Slichte Steekmugge
De Slichte (oder eenfache) Steekmugge, ok Nöördliche Huusmugge nömmt (Culex pipiens, lat. cúlex, -icis, „Mugge“ un pipíre, „piepen“) is een vun de Aarden in de Familie vun de Steekmuggen, de in Europa an’n fökensten vorkamen deit. In Middeleuropa gifft dat bi 100 Aarden vun Muggen.
Slichte Steekmugge; Eenfache Steekmugge;
Nöördliche Huusmugge | ||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Systematik | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
Wetenschoplich Naam | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Culex pipiens | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Carl Linnaeus, 1758 |
Kennteken
ännernDat Lief vun de Slichte Steekmugge is 3 bit 7 Millimeters lang un slank. Se hett smalle Flunken un lange Been. De Segmente vun dat Achterlief sünd dunkerbruun mit witte Bänner. Bi dat Seken gifft dat en langen Steekrüssel. Dor suugt dat Blood mit. Ehr Achterlief is wat rund. Dat Heken hett man bloß en Suugrüssel un kann dor Nektar un Plantenssapp mit upnehmen. Dat Heken siene Föhlspriete hett de Form vun Feddern.
Wo de Slichte Steekmugge vorkamen deit
ännernDe Slichte Steekmugge is in de ganze Welt tohuse.
Wie se leven deit
ännernDe Seken nehrt sik vun Nektar un Söögdeerter un Vagels ehr Blood, de Heken hoolt sik man bloß an Nektar un Plantenssapp. Wenn se sik paart hefft, bruukt dat Seken Proteine. De kann se bloß man dör dat Upnehmen vun Blood kriegen. Vundeswegen is Blood nödig for dat Vermehren. De Steekmuggen könnt de Warmte vun en Lief föhlen un ok Waterdamp un CO² ut’n Aten, se könnt ok Sweet un annere Stoffe bi Minsch un Deert rüken. So finnt se ehren Weert. Bi en Studie is rutkamen, datt Steekmuggen sunnerlich up de Substanz para-Kresol in’n Sweet anspringt. Wenn se den Weert eerst mol funnen hefft, bruukt se to’n Lannen ok ehre Facettenogen. Steekmuggen sünd faken in Swarms unnerwegens. De bestaht to’n groten Deel ut Heken. Wenn en Seken in den Swarm rinfluggt, höört de Heken dat an den deepern Fleegton (350 Hertz). Glieks stört sik de Heken up dat Wief. Tohopen fallt se up’e Eer un paart sik dor. Dat duert man bloß en poor Sekunnen.
Wie se sik vermehren un wassen deit
ännernWenn de Seken befrucht wurrn sünd, blievt se over Winter an schuulte Stellen, as Kellers un Schuppens. In’t Vörjohr weert bi 200 – 300 Eier tohopenbackt un as Scheepken to’n Swemmen up dat Water afleggt. Twuschen de Eier, de dicht bi’nanner liggen doot, is Luft inslaten, so kann düt Flott ok bi Storm nich unnergahn. De Eier könnt up Meere un Dieke, Gravens un Slöte, in Pööl, Regentunnen, Putten un sogor up wat soltig Water afleggt weern. An’n leevsten möögt de Muggen dor avers nehrstoffriek Water to. De Larven könnt dat ok uthollen, wenn se längere Tied dröge liggen doot. Nadem se utkrapen sünd, hangt se sik unner de Uppersiete vun dat Water mit en Atenrohr bit na de Uppersiete hen. Freten doot se, wat dor dör’t Water sweven deit un Algen un luerlüttje Deerter. Wenn se stöört weert, dükert se unner. Verpoppen deit sik de Larve, wenn se veermol de Huud uttrocken hett. As Poppe hett se nich een Atenrohr an’t Achterlief, man veer Atenhörner an’e Bost. Ok as Poppe hangt de Mugge boven unner dat Water, man dat duert nich lang, denn kruppt de Mugge ut. Allens tohopen (vun dat Ei bit hen na de Mugge) duert 20 Dage, man dat hangt ok vun’t Weer af. Freten weert se unner annern vun Fisch un vun Goldpeerd-Larven. De Aart leevt in Europa in twee Typen. Je na Schriever weert se as Unneraart, as Form oder as Ökotyp ankeken. De Form pipiens suugt Blood an Vagels, de Form Culex pipiens molestus suugt an Söögdeerter, sunnerlich an Minschen. 2016 hefft Forschers vun de Universität Wien rutfunnen, datt beide Formen sik hen un wenn mischen doot.[1], vundeswegen kann dat unner Umstänn angahn, datt Vagelsüken up den Minschen overdragen weern könnt.
Wat bi en Steek passeert
ännernDat Seken suugt Blood sunnerlich in’e Schummertied un in’e Nacht. Se kummt dor ok in Wahnungen bi rin. Nadem se up en Weert lannt is, töövt se noch en poor Sekunnen un luert, ob se gewahr wurrn is. Wenn se en Steed up de Huud funnen hett mit en Bloodfatt dor ünner, sett se de Ennen vun de Unnerlipp up’e Huud un bohrt mit ehr Mundwarktüüch deep dör de Huud dör. Bi’n Steken kellt dat meist nich dull, bloß man, wenn de Steekrüssel up en Nerv drepen deit, kriggt de Minsch wat mit. Nu warrt dat Blood upsagen un de Mugge ehr Achterlief warrt dor dick un drall bi un farvt sik rood in. Dör de Spee, de in de Wunne afgeven warrt, warrt dat Blood wat fletig holen un dat kann nich stollen. So kann de Rüssel bi’n Sugen nich tobacken un dat Blood flutt leifig na de Wunne hen.
Jöken/Roodweern/Allergien
ännernWenn bi dat Steken Spee afgeven warrt, fangt dat bi den Minschen an to jöken, towielen gifft dat ok en Allergie. Dat Jöken kummt vun de Proteine her, de mit den Spee in de Suugstell kaamt.
Steekmuggen dreegt Krankheiten over
ännernSteekmuggen dreegt Krankheiten over (kiek bi Vekter), vunwegen datt in den Spee vun de Muggen Viren oder Bakterien in sitten könnt, de vordem bi dat Sugen bi en annern Weert mit dat Blood upnahmen wurrn sünd. Bi C. pipiens, de in Israel fungen wurrn weern, hefft sik dat Sindbis-Virus un dat West-Nil-Virus funnen un bi Muggen ut Ägypten konn Riffdalfever funnen weern.[2] Nich bekannt is avers, ob düsse Krankheiten jummers overdragen weert. Todem is dor over schreven wurrn, datt C. pipiens den Fadenworm Wuchereria bancrofti wietergeven kann. Wenn dat wat sachter aflopen deit, loppt dat man bloß up en Lymphadenitis un en Lymphangitis henut. Man dat kann ok passeern, un de Sake loppt wat swaarer af, un dat gifft tolest en Filariose, bekannt as Elephantiasis tropica. In’t Johr 2010 sünd ok in Düütschland to’n eersten Mol Sindbis-Viren in C. pipens un twee annere Aarden vun Steekmuggen funnen wurrn.[3]
Belege
ännern- ↑ Mischform der Hausmücke kann Krankheiten vom Vogel auf den Menschen übertragen. Pressemitteilung der Veterinärmedizinischen Universität Wien, 26. April 2016
- ↑ Systematic Catalog of Culicidae: pipiens Linnaeus. Up: mosquitocatalog.org ; afropen an’n 24. Juni 2016.
- ↑ Hanna Jöst, Alexandra Bialonski, Volker Storch u. a.: Isolation and Phylogenetic Analysis of Sindbis Viruses from Mosquitoes in Germany. In: Journal of Clinical Microbiology. Mai 2010, Band 48, Nr. 5, doi:10.1128/JCM.00037-10, S. 1900–1903.