Bremervöör
Bremervöör is en Stadt in de Gemeen Bremervöör in’n Landkreis Rodenborg (Wümm), Neddersassen mit ruchweg 11.500 Inwahners. Binnen de Gemeen Bremervöör billt de Oort Bremervöör en polietsche Oortschop mit egen Oortsraad un Oortsbörgermeester.
| Wapen/Flagg | Koort | |
|---|---|---|
|
|
| |
| Basisdaten | ||
| Flach: | 32,26 km² | |
| Inwahners: | 11.762 (31. Januar 2015) | |
| Inwahnerdicht: | 364,6 Inwahners pro km² | |
| Postleettall: | 27432 | |
| Vörwahl: | 04761 | |
| Geograafsche Laag: | Koordinaten:53° 29′ N, 9° 9′ O53° 29′ N, 9° 9′ O | |
 | ||
|
| ||
To Bremervöör höört von öllers ok de lüttjeren Wahnplätz Koornbeek, Vörwark, Öölmerdamm, Oosterenn, Fresenborg, Bevernerweid, bi de Höhn un Kiel an de Höhn mit to.
Geografie
ännernBremervöör liggt in de Mitt vun’t Elv-Werser-Dreeeck twüschen Hamborg un Bremerhoben. As Utgangs- oder Endsteed vun de Düütsche Fährstraat hett dat Water un de Schipperee Bedüden för de Stadt. Se liggt an Vörer See un sünners ok an de Oost, de vör allen in verleden Tieten veel nütt worrn is. Bremervöör hett dorüm ok en Haven.
An de Süüdkant von Bremervöör löppt de Öreler Kanaal langs.
De Naveröörd sünd Hönau-Lindörp un Neer-Ochenhusen in’n Noorden, Öölm, Öölmerdamm un Hogenmoor in’n Noordoosten, Heesdörp un Bevern in’n Süüdoosten, Minst in’n Süden, Sprekens un Fohrendörp in’n Süüdwesten, Örel in’n Westen un Glinn mit Koornbeek un Mehdörp in’n Noordwesten.
Mit Tingo in’n Süden is Bremervöör vondaag al kumplett tohoopwussen.
Geologie
ännernEn Översicht över de Geologie un Entstahn vun dat Rebeet vun’n helen Landkreis is in den Artikel Landkreis Rodenborg (Wümm) beschreven un kann dor naleest waarn.
Historie
ännern
To Anfang vun’t 12. Johrhunnert hett de sass’sch Hertog Lothar vun Supplingenborg, den lateren Kaiser Lothar III. an en strategisch bedüdsome Fort över de Oost, de Waterborg Vöör boen laten, de „castrum vorde“ nöömt weer. Se weer düchtig groot un harr dorüm en bestimmende Bedüden in de Lannen twüschen Elv un Werser. Dorüm weer se in de folgenden Johrhunnerten aver ok faken Teel vun düchtige kriegerische Uteneensetten.
De Fasten güng in’n Striet üm dat Arv vun de Stoder Grafen 1144 eerstmol in de Besitt vun’n Hertog Hinnerk de Lööw un sien Söhnen, vördem se 1219 an de Bremer Arzbischöp fallen is. As de Borg in’n Middelpunkt vun’t geistliche Förstsendom leeg, is se gau to de Hööftborg vun’t Arzbisdom worrn. In’t latere Middelöller weer dor ok de Sitt vun de Zentralverwalten vun’t Arzstift, as ok de öörtlich Verwalten vun de Vaagtee oder vun’t Amt Bremervöör. Mehrere Bremer Arzbischöp hebbt as weltlich oder geistlich Kop vun’t Arzstift vun Bremervöör ut regeert. Vun wegen de velen Uteneensetten un Strietereen mit den Raat vun de Stadt Bremen un de ansässigen Kooplüüd weern se nich faken in Bremen.
In’n Verloop vun den Dörtigjohrigen Krieg is Bremervöör merhmols vun de Kaiserlichen, Dänen un Sweden belagert worrn, so as 1627 un 1646. De Oort is dorbi to’n gröttsten Deel tonicht maakt worrn, dorüm hebbt de Sweden jemehrn Sitt vun de Regeeren vun’t nee inrichte Förstendom Bremen-Veern na Stood verleggt. En wietere Belagern keem 1657 över den Oort wiel den Eersten Nordischen Krieg oder Däänsch-Sweedschen Krieg. 1682 is de Borg Vöör opletzt kumplett tonicht maakt woorn un de Hüüs vun’t Slott weern afbroken. Blots de ehmolige Kanzlei vun de Arzbischöp vun Bremen un Veern ut de Tiet üm 1608 is stahn bleven. Dat is vundaag dat Oole Kreishuus. Dat wunnen Bomaterial is ünner annern to’n Opbo vun’n Swedenspieker in Stood bruukt worrn.
1852 hett Bremervöör de Stadtrechten kregen. Vörher harr de Oort den Status von en Flecken.
De Haven vun Bremervöör weer in’t 19. Johrhunnert un Anfang vun’t 20. Johrhunnert as Endsteed vun de schippbore Oost en wichtigen Oort to’n Ümslahn vun Törf ut dat Düvelsmoor as ok för Stackbusch, de mit Evers wietertransporteert weern. Mit dat Verbetern vun de Landweeg in’t 20. Johrhunnert hett de Stroomschipperee aver ehr Bedüden kumplett verloren.
Verwaltungsgeschicht
ännernIn de Franzosentied von 1810 bet 1814 weer de Oort Seet von de Mairie Bremervöör un den Kanton Bremervöör. Dat Rebeed hett in disse Tied 1810 to dat Königriek Westfalen un von 1811 bet 1814 to dat Franzöösche Kaiserriek ünner Napoleon höört.
De Oort hett vör 1852 to dat Amt Bremervöör tohöört. Von 1852 bet 1885 weer dat en egenstännige Stadt, de to keen Amt höört hett. 1885 is Bremervöör Deel von’n Kreis Bremervöör worrn, 1932 von’n ne’en, grötteren Kreis Bremervöör un 1977 von’n Landkreis Rodenborg.
An’n 1. März 1974 is Bremervöör bi de Gemeenreform in Neddersassen mit de Gemenen Bevern, Heesdörp, Hönau-Lindörp, Isheim, Mehdörp, Minst, Neer-Ochenhusen, Öölm, Oostendörp, Plönjeshusen un Sprekens to de ne’e Gemeen Bremervöör tohoopleggt worrn.
Inwahnertall
ännern| Johr | Inwahners |
|---|---|
| 1793[1] | 154 Füürsteden |
| 1812[2] | 1.321 |
| 1824[3] | 204 Füürsteden |
| 1848[4] | 2.689 Lüüd, 317 Hüüs |
| 1. Dezember 1871[5] | 2.619 Lüüd, 357 Hüüs |
| 1890[6] | 3.031 |
| 1. Dezember 1910[7] | 3.864 |
| 1925[6] | 4.273 |
| 1933[6] | 4.435 |
| 1939[6] | 4.796 |
| 31. Dezember 2009[8] | 11.387 |
| 31. Januar 2015[9] | 11.762 |
Religion
ännernBremervöör is evangeelsch-luthersch präägt un billt mit de Liborius-Kark en egen Kaspel.
För de Kathoolschen is de St.-Michaelskark tostännig, de siet 1. September 2010 to de Karkengemeen Hillig Geist in Stood tohöört.
Politik
ännernBit to’n Oplösen vun’n Ooltkreis Bremervöör 1977 weer de Stadt Sitt vun de Kreisverwalten. Dorna is dat Rebeet Deel vun den hüdigen Landkreis Rodenborg (Wümm) worrn un de Verwalten güng na Rodenborg över.
Oortsraad
ännernBremervöör hett binnen de Gemeen Bremervöör en egen Oortsraad mit negen Maten. Dat Grünnen von en Oortsraad is 2009 beslaten un bi de Kommunalwahlen 2011 toeerst wählt worrn.
| Johr \ Partei | Tall | SPD | Börgerlist | WG Gemeensaam för BRV | WG Gröne List | CDU | Bunte List | WG Bremervöör/Tingo |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2011 | 9 | 3 | 3 | 2 | 1 | |||
| 2016 | 9 | 3 | 4 | 1 | 1 |
- Liddmaten
- 2011:
- SPD: Rainer Hartmeyer, Alexander Oppermann, Heinrich Tiedemann
- BL: Günther Hahn, Johannes Klotz, Susanne Morgenstern
- WG Gemeensaam för BRV: Peter Hoheisel, Uwe Matthias
- WG Gröne List: Gisela Bussenius
- 2016:
- CDU: Peter Hoheisel, Uwe Matthias, Frank Pingel, Dirk-Frederik Stelling
- SPD: Rainer Hartmeyer, Lars Lust, Marco Wettlaufer
- Bunte List: Ilse Heise
- WG Bremervöör/Tingo: Herbert Bardenhagen
Börgermeesters/Oortsbörgermeesters
ännern| Tied | Börgermeester | Partei |
|---|---|---|
| 1834–1839 | Friedrich Conrad Degener | |
| –1852 | Johann Heinrich Georg Bernhard Danckert | |
| 1852–1854 | Friedrich von Wardenburg | |
| 1856–1861 | Gustav Albrecht | |
| 1861–1867 | Amtsassesser August Wilhelm Tasche | |
| 1869– | J. F. Schmidt | NLP |
| –1911 | Alfred Isensee | |
| –1933 | Erich Michaelis | |
| 1933–1945 | Wilhelm Lührs | NSDAP |
| 1945/1946 | Martin Heyns | |
| 1946–1948 | Werner Schrader | |
| 1948–1961 | Ludwig Meyer | DP |
| 1961–1964 | Walter Hölter | CDU |
| 1964–1974 | Wilhelm Reitmann | SPD |
Oortsbörgermeesters:
- 2011–: Susanne Morgenstern
Wapen
ännernDat Wapen von de Stadt Bremervöör wiest op roden Grund en sülvern Afbild vun den hilligen Liborius mit Hilligenschien, de in de rechte Hand en sülvern Slötel un in de linke en apen Book hollt.
Weertschop un Infrastruktur
ännernBremervöör billt en Middelzentrum för de Öörd in de Ümgegend. De Stadt hett en Footgängerzoon, to de de Bornstraat, de Karkenstraat un de Raadhuusmarkt höört. Dat gröttste Geschäft in de Binnenstadt is Mode-Steffen, dat Mood un Sportsaken verköfft. Dat Ünnernehmen is 1890 von Georg Steffen ut Karkwist grünnt worrn. In de Johren 1960 hett dat Gebüüd en Parkdack kregen un in de Johren 1970 is dat Huus von een Etaasch op veer Etaaschen utboot worrn.[10]
Dat twete grote Geschäft för Mood in Bremervöör weer Kammann. Dat Ünnernehmen is 1895 von Johannes Dietrich Kammann grünnt worrn. Dat Geschäft is denn 1936 utboot worrn un 1965 noch wedder, nadem veer Naverhüüs toköfft worrn sünd. 1989 is dat hüdige Gebüüd boot worrn. Mit dat Enn von dt Johr 2014 hett Kammann in Bremervöör dichtmaakt, von wegen dat de Ümsatz nich mehr reckt hett.[11]
Dat Kino in de Bornstraat hett von 1953 bet 2007 bestahn. Dat harr een Saal mit toeerst 399 Plätz. Na en Ümbo 1991 harr dat man noch 252 Plätz.[12] Vondaag hett Bremervöör keen Kino mehr.
Bremervöör hett von dat Land Neddersassen dat Prädikat Erholungsort kregen.[13]
De Volksbank Oosterholt-Scharmbeek hett in Bremervöör in de Ole Straat 17-20 en Filiaal.
Dat Ünnernehmen Geti Wilba hett in Bremervöör sien Hööftsitt un bedrifft dor twee Warken.
Verkehr
ännernIesenbahn
ännernIn Bremervöör draapt sik de Bahnlienen vun Bremerhoben na Hamborg (Bahnlien Bremerhoben-Buxtuud) un de vun Bremen na Stood („Moorexpress“). De letzte warrt aver man blots noch in’n Touristenverkehr an Wekenennen bedreven un föhtr dör de Landschap vun’t Düvelsmoor. De anliggend Gemenen un eenige Fohrgast- un Ümweltverbännen sett sik al siet lange Tiet dorför in, dorut wedder en regelmatig föhrende Vebinnen to maken. Beide Strecken warrt vun de Iesenbohn- un Verkehrsbedrief Elv-Werser GmbH (EVB) bedeent, de ehr Bedrievszentral in Bremervöör hett. Ok de to Tiet blots in’n Gödertransport nütt Bahnlien över Zeven na Rodenborg (Wümm) (ehmolig de Bahnlien Bremervöör-Wasra) twiegt hier af.
Straat
ännernBremervöör warrt vun de B 71 un de B 74 dörlopen. In de Stadt Bremervöör vereent sik de beiden Bundsstraten. Na Oosten splitt sik beide op. De B 71 twiegt na Süüden af un geiht över Bevern wieter na Zeven, wiel de B 74 na Noordoosten vörbi an Neer-Ochenhusen na Stood föhrt. Na Westen loopt de beiden Bundstraten noch en Tiet tosamen bit Basdaal. De B 74 löpt vörbi an Gnarrenborg na Oosterholt-Scharmbeck un wieter na Bremen, wiel de B 71 över Beverst na Bremerhoben föhrt. In’n Westen vun Bremervöör twiegt vun de B 71/74 ok noch de B 495 na Noorden af. De föhrt över Loomst un Basbeek/Warstood (Gemeen Hemmoor) bit an de Elv na Wischhoben un slutt dor an de Elvfähr Glückstadt–Wischhoben an.
Opstunns is Bremervöör wiet af vun’t Autobahnnett. Man, de plante A 22 schall noordwestlich an de Stadt vörbiföhren.
Freetied
ännernIn Bremervöör na Tingo hen liggt dat Swemmbad Delphino Bremervöör.
Scholen
ännernIn Bremervöör gifft dat de Bremervöör-Midd un in’n Süden in Tingo de Grundschool Tingo.
Kultur
ännern
In Bremervöör gifft dat en ganze Reeg vun Museen un annere Saken, de man sik ankieken kann. In’t Oole Kreishuus, wat dat öllste överduernde Huus in de Stadt Bremervöör is, is vundaag dat Bachmann-Museum ünnerbrocht. Na den Neebo vun’t Kreishuus op dat Land vun de ehmolige Borg Vöör is dat Rebeet toeerst as Kreismuseum nütt worrn un bit 1991 ok as Kreisarchiv. Vundaag bargt dat Museum Utstellensstücken to de Geologie, Archäologie un Historie vun de Region. Bito finnt Wannerutstellen, Föhren un Vördrääg statt. Blots wenige Minuten to Foot dorvun liggt an’t Över vun’n Ausee en rekonstrueert Hüttendörp ut de Middelsteentiet.
In anner’t Museum lieggt in de Vörwarkstraat. Dat befaat sik mit den ehmolgen Landkreis Stuhm in Westpreußen. Man ok in de lütteren Oortdelen gifft dat eenige historsche Hüüs un Anlagen to bekieken oder ok de Bultengräver, de in de Neeg vun Hönau-Lindörp to sehn sünd.
De feine Landschap an de Oost un de Vörer See laadt ok vele Touristen na Bremervöör in. Bremervöör is ok en Utgangssteed- un Endsteed vun de Düütsche Fährstraat. So kann man in’n Sommer Baden oder Bootsfohrten maken. För de Radfohrers gifft dat en Reeg vun utschillert Radwannerweeg, de man bruken kann, üm de Region uttokundschaften un de Natur to geneten.
Beropen Lüüd ut Bremervöör
ännern- Bernd Klingner - Olympiawinner 1968 bi’t Scheten Lüttkaliber Dreestellungskamp
- Klaus Thomforde - ehmolig Doorhöder vun’n FC St. Pauli.
- Peter Kohnke, Olympiawinner 1960 bi’t Scheten Lüttkaliber/ liggend
- Burghard von Lüpke (* 1939), Forstwetenschoppler
Footnoten
ännern- ↑ C. B. Scharf: Statistisch-Topographische Samlungen zur genaueren Kentnis aller das Churfürstenthum Braunschweig-Lüneburg ausmachenden Provinzen. 1791, Sied 36: https://books.google.de/books?id=jN5QAAAAcAAJ&pg=RA1-PA36
- ↑ Albrecht Friedrich Ludolph Lasius: Der französische Kayser-Staat unter der Regierung des Kaysers Napoleon des Großen, im Jahre 1812, Band 1. Kißling 1813, Sied 63: http://books.google.de/books?id=Q 5OAAAAcAAJ&pg=PA63
- ↑ C. H. Jansen: Statistisches Handbuch des Königreichs Hannover. 1824, Sied 88: http://books.google.de/books?id=tG0AAAAAcAAJ&pg=RA1-PA88
- ↑ Friedrich W. Harseim, C. Schlüter: Statistisches Handbuch für das Königreich Hannover. 1848, Sied 132: http://books.google.de/books?id=eOI-AAAAcAAJ&pg=PA132
- ↑ Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung. Berlin 1873, Sied 139: https://books.google.de/books?id=qTZDAQAAMAAJ&pg=RA1-PA139
- ↑ a b c d http://www.verwaltungsgeschichte.de/bremervoerde.html
- ↑ http://www.gemeindeverzeichnis.de/gem1900/gem1900.htm?hannover/bremervoerde.htm
- ↑ Bremervörde und die Ortschaften, archiveert in dat Internet Archive
- ↑ Bremervörde und die Ortschaften
- ↑ Historie von Mode Steffen.
- ↑ Kammann schließt nach über 100 Jahren. Stader Tageblatt 17. Oktober 2014
- ↑ http://www.allekinos.com/BREMERVOERDEVoerde.htm
- ↑ Staatlich anerkannte Kur- und Erholungsorte in Niedersachsen
Weblenken
ännern
Bevern | Bremervöör | Heesdörp | Hönau-Lindörp | Isheim | Mehdörp | Minst | Neer-Ochenhusen | Öölm | Oostendörp | Plönjeshusen | Sprekens