Malta


(Flagg)	(Wapen)

Wahlspröök: Truly Mediterranean

Natschonalhymne: L-Innu Malti

Hööftstadt Valletta
{{{BGR}}}° {{{BMIN}}}′ {{{NS}}}, {{{LGR}}}° {{{LMIN}}}′

Gröttste Stadt

Amtsspraak Malteesch, Engelsch

Regeren
Präsident Maltas parliamentary democracy
Robert Abela

Grött
• Allens
• Water (%) 316 quadratkilometer km²
? %

Inwahnertall
• Inwahnerdicht /km²

Geldsoort Euro ([[ISO 4217|]])

BBP

17.765.270.015 US-Dollar $ ()

$ je Kopp

Tietzoon UTC+1 (UTC)

Internet-TLD

.mt

ISO 3166 MT

Vörwahl ++356

De Republiek Malta is ene Inselstaat in de Middellannsche See twüschen Sizilien un de noordafrikaansche Küst. Fröher weer se en britischen Stüttpunkt (Kroonkolonie) up den Weg vun de westliche na de ööstliche Middellannsche See. Mit good 430.000 Iwahner (2014) up blots 316 km² Flach gellt Malta as de Staat mit de fievthööchste Bevökerungsdicht weltwiet. De Grootdeel vun de Bevölkerung konzentreert sück up de Hööftstadtregion um Valletta, in de sien Ballungsruum rund 394.000 Inwahner leven.^[1]

Spraken

De Malteser sünd en vöritalieensch un araabsch Mischvolk mit maghreb-araabschen Dialekt.

Amtsspraak is Malteesch, wat mit Araabsch verwandt is.

Geographie

Küstenliens wiels de letzt Iestiet

Malta tellt mit en Flach vun 316 Quadratkilometern to de Dwargstaaten, is en beten lüttger as de Stadt Bremen un knapp düppelt so groot as Liechtensteen. De Archipel liggt 81 Kilometer süüdlich vun de Küst vun Sizilien, 350 Kilometer nördlich vun de libyschen Habenstadt Al Khums, 150 Kilometer nordöstlich vun Lampedusa un ruchweg 285 Kilometer süüdöstlich vun de tuneesch Halfinsel Cap Bon. Dat is neben Zypern dat eenzige Land vun de Europääsch Union, dat vullstännig süüdlich vun den 37. Breetengrad liggt.

Dingli Cliffs, hööchst Punkt vun dat Archipel

Satellitenbild vun Gozo, Cominotto, Comino un Malta

De Hööftinsel Malta (malteesch: Malta) is 246 Quadratkilometer groot, nah Süden hen utricht un reckt en Längt vun 28 un en maximale Breedt vun 13 Kilometern. Tüschen hör nordwestlich Enn‘ un de tweet Hööftinsel Gozo (malteesch: Għawdex) erstreckt sück de 4,4 Kilometer wiet Gozokanal, in den de 2,7 Quadratkilometer groot Insel Comino (malteesch: Kemmuna) as ok dat nich bewahnt Felseneiland Cominotto (malteesch: Kemmunett) liggen. Gozo, 67 Quadratkilometer groot, meet in Ost-West-Richt 14,3 Kilometer in de Längt un bit to 7,25 Kilometer in de Breedt. De wiederen – allesamt nich bewahnt – Inseln vun den Staat sünd dat 4,4 Kilometer südlich vun Malta liggen Filfla (malteesch: Filfola) un de Saint Paul’s Islands (malteesch: l-Gżejjer ta’ San Pawl) an dat nördlich Enn‘ vun de St. Paul’s Bay, de 83 Meter vör de Küst liggen un tatsächlich tosommenhangen, deren Verbinnensstück bi ruuch See allerdings överspöölt wurrn kann. In‘ Westen vun Gozo, an de Swaart Lagune dicht bi den Dwejra Point, ragt de 60 Meter hooch Fungus Rock (malteesch: Il-Ġebla tal-Ġeneral) ut dat Meer, en groot Kalksteenfelsen. Manoel Island (malteesch: Il-Gżira Manwel) in‘ Marsamxett Harbour tüschen Valletta un Sliema wuurd meest nich mehr to de Inseln tellt, wiel se över en Damm un en Straat mit dat Fastland verbunnen is.

Da charakteristischste geographisch Markmal vun Malta ist de Verscheedenheit sien Küstenliens, wat besünners up de Hööftinsel to sehn is. Sünd de Ost- un de Nordostsiet vun flach Stränden un wiet Buchten as de Marsaxlokk Bay, den Marsamxett Harbour, den Grand Harbour, de Mellieħa Bay un de St. Paul’s Bay präägt, finnen sück in‘ Südwesten un Norden düchtih scharp tekent Küstenafsnitte mit Felsformatschonen un grottenähnlichen Insnitten. Up disse Siet heevt sück Malta bannig schroff ut dat Meer un bild langtrucken Steilküsten, de an de Dingli Cliffs in‘ Ta’ Dmejrek kulmineeren, de mit 253 Metern hööcht Erhebung vun dat Land. Wiedere Karsthöhentüüg finnen sück in‘ Nordwesten mit de Mellieħa Ridge, de Bajda Ridge un de bit to 122 Meter hooch Marfa Ridge. De hööchsten Erhebungen vun Gozos sünd 127 Meter hooch.

Wegen de extrem Waterarmoot gifft dat up Malta, Gozo un Comino kien düersam Strööms. Nah stark Nedderslääg in‘ Winter können sück eenige utdröögt Bachbetten tietwies mit Regenwater füllen. Disse meest lütt Rinnsale loopen in eng Felsendälern, den Wieds, tosommen, wo se nicht so gau verdunsten. De längste tietwielige Bachloop is in‘ Wied l-Għasri to finnen, de an de Nordküst vun Gozo in en fjordähnliche Meeresbucht aflöppt. De eenzig gröttere See vun dat Archipel is künstlich anleggt un liggt binnerhalv vun de Ghadira Nature Reserve up de Landengt vör de Marfa Ridge knapp twee Kilometer nordwestlich vun Mellieħa. De is 350 m mal 220 m groot un hett tallriek Binneninseln.

Geschichte

Tempel ut de Steentiet up de malteesche Insel Gozo

In't Öllerdoom weer Malta naenanner in’n Besitt vun de Phönizier un Karthager, 218 v. Chr. röömsch, 533 nehm Belisar Malta de Vandalen af, 868 kemen den Araber un 1091 de Normannen. Karl V. geev 1530 de Insel an de Johanniter, 1798 kemen Napoleon un 1802 de Englänner. In'n Tweete Weltkrieg kunnen de Englänner de Insel gegen de Düütschen un Italiener verdefenderen, aver in 2000 Luftangrepen worrn 30.000 Hüüs demoleert, un 1500 Minschen kemen to Dood.

Staat

Siet 1964 Staat in’t Commonwealth. An 13. Dezember 1974 verklaart sück Malta to’n sülvstännigen Republiek. De Verfaten is demokraatsch. 2004 worr Malta in de EU upnahmen.