Dat Königriek Lesotho (Sesotho: le'soːto), fröher Basutoland, is en parlamentarisch Monarkie in dat süüdlich Afrika. Lesotho is en Enklave in Süüdafrika, dat heet, dat Land wurd vullstännig vun sien Nahbarland umsloten. Lesotho hett aber to'n keen Tiet jemals politisch to Süüdafrika hörrt. Lesotho bedüüd översett Land vun de Sotho-snackend Minschen. Dat Land liggt tüschen den 29. un 30. süüdlichen Breetengraad und bannig hooch. Upgrund vun sein Höhenlaag wurrd das Land ok The Kingdom in the Sky (Engelsch för: Dat Königriek in’ Himmel) nömmt. In dat Land leven 2.125.262 Inwahner up en Flach vun 30.355 km². Dormit is dat Land etwa so groot, as Belgien. De Hööftstadt is Maseru, de mit ruch weg 218.000 Inwahner (2005) insgesamt ok de gröttste Stadt is.

Muso oa Lesotho (Sesotho)
Kingdom of Lesotho (Engelsch)
Flagg vun Lesotho Wapen vun Lesotho
(Flagg) (Wapen)
Wahlspröök: Khotso, Pula, Nala
(Sesotho för: Freden, Regen, Wollstand)
Natschonalhymne: Lesōthō fatše la bo ntat'a rōna
Woneem liggt Lesotho
Hööftstadt Maseru
29° 19′ S, 27° 29′ O
Gröttste Stadt Maseru
Amtsspraak Engelsch, Sesotho
Regeren
König
Parlamentaarsche Monarkie
Letsie III.
Sülvstännigkeit

1966 vun Grootbritannien

Grött
 • Allens
 • Water (%)
 
30.355 km²
? %
Inwahnertall
 • Oktober 2008 afschätzt
 • Inwahnerdicht
 
2.128.180[1]
62/km²
Geldsoort Loti un Rand ([[ISO 4217|]])
BBP 1.600 $ (2008)

665 $ je Kopp

Tietzoon UTC+2 (UTC+2)
Internet-TLD .ls
ISO 3166 LS
Vörwahl ++266
Koort vun dat Land
Koort vun dat Land

Geografie ännern

De westliche Deel vun Lesotho liggt up en Hoochplateau. Dat is dat so nömmte Highveld. In Lesotho warrt dor „Lowlands“ (Siedland) to seggt, vunwegen dat dat in dat Land gegen de „Highlands“ in'n Oosten düütlich sieder is. Düt Highveld besteiht to'n groten Deel ut Sandsteen. Dor siedelt ok de meisten Inwahners up. Ofschoonst dat „Lowlands“ nömmt warrt, is dat bi 1.400 - 1.700 m hooch. In de Landschop gifft dat ok allerhand Flussdalen un Tafelbargen.

De ööstlichen Kuntreien vun dat Land liggt wat höger („Highlands“) , to'n Deel över 2.000 m. Se sünd ut Basalt, de bi Utbröök vun Vulkanen vör 170 bit 150 Mio. Johren tostanne kamen is. Hier gifft dat deepe Flussdalen un bannig veel Bargen un Bargkeden. Meist in de Form vun en Sicht treckt de Drakensbargen sik dör dat Land hen. In Lesotho dreegt se den Naam Maloti-Bargen. De hööchste Barg vun Lesotho un ok de hööchste Barg vun dat ganze süüdliche Afrika is de Thabana Ntlenyana mit 3482 m.

De deepste Stäe vun dat Land is dor, wo de Oranje-Stroom (in Lesotho heet he Senqu) mit den Makhaleng-Stroom tosamenfleten deit. Dat is dor bi 1.400 m över NN. Lesotho is dat eenzigste unafhängige Land up de Eer, wat alltohopen över 1.000 m hooch liggen deit. Bi 80 % vun dat Land liggt sogor över 1.800 m.

Inwahners ännern

 
Wie dat mit de Inwahners vun Lesotho bargup gahn is

Dat Königriek Lesotho hooch in de Bargen is een vun de wenigen Natschonalstaten in Afrika, wo en eenheitlich Staatsvolk in leven deit. Kultur un Traditschonen vun düt Volk sünd all övereen, all höört se dorto. Up jeden Fall höört vun de mehr as 2 Mio. Inwahners vun Lesotho bi 99% to dat Volk vun de Basotho to. Dat warrt to den süüdlichen Twieg vun de Bantu-Völker rekent. Düt Volk is to'n Anfang vun dat 19. Johrhunnert al unner Hööftling Moshoeshoe I. ut allerhand enkelte Stämm tohopenföögt wurrn. Lüttje Minnerheiten gifft dat ok. Dor höört verscheden Gruppen vun Zulu un Xhosa to, man ok Europäers un Lüde ut Asien.

Vunwegen de Geografie sünd de Inwahners ganz unnerscheedlich över dat Land hen verdeelt. Bi 70 % wahnt in den Westen, sunnerlich in de Flussdalen. Hier gifft dat ok dat beten goden Ackergrund in't Land. An'n meisten tohopenstuukt sünd de Minschen in de Hööftstadt Maseru un dor umto. In't Johr 2008 sünd man bloß bi 5 % vun de Inwahners vun Lesotho öller ween, as 60 Johre. Bi 39 % weern jünger, as 15 Johre. In'n Dörsnitt kriegt de Fronslüde in dat Land 3,5 Kinner. Bi 91 vun 1.000 Kinner, de nee up'e Welt kaamt, mütt glieks starven. Vun de Mudders gaht bi 100.000 Geborten 960 doot. 36 % vun de Basotho könnt nich lesen un nich schrieven.

Weertschop ännern

De Arbeitslosigkeit liggt bi 45 %. Dor is se een vun de hööchsten mit in de ganze Welt. Sunnerlich vun dat Enne vun de Apartheid in de Republiek Süüdafrika af an is de Masse vun Arbeitslosen duchtig na baven kladdert. Vördem hefft veel Basotho up Wannerschop in de Minen vun Süüdafrika arbeit'. Nu sünd se tomaakt un de Lüde hefft nix to doon. In'n Momang arbeit' jummers noch bi 30 % vun all Inwahners vun Lesotho in Süüdafrika. De Rest hangt heel un deel vun de Bueree af.

Spraken ännern

De Amtsspraaken sünd Engelsch un Sesotho (süüdlich Sotho). De Muddersprake vun bi 99 % vun de Inwahners is Sesotho. De Engelsche Sprake kümmt vun de Tied her, as Lesotho en Protektorat vun Grootbritannien ween is. Vun bloß lüttje Gruppen weert noch isiZulu un isiXhosa snackt.

Religion ännern

Bi 80 % vun de Inwahners sünd Christenlüde. Dor is woll de Hälft vun kathoolsch, bi 40 % sünd Protestanten (sunnerlich Liddmaten vun de Lesotho Evangelical Church un Anglikaners), 10 % vun de Christenlüde hoolt sik an verschedene afrikaansche Karken. 15 - 20 % vun de Inwahners vun Lesotho öövt en heidnische Naturreligion ut. De Rest sünd Muslimen un Hindu.

Historie ännern

As de Zulu in Süüdafrika inwannert sünd, hefft se de verscheden Sotho-Stämm in de Bargen vun Lesotho afdrängt. Unner König Moshoeshoe I. is dor denn dat hüdige Basotho-Volk tohopenwussen. Dat sütt so ut, as wenn de Königen sik denn freewillig unner Grootbritannien sien Schutz as Protektorat stellt harrn. Dor sünd de Königen vun Lesotho bi an de Macht bleven un de Zulu, man ok de Buren ut Süüdafrika konnen dor denn nich gegenan. De Staat is an 4. Oktober 1966 unafhängig vun Grootbritannien wurrn.

Belegen ännern

  1. Born: CIA World Factbook 2008