Vaagdiegericht Land Wusten

Dat Vaagdiegericht Land Wusten weer en Gericht un Verwaltensrebeed in Bremen-Veern un in dat Königriek Hannover mit Seet in Dorum binnen de Landdrostie Stood. Dor hett groff dat Rebeed von de hüdige Wuster Noordseeküst tohöört. Lüttjere Delen höört vondaag ok to de Gemeen Geestland un de Stadt Bremerhoben.

Dat Vaagdiegericht bestünn ut de Wuster Kaspels Cappel, Dorum, Imßen, Millm, Misselwarden, Mulsen, Padingbüddel, Spiek un Wremen. Tosätzlich to disse negen Kaspels hebbt dor dat Dörp Olenwoold un dat vörherige Amt Noordholt tohöört.

In’n Noorden von dat Gericht leeg dat hambörgsche Amt Ritzbüttel, in’n Noordoosten dat Land Hadeln, in’n Oosten un Süüdoosten dat Amt Beers un in’n Süden dat Amt Leh un na 1827 denn ok Bremerhoben.

Historie

1810 hett Frankriek ünner Napoleon dat Gericht innahmen. In disse Franzosentied hett dat toeerst bet to’n 31. Dezember 1810 to dat Departement von de Elv- un Wersermünn in dat Königriek Westfalen höört un denn to dat Departement von de Wersermünnen un direkt to Frankriek. Dorum weer in disse Tied de Seet von’n Kanton Dorum. 1813 müssen de Franzosen dat Rebeed denn opgeven un de ole Stand is wedderkamen.

An’n 5. Juni 1819 is dat Amt Noordholt oplööst worrn un de gröttste Deel von dat Amt keem an dat Vaagdiegericht Land Wusten.

1848 weer dat Gericht so 193,48 km² groot.

Mit de Verwaltens- un Justizreform an’n 1. Oktober 1852 is dat Vaagdiegericht oplööst worrn un dor is tohoop mit de Gemeen Holsseln ut dat Amt Beers dat Amt Dorum von worrn.

Öörd Stand 1848

Kaspel Dorum Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Dorum 744 126 Flecken Gemeen 2 Dorumer Veerdel ut de enkelten Hööv un Hüüs Dorumer Specken, Ooster- un Westerbüttel, Feldsaten un Themeln 301 44 3 Vallinger Veerdel ut de enkelten Hööv un Hüüs Knakenborg, Heuhusen, Kreienborg, Süder- un Eckwarden, Heubarg un Valje 210 32 4 Ahlinger Veerdel ut de enkelten Hööv Ahlingen, Blickhusen, Oberhusen, Middel- un Nedderstreek un Olendiek 227 37 5 Alsumer Veerdel ut dat Dörp Alsum un de enkelten Hööv Marren un Wischhusen 240 43 6 Dorumer Neefeld 94 22 enkelte Hööv	Kaspel Mulsen Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Mulsener Veerdel mit dat Dörp Mulsen, den eenstelligen Hoff Sassendingen un de enkelten Hööv von Lewen 244 43 Gemeen 2 Wierder Veerdel ut de enkelten Hööv Wierde un Barlinghusen 125 23
Kaspel Wremen Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Süderveerdel ut de Oortschoppen Schottwarden un Hülsen, de twee Hööv Barward un Eckeleh, de enkelten Hüüs Ilkenbarg un Süderdeel der Hofe Gemeen 2 Wremer Veerdel mit dat Karkdörp Wremen un de enkelten Hüüs Noorderdeel der Hofe, Hungerhörn, Wremerbüttel un Wremerdeep 3 Noordwierder Veerdel ut de enkelten Hööv Noordwierde un den Domanialhoff Hünkemann 4 Üterveerdel ut de Oortschop Smarrn un de enkelten Hööv un Hüüs Rintzeln, Rielk un Smarrn na’n Grohden De Inwahners sünd nich na de Veerdels tellt worrn, man na de Feldmarken: Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Feldmark Hofe 199 39 Gemeen 2 Feldmark Schottwarden 147 23 3 Feldmark Wremen 586 99 4 Feldmark Schmarren 176 32	Kaspel Imßen Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Dingen 269 51 Dörpschop Gemeen 2 Weddewarden mit’n Brinkamahoff un den Hoff Weddewarderbüttel 313 57 Dörpschop 3 Imßen 14 2 Kark mit Parr un Kösterwahnung
Kaspel Misselwarden Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Twendammer Veerdel ut de enkelten Hööv Twendamm, Mirk, Parr, Lütjendörp, Feldhoff, Flohborg un Veerhusen 157 27 Gemeen 2 Dörp-Veerdel mit dat Karkdörp Misselwarden 129 25 3 Süderveerdel ut de enkelten Hööv Höcht, Harmsbüttel, Böver- un Nedderstreek, Fockwarden, Bowarden, Solthörn, Olendiek un Lauwarden 139 25 4 Noorderveerdel ut de enkelten Hööv Olendiek, Nedder- un Middelstreek un Westerweg 177 30	Kaspel Padingbüddel Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Böverveerdel mit dat Karkdörp Padingbüddel 139 28 Gemeen 2 Süderveerdel ut den enkelten Hoff Bellitzen un de enkelten Hööv von Rotthusen 173 37 3 Noorderveerdel ut de enkelten Hööv un Hüüs von Nedder- un Böverstreek un Olendiek 239 38 4 Padingbüddler Neefeld 36 7 enkelte Hööv
Kaspel Cappel Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Grotenbütteler Veerdel mit dat Karkdörp Cappel un de enkelten Hööv un Hüüs an’n Spieker, Millmer un Dorumer Weg 209 40 Gemeen 2 Düringer Veerdel ut de enkelten Hööv un Hüüs Düringerweg, Cappler Böver- un Nedderstreek un Olendiek 193 32 3 Tandinger Veerdel ut de enkelten Hööv un Hüüs Möhlenweg un bi de Cappeler Möhl 190 30 4 Buurschop-Veerdel ut de enkelten Hööv un Hüüs Spiekerweg 145 25	Kaspel Spiek Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Spieker Veerdel mit dat Karkdörp Spiek 197 33 Gemeen 2 Spieker Noorderveerdel an’n Olendiek ut de enkelten Hööv Spieker Olendiek, Wackelstraat (enkelt Hoff) un Sielhusen (enkelt Hoff) 74 12 3 Steenauer Veerdel ut de enkelten Hööv un Hüüs Steenau, Spieker Noordermarren, Nedder- un Böverknill 260 49 4 Süüdmarner Veerdel ut de enkelten Hüüs Hartingspecken, Spieker Südermarren un de enkelten Hööv Booth 112 20
Kaspel Millm Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Millm mit Kraansborg (4 enkelte Hööv) un Sorthum (enkelte Hüüs) 440 74 Karkdörp Gemeen 2 Millm in de Masch 234 35 enkelte Hööv 3 Northum un Scharnst 59 11 enkelte Hööv	Oort Lüüd Hüüs Aard Status Olenwoold mit de Windmöhl un dat enkelte Huus Olenwolerhöh 303 63 Dörp Gemeen
vörmalig Amt Noordholt Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Cappeler Neefeld 325 52 enkelte Hööv un Hüüs Gemeen 2 Dieksenn 154 38 Oortschop Gemeen 3 Noordholt mit de Windmöhl 213 44 Dörp Gemeen 4 Spieker Neefeld 229 40 enkelte Hööv un Hüüs Gemeen Halvmaand 14 1 Domanialhoff Liether Hoff 8 1 Domanialhoff Pompdamm 10 1 Domanialhoff Schöönoort 15 1 Domanialhoff

Inwahnertall

Johr	Inwahners
1810-00-001810	5.892 Lüüd. 1.175 Füürsteden
1823-00-001823	7.310 Lüüd. 1.368 Hüüs
1848-00-001848	8.462 Lüüd. 1.492 Hüüs

Amtlüüd

De eerste Bövervaagd in Dorum is 1524 von’n Arzbischop von Bremen as Landsherr över dat Arzstift Bremen insett worrn, nadem dat Arzstift in de Slacht op’n Mulsener Karkhoff dat vörher fre’e Land Wusten överwunnen harr. De Titel von’n eersten Beamten in dat Vaagdiegericht hett sik 1833 von Bövervaagd op Amtmann ännert.

• 1686–1695: Johann Georg Wolff
• 1696–: Dietrich Hinrich Hoddersen Balling
• 1740–1753: Johann Arnd von der Lieth
• 1753–: Levin von Schlepegrell
• ~1784: Johann Conrad Lübs
• 1799–1806: Christian Daniel von Finckh
• 1808–1819: Wilhelm Friedrich von Borries
• 1820–1839: Gottlieb Christian Dodt
• 1839–1845: Carl Franz Heinrich Wilhelm Wehner
• 1845–1848: Friedrich Wilhelm Strücker
• 1848–1852: Ferdinand Wippern