Amt Hagen
Dit Woort hett noch annere Bedüden: kiek dorför ünner Amt Hagen (Westfalen).
Dat Amt Hagen weer en Verwaltungsrebeed in Bremen-Veern un in dat Königriek Hannover mit Seet in Hagen binnen de Landdrostie Stood. Dor hett groff dat Rebeed von de hüdige Gemeen Hagen tohöört.
Dat Leid över dat Amt harr bet 1867 en Amtmann, de twete Beamte weer bet 1816 de Amtsschriever. In de Prüßentied na 1867 hett de eerste Beamte Amtshauptmann heten.
Geografie
ännernDat Amt is in’n Noorden an dat Amt Leh grenzt (vör 1831 Gericht Leh un Amt Stotel-Vieland), in’n Noordoosten an dat Gericht Beverst (na 1852 Amt Beverst), in’n Süüdoosten an dat Amt Oosterholt, in’n Süden an dat Gericht Neenhusen (bet 1852) un dat Gericht Meyenborg (na 1852 Amt Blomendal), in’n Süüdwesten an dat Amt Blomendal un dat ollnbörgsche Amt Braak, in’n Westen an dat ollnbörgsche Amt Roonkarken (na 1858 dat Amt Ovelgunn) un in’n Noordoosten an dat ollnbörgsche Amt Landwörden.
Bet 1852
ännernDat Rebeed von dat Amt weer bet 1350 mit de Herrschop von de Greven von Stotel verbunnen. Nadem de Greev Rudolf III. 1350 ahn Arven doodbleven is, hett dat Stried geven, ’keen nu de Herrschop över Stotel hebben schull. Dat is so utgahn, dat dat Doomkapittel von dat Arzbisdom Bremen un de Raad von de Stadt Bremen tohoop en Amtmann in Hagen insett hebbt. Dor hebbt de Böörd Braamst un de Masch von Oosterstood tohöört.
Von 1389 bet 1423 weren dat Amt un dat faste Huus Hagen verpannt an de Greven von Ollnborg.
Nadem de Sweden dat fröhere Arzstift Bremen övernahmen harrn, hebbt de Sweden dat Amt Hagen 1646 Schering Rosenhane as Lehn geven. Mit de sweedsche Redukschoon von 1680 müssen de Arven dat Lehn aver wedder an de Kroon trügggeven. 1719 is dat Amt an dat Kurförstendom Bruunswiek-Lümborg övergahn.
1810 hett Frankriek ünner Napoleon dat Amt innahmen. In disse Franzosentied hett dat toeerst bet to’n 31. Dezember 1810 to dat Departement von de Elv- un Wersermünn in dat Königriek Westfalen höört un denn to dat Departement von de Wersermünnen un direkt to Frankriek. Hagen weer in disse Tied de Seet von den Kanton Hagen. 1813 müssen de Franzosen dat Amt denn opgeven un de ole Stand is wedderkamen.
An’n 1. Januar 1831 hett dat Amt Hagen de Kriminalgerichtsborkeit för dat Gericht Neenhusen, dat Gericht Leh un dat Amt Stotel-Vieland övernahmen.[1]
1848 weer dat Amt so 276,68 km²[2] groot.
Öörd ahn egen Nummer hebbt to de Buurschop von dat Dörp mit bihöört, ünner dat se ünnerstaht, un weren dormit nich kumplett egenstännig.
|
Masch von Oosterstood
|
|
1852-1885
ännernDat Amt Hagen is bi de Verwaltungs- un Justizreform an’n 1. Oktober 1852 in dat Königriek Hannover denn grötter worrn. Dor sünd dat Gericht Kassbrook un dat Gericht Neenhusen tokamen. As Gericht för dat Amt is to’n 1. Oktober 1852 dat Amtsgericht Hagen inricht worrn. Dör Verordnung von’n 28. September 1852 is denn ok noch de Oort Stubben von dat Amt Beverst an dat Amt Hagen wesselt.[3]
1859 bi de nächste Verwaltungsreform hett sik an dat Amt Hagen nix ännert.
Nadem dat Königriek Hannover 1866 an Prüßen kamen is, sünd 1867 Stüürkreise in de ne’e Provinz Hannover inricht worrn. Dat Amt hett denn to’n Stüürkreis Leh tohöört.
Na 1885
ännernBi de Verwaltungsreform in Prüßen to’n 1. April 1885 is dat Amt Hagen oplööst worrn un dor is tohoop mit den Deel süden de Geest von dat Amt Leh de Kreis Geestmünn von worrn. Blots de Gemenen Aschwarden-Brook un Hinnebeck sünd in’n Kreis Blomendal wesselt.
Inwahnertall
ännern| Johr | Inwahners |
|---|---|
| 1810[4] | 7.051 Lüüd, 1.296 Füürsteden |
| 1848[2] | 8.570 Lüüd, 1.434 Hüüs |
| 1867[5] | 9.542 |
Amtlüüd
ännern- –1655: Albertus Matthießen
- 1655–1665: Arnold Clodius
- 1665–: Ehrenfried Richter
- –1772: Johann David Grote
- –1801: Levin von Schlepegrell
- 1802–1824: Johann Friedrich Wiese
- 1825–1844: Wilhelm Georg Conrad Arnold Kestner
- August Friedrich Albert von Bothmer
- –1854: Joseph Voß
- 1855–1865: Theodor Fachtmann
- 1866–1875: Carl August Friedrich Lehmann
- –1881: Georg Carl David Stegemann
- –1885: Hermann Franzius (Verwalter)
Amtsschrievers
ännern- Christian Wilhelm Schönezahl
- Johann Christian Heider
- ~1734: Goert Bernhard Matthaei
- 1780–: Otto Christoph Heise
- ~1803: Theodor Christian Wilhelm Reinbold
Footnoten
ännern- ↑ Juristische Zeitung für das Königreich Hannover. Band 6, 1831, Sied 97
- ↑ a b c Friedrich W. Harseim, C. Schlüter: Statistisches Handbuch für das Königreich Hannover. 1848, Sied 133: http://books.google.de/books?id=eOI-AAAAcAAJ&pg=PA133
- ↑ Hannoversche Gesetzgebung über Staats- und Gemeinde-Verwaltung. Helwing, 1852, Sied 80b
- ↑ Peter Adolf Winkopp: Der Rheinische Bund. Band 16, Mohr, Frankfort an’n Main 1810, Sied 137: https://books.google.de/books?id=c24IAAAAQAAJ&pg=PA137
- ↑ Zeitschrift des Königlich preussischen statistischen Landesamts. Band 8, http://books.google.de/books?id=gHdKAAAAYAAJ&pg=PA149
Hartogdom Bremen: Stadt Stood | Stadt Buxthu | Stadt Bremervöör | Amt Achem | Amt Beers* | Amt Beverst* | Amt Blomendal | Amt Bremervöör | Amt Dorum | Amt Freeborg | Amt Hagen | Amt Harsfeld | Amt Himmelpoorten | Amt Hornborg* | Amt Jörk | Amt Leendaal | Amt Leh | Amt Lesum* | Amt Neehuus | Amt Oosten | Amt Oosterholt | Amt Otterbarg* | Amt Stood* | Amt Wischhoben* | Amt Zeven
Hartogdom Veern: Stadt Veern | Amt Rodenborg | Amt Snevern* | Amt Veern
Land Hadeln: Stadt Oterndörp | Amt Oterndörp
* bet 1859