomox:: >< 10:35, 17. Sep. 2009 (CEST)

Mit en beten Google Böker heff ik de Geschicht nu tohoop. De Geschicht is en Version von en oold Topos von en Deernsmöörder, dat in en ganz Reeg Versionen överlevert is.

Gerd Olbert is en Möörder. He hett al söven Deerns ünbröcht. Helena schall de achte wesen. De beiden riedt tohoop ut un Gerd Olbert bringt ehr na de Steed, an de he al all de annern Deerns ümbröcht hett. Gerd Olbert fraagt na de Oort, op de se starven will: Ophängen, in't Water oder mit dat Sweert. Helena nimmt dat Sweert un fraagt, dat se ehr Kleed afleggen dröff, dat se dat nich mit ehr Blood vullkleit. Gerd Olbert seggt jo un is för en Ogenblick aflenkt. Helena nimmt dat Sweert un haut Gerd Olbert den Kopp af. Se will dat Hoorn blasen üm Help to ropen, aver deit dat denn nich. Kunnen ja noch mehr Möörders wesen, de to Gerd Olbert tohöört. Se riedt na Huus. Dor drippt se denn Gerd Olbert sien Moder. [11] --::Slomox:: >< 11:12, 17. Sep. 2009 (CEST)

Jau dusend Dank! So mäk dat ook Sinn. Ik häw "Hoon" (so äs et dao stait) nich äs "Horn" sunnern äs iäm den Höönervuegel opfatt. Dat hät ja aower reinewäg kien Sinn maakt. :-) Pläästerman ✍ 16:20, 17. Sep. 2009 (CEST)

Entziehungskur

Ik nehm an, dat wi dorför keen rein plattdüütsch Woort hebbt. Aver wat kann een dorvun maken, wat ok as’n Lemma döögt? --Iwoelbern ✍ 21:29, 15. Nov. 2009 (CET)

Afwennkuur villicht (anlehnt an nedderlandsch ontwenningskuur). --::Slomox:: >< 23:33, 15. Nov. 2009 (CET)

Dat höört sik gor nich slecht an. Dat nehm ik mol... --Iwoelbern ✍ 23:38, 15. Nov. 2009 (CET)

Saite

En Begreep ut de Musik: Saite, Saiteninstrument. Op engelsch warrt dor string vun, de Nedderlänners hebbt dorför snaar. Wat hebbt wi?? --Iwoelbern ✍ 11:05, 24. Nov. 2009 (CET)

Bi uns geev dat mal en Karken-Musikgrupp, de sück "Siedenspölers" nömmt hebbt, aber nipp un nau betracht, ergifft dat eegentlich kien Sinn. Eastfrisian ✍ 16:55, 24. Nov. 2009 (CET)

In't Archiv gifft dat dor al wat to: /Archiv#Saite. Is aver ok nich veel bi rutkamen. Ik heff nu aver noch mal wedder keken un wat funnen: Das Plattdeutsche in Natangen, Sied 24: Seid, f. - Saite. Dor hebbt wi also de ole Form, von de wi in't Archiv al harrn. Denn heff ik in Grammatik der plattdeutschen Sprache: In Grundlage der mecklenburgisch-vorpommerschen Mundart, Sied 75, de Sied is reten - die Saite ist gerissen funnen. Dor hebbt wi also en Form mit i. Wat nu korrekter is, dat weet ik nich. Normalerwies von de Etymologie Seid/Seed.

Dat Woord String gifft dat op Plattdüütsch ok, aver dat bedüüdt ja mehr wat, wat dicker is. En Koh kannst du an'n String op de Weid höden, aver för Saite geiht dat woll nich to seggen, dücht mi. --::Slomox:: >< 18:33, 24. Nov. 2009 (CET)

Na't Geföhl harr ik Siet/d seggt, man dat kann jüst so eenfach ut Gewohnheit vun "Seite" afstammen. Aver wenn du seggst, dat Seid/Seed vun de Etymologie her richtiger is, denn nehmt wi dat. Seh ik dat richtig, dat dat denn mehr as e utsnackt warrt, ok wenn dat mit "ei" schreven warrt? --Iwoelbern ✍ 21:26, 24. Nov. 2009 (CET)

Von de Etymologie kann ik nich utsluten, dat Sied richtig is, aver ik kann utsluten, dat Seed ganz un gor verkehrt is. Mit de Utspraak, do weren IP-Los un ik uns ja al bi de Diskuschoon in't Archiv nich seker. Mi dücht aver, dat ee as in wenen mehr Sinn maakt as ai as in Weid. --::Slomox:: >< 01:23, 25. Nov. 2009 (CET)

Ick weit nu nich, wo Wiggers dat her hett und ob dat begäng west wier, ick fang viellicht mal mit de Herkunft an: Dat Wuurt gifft't ook up Platt, is oewer ut dat Hochdüütsche nahmen worden: "Sait". Chyträus hett dat ook in sin Bauk (Sp. 281): "Fides, chorda, neruus, Cic. Seiden." un "Fides aliquando significat Seidenspill". Dat "Mecklenburgische Wörterbuch" (Bd.5, Sp. 1157) hett noch wat ut Gryse sien "Leienbibel": "De Tyrannen ... slan up einer seyde", "mod. dee späält up de letzt Sait". Dat gifft ook noch de "Fidelseden", dat sünd "saitenartige Muschelfangarme Lewitz". --IP-Los ✍ 00:08, 26. Nov. 2009 (CET)

Een heff ik nu noch wedder funnen: Karl Bauer: Waldeckisches Wörterbuch nebst Dialektproben, Sied 88, hett S^eîd^e f. Saite. S^eîd^e överdragen op noordneddersassisch is Sied. --::Slomox:: >< 22:09, 2. Jul. 2010 (CEST)

Lauschangriff

Dat Slagwoort ut de Politik mutt en Lemma hebben. Lauschen is doch seker sowat as lusche(r)n oder uthorken. Eenfach tosamensetten as Uthorkangreep? --Iwoelbern ✍ 11:52, 5. Dez 2009 (CET)

Oder villicht beter blots Horkangreep ? --Iwoelbern ✍ 11:54, 5. Dez 2009 (CET)

Lauschangriff is ja en Medien-Slagwoord. Wenn wi dor en plattdüütsch Woord för söcht, denn mööt wi dor ok en Slagwoord ut de Medien gegensetten, en Neologismus geiht nich. Dat beste is, wenn wi rutkriegt, wat dor to'n Bispeel in de Narichten von Radio Bremen för bruukt worrn is. Wenn wi dor nix finnen köönt, denn schullen wi bi'n hoochdüütschen Utdruck blieven. Wenn wi achter dat Woord en plattdüütsch Översetten in Klammern un Tüdels achtersetten wüllt, denn dee ik Lüüsterangreep nehmen: "De Lauschangriff („Lüüsterangreep“) is..." --::Slomox:: >< 13:31, 6. Dez 2009 (CET)

Dat Archiv reckt nich so wied trüch un bi archive.org sünd ok blot en poor enkelte Daag in. Villicht schriffst du jem mal un fraagst, wat se dunn bruukt hebbt. --::Slomox:: >< 13:45, 6. Dez 2009 (CET)

Kaulquappen

Ik kenn dat ok blots as Kaulquapp op Plattdüütsch. Aver dat mag wedder so’n hoochdüütschen Import wesen. Weet dat een nipp un nau? --Iwoelbern ✍ 21:58, 12. Dez 2009 (CET)

Kuhlpogg, Pielpogg, Pillepopp, Steertpogg, Killingskopp, Dickkopp, Kusenkopp, Quapp, Kuhlkopp. Deelwies warrt disse Naams ok för den Quabbaal bruukt. --::Slomox:: >< 00:45, 13. Dez 2009 (CET)

un wat nehmt wi dorvun as Lemma?--Iwoelbern ✍ 00:59, 13. Dez 2009 (CET)

Bi us heet de lüttjen Deerter Pielepoggen oder Steertpoggen. Bi Böning hebb ik noch Pidelpoggen funnen. Ik bün för Pielepoggen oder Steertpoggen, man dor kaamt wi amenne dör'nanner mit Steertüze, wat bi us en Eidechse is, avers bi de Oostfresen, gööv ik, ok en Pielepogge.--Bolingbroke ✍ 13:43, 13. Dez 2009 (CET)

Kien Ahnung nich, de Fraag hett sück bi mi noch nich stellt.Eastfrisian ✍ 16:38, 13. Dez 2009 (CET)

Kühlpoggen heiten de Dinger bi uns. Gifft ook männig Nahwies, ick bring hier bloßen mal poor öllere: Niemann, S. 15; Siemssen in Monatsschrift von und für Mecklenburg, 10. Stück, 1790, Sp. 630 usw., wat ut de "Hochzeitsgedichte" von Kohfeldt rutgäben: „Ja Michel dat iß wahr / wie meüten naug ja lieden/ Dei Adbars sünd nu mehr as Kühle-Poggens sünd.“ (1711). --IP-Los ✍ 22:33, 18. Dez 2009 (CET)

verdunsten

Dor hebb ik verdunsten schreven. Plattdüütsch is dat wiss nich, oder? --Bolingbroke ✍ 18:32, 15. Dez 2009 (CET)

Dat heff ik so ok al bruukt. Physikaalsch kannst ünnerscheden twüschen verdampen un verdunsten. Dat een is över'n Kaakpunkt, dat annere dorünner. En annert Woort kenn ik dorför nich. --Iwoelbern ✍ 00:33, 16. Dez 2009 (CET)

Laubwald

Laub gifft dat. Dat heet Loof. Man gifft dat ok Loofwoold oder Loofholt? Oder schall dat beter Blöerwoold heten? --Bolingbroke ✍ 18:36, 15. Dez 2009 (CET)

Loofwoold is mi al mol över'n Weg lopen. --Iwoelbern ✍ 00:34, 16. Dez 2009 (CET)

Böser Blick

Dor gifft dat doch bestimmt en Woort ut'n olen plattdüütschen Höhner- un Bigloven för, oder?--Bolingbroke ✍ 00:05, 16. Dez 2009 (CET)

harr ik ok eenfack as Bösen Blick behollen. --Iwoelbern ✍ 00:36, 16. Dez 2009 (CET)

Gifft dat denn överhoop en bösen Blick in den plattdüütschen Biglöven? Ik glööv dat meist nich. De Plattdüütschen hebbt ok an Behexen un sowat glöövt, aver dat Oog hett dor keen grote Rull bi speelt. Disse Glööv stammt mehr ut'n Süden. Ik glööv nich, dat wi dor en inheemschen Utdruck hebbt. Wenn wi na en nee Woord söökt, denn gefallt mi aver böös Oog beter as böös Blick. --::Slomox:: >< 01:41, 16. Dez 2009 (CET)

Böös Oog kunn man ok as "verletztes Auge" düüden. Wu weer dat mit "Düvelsblick". Eastfrisian ✍ 16:36, 16. Dez 2009 (CET)

"Quaad Ogen" kenn ik. Termo ✍ 17:42, 16. Dez 2009 (CET)

Also in Mäkelborg is de "bös Blick" bekannt. Geef de weck, de hemm sick 'ne Neihnadel oewer de Döör stäken, so as drüdd Og, dormit dat sei nich behext würden (ook in Kinnerwagens, in Kauhstall usw.) Ick hüür dor hüüt noch weck Lüd von vertellen, dat 'n sick 'n Nadel anstäken süll (also de Ollen hemm dat natürlich seggt ;-)) Wenn denn so'n oll Fruuch früher ankeem, dei's för so'n Hex hollen deeden, denn hemm sick ierstmal fürcht. Wiern ook de weck, de sääden, dat ehr Veih doot bläben is, indäm dat so'n Fruuch dat mal anseihn hett. "quaad" is bi uns nich miehr begäng (bloß noch in Osten, dor ist dat oewer 'n Kind), 'ne ollen Nahwies hew ick bie Bartsch, Bd. 2, S.15, funnen, wo de Blick mal vörkümmt: "Twe quaden haben dir angesehen, / drei guden sehen dich widder ahn / hatt dir die düfel angesehen / mit seinen widen ogen, / unser Gott sehe dich wieder an" usw. noch'n bäten Literatur: Biespille: Wossidlo, Sagen, Bd. 2, S. 305 ff., noch wat Nies: Wiese, Aberglaube in Mecklenburg - gestern un heute, in: Stier und Greif 12 (2002), S. 7 - 9, Nahwies ut Bartsch, Bd. 2, S. 149: "Wenn 'n Veih dörch 'bösen Blick' krank ward, möt man em Hor ut 'n Nacken sniden un dat mit 'n Nagel an 'ne Stell nageln, wo nich Sünn noch Maan henschint". --IP-Los ✍ 22:15, 18. Dez 2009 (CET)

Wo du dat seggst, fallt mi dat ok wedder in: In Oorssen un Habenhusen hefft se so vör um un bi 50 Johren noch en Fro kennt, dor menen se, de behex ehre Kinner, wenn se in'n Kinnerwagen keek. Dorüm sünd se up'e annere Stratensiet gahn, wenn se anschüffel un hefft ehr nich in't Huus laten...Wat se dor avers to seggt hefft, weet ik nich mehr.Quaad is hier ok nich mehr bekannt. Man ik kann mi vörstellen, datt dat vördem mol de quaden Ogen ween sünd.--Bolingbroke ✍ 22:33, 18. Dez 2009 (CET)

Mol en beten ut de Botanik

Ik mutt seggen, hier fehlt mi doch allerhand:

Generell. Ik meen, dat Iwoelbern sück dor ok bannig torüchholt,plattdüütsch Naams to verwennen. Dat is ok to'n Bispeel all mit Filapers so. Deelwies gifft dat up düütsch all kien düütsch Naams. Un so en Mischmasch vun all wat, is man slecht. Dor söllt sück de Faklüüd, oder de sück dorför hollen dooht, woll nich eenig wurrn. Eastfrisian ✍ 21:50, 2. Jan. 2010 (CET)

Bitte allens in Wikipedia:Wikiprojekt_Biologie/Planten_un_Bööm sammeln, dormit dat opletzt ok tosamenpasst. HeikoEvermann ✍ 23:59, 2. Jan. 2010 (CET)