-büttel
De Sülv -büttel (ok -böttel, -büddel etc.) in Naams vun Öörd kummt von dat Ooldsassische bodal för „Hoffsteed“.
Vörkamen
ännernDe -büttel-Öörd doot al in Noordwestdüütschland liggen un sünd hier to’n Bispeel in Dithmaschen faken. Aver ok in Holsteen, langs de Ünnerwerser un in de Lümbörger Heid doot welk liggen. Aver vör allen in’n Popendiek bi Bruunswiek (ganz in’n Süden von dat Rebeed, in dat de Naam vörkummt) doot de -büttel-Öörd dicht an dicht liggen.
Herkumst
ännernDat Woord geiht trügg op en indogermaanschen Stamm *bhu (boon, ween), ut den sik in ooldsassische Tied en Word bodal (Hoffsteed) billt hett. Annere Formen to dat sülve Woord weren ooldsassisch -gibutli, -gibudli, -butli un middelnedderdüütsch -bütle, -bötle.
In de eerste Sülv sünd faken Personennaams to finnen, to’n Bispeel bi Adenbüttel (Adenebutle von Ado) un Röbüttel (Ricbaldesgebutile von Ricbald).
Mit’n Bödel as Gerichtsdener hebbt de noorddüütschen -büttel-Öörd nix to doon.
In Grootbritannien gifft dat en Reeg Öörd, de op -bottle ennen doot, un in Däänmark un Sleswig Öörd, de op -bøl oder -büll ennen doot. Dat is nich seker, wat disse Öörd mit de -büttel-Öörd in Noorddüütschland tohoophängt.
List von de Büttel-Öörd
ännernLiteratur
ännern- K. Casemir: Die Ortsnamen auf -büttel. (Namenkundliche Informationen 19). Leipziger Univ.-Verlag, 1997, ISBN 3-931922-75-8
- L. Fiesel: Ortsnamenforschung und frühmittelalterliche Siedlung in Niedersachsen. Niemeyer, Halle 1934
- Johann Ulrich Folkers: Die Herkunft der Ortsnamen auf -büttel in Schleswig-Holstein. Zugleich ein Beitrag zur Rundlingsfrage. In: ZSHG. 62 (1934), S. 1–84
- Wolfgang Meibeyer: Siedlungskundliches über den Papenteich und die Frage seiner -büttel-Orte – Die Besiedlung des alten Nordwaldes zwischen Gifhorn und Braunschweig während des frühen Mittelalters. 2. Auflage. Gifhorn 2004, ISBN 3-929632-70-5
- Heinrich Wesche: Unsere niedersächsischen Ortsnamen. Allefelle 1957